Mahkemesi : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
...

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın davalı ... Belediyesi yönünden kabulüne, diğer davalı ... Temizlik İnş. Bil. Gıda Hiz. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden raddine dair verilen karara karşı, taraf vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince davacının istinaf başvurusunun reddine, davalı ... ve fer"i müdahil Kurum vekilinin istinaf başvurularının kabulüne karar verilmiştir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, davacının 01/07/2003-31/12/2013 tarihleri arasında Güllük Belediyesi bünyesinde Kültür Sanat ve Eğitim Merkezi bölümünde sekreterlik yaptığını, çalışmanın taşeron firmalar değişmek suretiyle kesintisiz devam ettiğini, Güllük Belediyesinin tüzel kişilinin sona ermesi ve Milas Belediyesine devrolması üzerine 31/12/2013 tarihinde sözleşme süresinin dolduğu gerekçesiyle işten çıkarıldığını ve tekrar işe çağrılmadığını, 01/07/2003-01/05/2008 tarihleri arasında çalışmasının tespitini talep etmiştir.

II- CEVAP:
Davalı şirket vekili özetle; açılan davayı kabul etmediklerini ve davanın reddini talep etmiştir.
Fer" i müdahil Kurum vekili; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III- MAHKEME KARARI:
A- İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, "davanın davalı ... yönünden kabulü ile, davacının davalı ... nezdinde 01/07/2003 ila 01/05/2008 tarihleri arasında çalıştığının tespitine,
Davalı ... Temizlik Şirketi yönünden davanın reddine," karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili; davalı ... Temizlik Ltd. Şti. yönünden davanın reddi ve şirket lehine vekalet ücretine hükmedilmesinin yerinde olmadığını beyanla bu şirket açısından davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Fer"i müdahil Kurum vekili, yetersiz tanık anlatımları ve bu tanık anlatımlarını dayanak alan bilirkişi raporuna dayanılarak verilen ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, husumet itirazlarının değerlendirilmediğini, mahkemece alınan bilirkişi raporundaki çelişkiler giderilmeksizin bu rapora dayanılarak hüküm tesis edildiğini beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
B- BAM KARARI:
A-1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddine,
2-Davalı ... vekili ile fer"i müdahil Kurum vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile; Milas 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi"nden verilen 10.10.2017 tarih, 2015/125 Esas ve 2017/480 Karar sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 353/1-b.3 maddesi uyarınca kaldırılmasına,
B-)1-Davalı ... Belediyesi"ne karşı açılan davanın kabulü ile; davacının, asgari ücret ile, 01.07.2003-01.05.2008 tarihleri arasında ... sicil sayılı işyerinde hizmet akdine dayanarak asgari ücret ile, kesintisiz ve sürekli olarak 1740 gün çalıştığı ve bu çalışmalarının ..."na bildirilmediğinin tespitine,
2-Davalı ... Temizlik İnş. Bilgisayar Gıda Hiz. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. hakkındaki davanın Reddine,
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili temyizinde özetle; davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunduğundan şirket yönünden davanın reddine karar verilmesinın hatalı olduğunu, müvekkili lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin hatalı olduğunu belirterek kararı temyizetmiştir.
Davalı ... vekili temyizinde özetle; davacının iş aktinin Güllük Belediyesi tarafından sonlandırıldığını, husumet yönünden davanın reddinin gerektiği, devir öncesi iş aktinin sonlanması nedeniyle husumetin içişleri bakanlığına yöneltilmesi gerektiği, 5 yıllık hak düşürücü süre nedeniyle davanın reddinini gerektiği, esas açısıhndan da davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.

Feri müdahil Kurum vekili temyizinde özetle; yetersiz tanık anlatımlarına dayanılarak hüküm kurulduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10. (5510 sayılı Kanun’un m. 86/9.) maddesi uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Maddeye göre, “Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır.”
Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re"sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
6100 sayılı HMK m. 119/1-e gereğince davacının, iddiasının dayanağı olan bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetlerini bildirmek, m. 194 gereğince de taraflar, dayandıkları vakıaları, ispata elverişli şekilde somutlaştırma yükümlülüğü vardır. Tarafların, dayandıkları delilleri ve hangi delilin hangi vakıanın ispatı için gösterildiğini açıkça belirtmeleri zorunludur.
Bir davada haklı çıkabilmek için soyut veya genel hatlarıyla bir iddiayı ortaya koymak yeterli değildir. Aynı zamanda bu iddiaların, ispata elverişli hale getirilerek zaman, mekân ve içerik olarak somutlaştırılması gerekir. En azından iddianın araştırılabilmesine yönelik somut bilgi ve açıklamaların sunulması gerekir.İddia somutlaştırıldıktan sonra hâkim ve karşı taraf, bunun üzerinden savunma ve yargılama yapabilecektir. Soyut iddialar ve vakıalar üzerinden değerlendirme yapılması mümkün değildir.
Somut olay bakımından davacının çalışmalarının geçtiğini ileri sürdüğü işyeri belediye olup bir kamu kuruluşudur. Kamu kuruluşu olan davalı işyerinde geçen çalışmaların resmî kayıtlara dayanılması ve ücretlerin yazılı belge ile ödenmesi esastır. Buna göre, davacının 01/01/2007 ve sonrası yönünden ücret ödeme belgelerinin varlığı karşısında mahkeme kabulü yerindedir.
Ancak davacının çalışmalarının geçtiğini iddia ettiği 01/07/2003-01/01/2007 arası çalışmalarında ise, davacının, kayıtlarda gözükmeyen bu çalışmalarının hangi nedenle bildirim dışı kaldığı gereğince ve yeterince araştırma konusu yapılmamıştır. Davacının kamu kurumu olan belediye bünyesinde ücretsiz çalışması hayatın olağan akışına aykırı olup, kamu kuruluşundaki çalışmaların resmî kayıtlara geçirilmesi ve ücret ödemelerinin belgelere dayandırılması asıl olduğuna göre tanık sözlerine dayalı olarak çalışmanın kanıtlandığının kabul edilmesi doğru değildir. Talep edilen dönemler yönünden yapılacak iş, davacının ücret bordrolarında gözüken yazılı belge ile ortaya koyulmuş çalışmalarını tespit etmek, davalı Belediyenin muhasebecisi, müdürleri dinlenerek davacının ücretini nasıl aldığını belirlemek, davacıdan ücret ödendiğini kanıtlayan belge olup olmadığını sormak, varsa mahkemeye sunması için süre vermek, kamu kuruluşlarında geçen çalışmanın yazılı belge ile kanıtlanması asıl olduğundan ancak ücretin başkaca şekilde ödendiğini fiili ve somut olarak tespit etmek suretiyle gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri uyarınca yapılacak değerlendirme sonucu hüküm kurulması gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O halde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin davacının istinaf başvurusunun reddine, davalı ... ve fer"i müdahil Kurum vekilinin istinaf başvurularının kabulüne dair hükmü bozulmalıdır.
SONUÇ: İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK’nun 373/2. maddesi uyarınca BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ..."na iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde taraflara iadesine, 03/03/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.