Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin ... Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi adresindeki işyerinde Tez-Koop-İş Sendikasına yetki verildiğine ilişkin T.C. ..."nın 19.10.2015 tarihli 23247 sayılı yetki tespiti yazısının 26.10.2015 tarihinde müvekkiline tebliğ edildiğini, Yasada öngörülen 6 iş günlük süre içerisinde, görevli makam olan Çalışma ve İş Kurumu ... İl Müdürlüğü"ne kayıt ettirilerek işbu yetki tespitine itiraz davasının açıldığını, Bakanlıkça yapılan yetki tespitinde müvekkilinin ihale ile iş aldığı ... Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde çalışan 149 işçiden 95 işçinin sendika üyesi olduğunun tespit edildiğini, ancak müvekkilinin Türkiye genelinde aynı iş kolunda farklı işyerlerinde toplam 1039 işçisinin bulunduğunu, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu iş Sözleşmesi Kanunu"nun 34/2. maddesi hükümlerinin; "Bir gerçek veya tüzel kişiye veya bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı iş kolunda birden çok işyerinin bulunduğu işyerlerinde toplu iş sözleşmesi ancak işletme düzeyinde yapılabilir" şeklinde olduğunu, müvekkilinin, Sendikanın bağlı bulunduğu işkolunda birden fazla işyeri bulunduğundan yetki tespitinin bir işyeri için değil, tüm işyerleri esas alınarak işletme düzeyinde yapılması ve çoğunluğun da bu sayıya göre belirlenmesi gerektiğini, 6356 sayılı Yasa"nın "Yetki" başlıklı 41. Maddesinde "Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerlerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması halinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir" hükümlerine yer verildiğini yetki tespit talebi tarihinde müvekkilinin aynı işkolunda toplam 1039 işçi çalıştırdığı, bu işçilerden 95 işçinin Tez-Koop-iş Sendikasına üye bulunduklarını, bu durumda Davalı ...-lş Sendikasının yasanın aradığı yüzde kırk çoğunluğu sağlayamadığını iddia ederek, işyeri düzeyinde yapılan yetki tespitinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili; 22/01/2015 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmeliğe göre her ihale sözleşmesi ayrı bir işyeri olarak değerlendirilir, aynı işveren tarafından aynı işkolunda yapılan her bir ihale sözleşmesi için işyeri düzeyinde yetki tespiti verilir hükmünün bulunduğunu, yapılan tespitin doğru olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı Bakanlık vekili yetki tespit isteminin 22/01/2015 tarih 29244 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik”in 4. maddesi doğrultusunda değerlendirildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yargılama Safhası ve Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
İl Derece Mahkemesinin ilk kararında, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak yetki tespit işleminin usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacı istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Bunun üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi’nin kararının ortadan kaldırılıp İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalılar vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacıya ait aynı işkolunda bulunan diğer işyerlerinin yetki tespit işleminde dikkate alınması gerekip gerekmediği, 22/01/2015 tarih 29244 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik”in 4. Maddesinin 6356 sayılı Kanun’un 34/2 karşısında uygulanma imkanı bulunup bulunmadığı, dolayısıyla davalı Bakanlığın 19/10/2015 Tarih 72693546/103-23247 sayılı yetki tespitinin iptalinin gerekip gerekmediği noktalarındadır.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılamada, davalı Sendikadan alınan 30.07.2018 tarihli cevabî yazıya dayanılarak davalı Sendika’nın davacı işyerinde çoğunluğu sağlamadığı kabul edilmiş ise de bu kabul dosya içeriğine göre yerinde değildir.
Mahkemenin hükmüne dayanak yaptığı cevabî yazıda; davalı Sendika 07.10.2015 tarihinde davacı işyerinde çalışan sayısının 149 olduğu ve Sendikalarına üye olan da bir kişi bulunduğunu bildirmiştir. Oysa ki davalı Bakanlık bu işyerinde aynı tarihte 149 çalışandan 95 inin davalı Sendika üyesi olduğundan gerekli çoğunluğu tespit etmiş ve bozma öncesi de sunduğu bu kayıtlara dayalı yapılan bilirkişi incelemesinde de üye sayının doğruluğu tespit edilmiştir. Kaldı ki davacı dahi dava dilekçesinde sendika üye sayısına itiraz etmemiş, karar da bu yönüyle bozulmamıştır.
Hal böyle iken Mahkemenin bozma sonrası alınan cevabî yazının dosya içeriği ile olan çelişkisi giderilmeden, hükme dayanak yaparak sonuca gitmesi yerinde olmamıştır.
Öte yandan Yargıtay İş Dairelerinin müstekâr uygulamalarına göre 6552 sayılı Kanun ile getirilen istisnai düzenlemeler karşısında, kamu kurum ve kuruluşları ile alt işverenler arasında bağıtlanan her hizmet alım sözleşmesinin ayrı ayrı işyeri toplu iş sözleşmesi konusu olması gerektiği ve bu kapsamdaki her bir işyeri için işyeri düzeyinde, şayet işverenliğin aynı ihale kapsamında birden fazla işyerleri de var ise işletme düzeyinde çoğunluğun aranması gerektiği kabul edilmiştir (9.H.D.’nin 2019/5063 E., 2019/7258 E., 2019/7259 E. ve 22.H.D.’nin 2019/4275 E., 2019/2372 E., sayılı kararları).
Ancak Dairemiz bozma ilamındaki hukukî değerlendirmede belirgin bir şekilde hata yapılarak Yargıtay içtihatları ile çeliştiğinin, ancak bu bozmanın niteliğinin araştırmaya yönelik olduğu ve Mahkemenin de bu doğrultuda bir araştırma yapmadığının ve yapılan araştırmanın da isabetsiz olduğunun ve tüm bu olguların da taraflar lehine usulî bir müktesep hak oluşturmadığının anlaşılmasına göre yapılan incelemede;
Bu aşamada Mahkemece yapılması gereken iş; öncelikle bozma sonrası alınan cevabî yazının dosya içeriği ile çelişkisinin açıklığa kavuşturulması, şayet bu cevabî yazıda bildirilen davalı Sendika üye sayısının hatalı olduğunun saptanması halinde davacı işverenliğin yetki tespitine konu hizmet alım sözleşmesindeki işyeri dışında da aynı ihale kapsamında başka bir işyerinin de bulunup bulunmadığının araştırılması ve neticesinde böyle bir işyeri yok ise davanın reddine, var ise de buna göre çoğunluk şartının gerçekleşip gerçekleşmediğinin değerlendirilip sonucuna göre bir karar verilmesinden ibarettir.
Eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeyle yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalılardan ..."na iadesine 18.12.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.