MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ: TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacı vekili ve davalılardan Büyükşehir Belediyesi vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.Davacı Hazine, 2173 parsel sayılı taşınmaz Hazine adına kayıtlı iken 222 sayılı yasa uyarınca köy ilkokuluna gelir getirecek arazi olarak kullanılmak üzere ... Köyü Tüzel Kişiliği adına tahsis ve devamında tescil edildiğini, köy tüzel kişiliğinin ortadan kalkmasıyla taşınmazın davalı ... adına tescil edildiğini, taşınmazın gelir getirecek arazi niteliği taşıdığını, 222 sayılı yasanın bahsi geçen taşınmazdan elde edilecek gelirin belediye bütçesine kaydına izin vermediğini ileri sürüp tapunun iptali ile Hazine adına tescilini istemiştir.Davalı, davanın reddini savunmuştur..Mahkemece, Maliye Hazinesinin davada sıfatının bulunmadığı gerekçesiyle davanın husumet yönünden reddine ilişkin olarak verilen karar Dairece "...Davacı Hazine, önceki mülkiyet hakkına dayalı olarak, çekişmeli taşınmazın davalıya devir nedeninin ortadan kalktığı iddiasıyla eldeki davayı açtığına göre, davada taraf sıfatının bulunduğu kuşkusuzdur. Hâl böyle olunca; işin esasına girilerek hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.…" gerekçesiyle bozulmuş, mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiştir.Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davanın 1.015.000,00 TL değer gösterilmek suretiyle açıldığı, yargılama sırasında çekişmeli taşınmazın değeri keşfen saptanmadan sonuca gidilerek davacı yararına maktu vekalet ücretine hükmedildiği anlaşılmıştır.Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16. maddesi uyarınca, gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda dava değerinin gayrimenkulün değerine göre belirleneceği öngörülmüştür. Dava değerinin belirlenmesinde taşınmazın dava tarihindeki keşfen saptanacak gerçek değerinin esas alınacağı kuşkusuzdur.Harçlar Kanununun uygulaması kamu düzenini ilgilendirmesi nedeniyle hakim tarafından re’sen gözetilmesi gereken bir husustur.
Öte yandan, bilindiği üzere; tapu iptal ve tescil davaları, kayıt maliki ya da malikleri aleyhine açılır.
Somut olayda, çekişmeli taşınmaz dava tarihinde ve halen davalılardan Sancaklı İğdecik Köyü adına kayıtlı olup, yargılama sırasında ... 6360 sayılı Yasa uyarınca davaya dahil olmuştur. Eldeki davada, Manisa Büyükşehir Belediye Başkanlığına husumet yöneltilmemiş, hakkında usulüne uygun bir dava açılmamış, yargılama sürerken davaya dahil edilmiştir. Olayda zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığı gibi dahili dava yoluyla davaya dahil edilen bir kimseye taraf sıfatı kazandırılmasına ve hakkında hüküm kurulmasına yasal olanak yoktur. Dahili dava yolu ile bir kimseye taraf sıfatı kazandırılamayacağı yargısal uygulamalar ile kararlılık kazanmış ve bu husus öğretide de benimsenmiştir.Hal böyle olunca, uzman bilirkişiler aracılığı ile mahallinde keşif yapılarak dava değerinin yöntemince belirlenmesi ve bundan sonra bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yetinilerek ve yanılgılı değerlendirme yapılarak kayıt maliki olmayan ... aleyhine de hüküm kurulması doğru değildir. Tarafların değinilen yönler itibariyle yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 24.06.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.