Danıştay 8. Daire 2019/7190 Esas 2021/3402 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/7190
Karar No : 2021/3402

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR): 1- …
2- …
3- …
4- …
5- …
6- …
7- …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALILAR): 1- … Kaymakamlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Antalya İli, Kemer İlçesi, … Mahallesi, … parsel numaralı Hazineye ait taşınmazın 6292 sayılı Kanun'un 6. maddesi uyarınca doğrudan satışı istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Kemer Kaymakamlığı işlemi ile anılan işleme karşı yapılan itirazın zımnen reddine dair Maliye Bakanlığı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile; davacıların zilyetliğinde bulunan Hazineye ait taşınmazın yasal süre içerisinde Kültür ve Turizm Bakanlığınca 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu gereğince turizm amaçlı değerlendirilmek üzere tahsisinin istenilmesi karşısında söz konusu taşınmazın ilgili mevzuata göre özel kanunlar gereğince değerlendirilmesi gereken ve hak sahiplerine satılamayacak taşınmazlar kapsamında olduğu sonucuna ulaşıldığından davacıların 6292 sayılı Yasa uyarınca satış isteminin reddine ilişkin davalı idarelerce tesis olunan işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacılar tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın
kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, dava konusu taşımazda zilyet oldukları ve anılan taşınmazın 6292 sayılı Kanun'un 6. maddesi uyarınca doğrudan satın alınması hususunda hak sahibi oldukları, anılan taşınmazın 6292 sayılı Kanun uyarınca satışı talebi ile ilgili olarak Kamu Kurumu Denetçiliğine yapılan 05/07/2017 tarihli başvuru üzerine verilen ret kararında davalı idarece tesis edilen dava konusu işlemde başvurana eşdeğer bir taşınmazın satılabileceğinin bildirilmeyerek iyi yönetim ilkelerine uygun olarak hareket edilmediği hususuna yer verildiği, dava konusu işlem ile temyize konu kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idareler tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Antalya İli, Kemer İlçesi, …Mahallesi, … parsel numaralı (eski …parsel) Hazineye ait taşınmazda zilyet olan davacılar tarafından anılan taşınmazın 6292 sayılı Kanun'un 6. maddesi uyarınca doğrudan satışı istemiyle Kemer Kaymakamlığı'na başvuruda bulunulmuştur.
idareye başvuru
Davalı Kemer Kaymakamlığı'nca Antalya Valiliği'nden alınan … tarih ve … sayılı yazıda; Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün 2/B taşınmazlarının satışına veya iadesine ilişkin valiliklere gönderilen … tarih ve … sayılı yazısında belirtilen turizm alan ve merkezlerinde bulunan ve tahsisi talep edilen 2/B taşınmazlarının satışa konu edilmemesi yönündeki talimatı doğrultusunda işlem yapılmasının istenildiği gerekçesiyle davacıların satın alma başvurusu reddedilmiştir.
Bu karara karşı davacılar tarafından 18/04/2017 tarihinde Maliye Bakanlığı'na yapılan itirazın zımnen reddi üzerine anılan işlemlerin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanunun "Amaç ve Kapsam" başlıklı 1. maddesinde; "...bu Kanun ile 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 2 nci maddesi gereğince Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerlerin değerlendirilmesinin amaçlandığı ve Kanunun, 6831 sayılı Kanunun 2 nci maddesine göre Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerler hakkında uygulanacağı..." belirtilmiştir.
6292 sayılı Kanun'un Aynı Kanun'un “Hak sahibi, başvuru ve doğrudan satış" başlıklı 6. maddesinde ise;
"(1) 2/B alanlarında bulunan taşınmazlar hakkında bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenen güncelleme listelerine veya kadastro tutanaklarına ya da kesinleşmiş mahkeme kararlarına göre oluşturulan tapu kütüklerinin beyanlar hanesine göre; bu taşınmazların 31/12/2011 tarihinden önce kullanıcısı ve/veya üzerindeki muhdesatın sahibi olarak gösterilen kişilerden bu taşınmazları satın almak için süresi içerisinde idareye başvuran ve idarece tespit edilen satış bedelini itiraz ve dava konusu etmeksizin kabul edenler bu Kanuna göre hak sahibi sayılır.
(2) 2/B alanlarında bulunan taşınmazlar hakkında bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra düzenlenecek güncelleme listelerine veya kadastro tutanaklarına ya da kesinleşmiş mahkeme kararlarına göre oluşturulacak tapu kütüklerinin beyanlar hanesine göre; bu taşınmazların 31/12/2011 tarihinden önce kullanıcısı ve/veya üzerindeki muhdesatın sahibi olarak gösterilecek kişilerden bu taşınmazları satın almak için süresi içerisinde idareye başvuran ve idarece tespit edilen satış bedelini itiraz ve dava konusu etmeksizin kabul edenler de hak sahibi sayılır.
(3) Hak sahiplerinden birinci fıkra kapsamında olanlar bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde, ikinci fıkra kapsamında olanlar ise, güncelleme listelerinin tescil edildiği veya kadastro tutanaklarının kesinleştiği tarihten itibaren sekiz ay içinde idareye başvurarak, bu taşınmazların bedeli karşılığında kendilerine doğrudan satılmasını isteyebilirler.
...
(12)Bu maddeye göre hak sahiplerine doğrudan satılması gereken taşınmazlardan ağaçlandırılmak üzere Orman Genel Müdürlüğüne tahsis edilen, kamu hizmetlerine ayrılan veya bu amaçla kullanılan ya da Maliye Bakanlığınca belirlenen taşınmazlar ile ilgili idarelerce bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde idareye bildirilmesi şartıyla özel kanunlar gereğince değerlendirilmesi gerekenler ile içme ve kullanma suyu havzalarında maksimum su seviyesinden itibaren üç yüz metrelik bant

içerisinde kalan yerler hak sahiplerine satılmaz. Bu taşınmazların yerine istenilmesi hâlinde hak sahiplerine, hak sahibi oldukları taşınmazın rayiç değerine eşdeğer öncelikle aynı il sınırları içerisinde bulunan 2/B alanlarındaki taşınmaz, bu maddenin dördüncü fıkrasına göre hesaplanacak satış bedeli karşılığında doğrudan satılabilir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6292 sayılı Kanun'un 6. maddesinin 2. fıkrası uyarınca; 2/B alanlarında bulunan taşınmazlar hakkında bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra düzenlenen güncelleme listelerine veya kadastro tutanaklarına ya da kesinleşmiş mahkeme kararlarına göre oluşturulan tapu kütüklerinin beyanlar hanesine göre; bu taşınmazların 31/12/2011 tarihinden önce kullanıcısı ve/veya üzerindeki muhdesatın sahibi olarak gösterilen ve bu taşınmazları satın almak için süresi içerisinde başvuran kişiler bu Kanun kapsamında hak sahibi sayılmışlar ise de, aynı maddenin 12. fıkrası uyarınca bu maddeye göre hak sahiplerine doğrudan satılması gereken taşınmazlardan kamu hizmetlerine ayrılan taşınmazların hak sahiplerine satılmayacağı, bu taşınmazların yerine istenilmesi hâlinde hak sahiplerine, hak sahibi oldukları taşınmazın rayiç değerine eşdeğer öncelikle aynı il sınırları içerisinde bulunan 2/B alanlarındaki taşınmaz hesaplanacak satış bedeli karşılığında doğrudan satılabiliceği açıktır.
Davacının 6292 sayılı Kanun'un 6. maddesi uyarınca hak sahibi olup olmadığı yönünden yapılan değerlendirmede, dava konusu taşınmazın tapu kaydının incelenmesinden davacıların anılan taşınmaz üzerinde tapu kaydında ayrıntısı ile belirtilen paylar oranında 1990 yılından beri zilyet oldukları şerhinin bulunduğu göz önüne alındığında davacının 6292 sayılı Kanun'un 6. maddesin 2. fıkrası uyarınca hak sahibi olduğu tartışmasızdır.
Uyuşmazlıkta, Antalya İli, Kemer İlçesi, … Mahallesi, … parsel numaralı (eski … parsel) dava konusu taşınmazın Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu gereğince turizm amaçlı değerlendirilmek üzere tahsisi istenilen taşınmazlardan olduğu gerekçesiyle davacıların satın alma başvurusunun reddedildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, doğrudan satışı istenilen dava konusu taşınmazın 6292 sayılı Kanunun 6. maddesinin 12. fıkrası uyarınca hak sahiplerine satışı yapılamayacak taşınmazlardan olduğu anlaşıldığından, davacının başvurusunun reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmamakta ise de; 6292 sayılı Kanun'un 6. maddesinin 12. fıkrası uyarınca hak sahiplerine satışı yapılamayacak taşınmaz yerine davacının istemesi hâlinde hak sahibi olduğu taşınmazın rayiç değerine eşdeğer öncelikle aynı il sınırları içerisinde bulunan 2/B alanlarındaki taşınmaz hesaplanacak satış bedeli karşılığında doğrudan satılabiliceği tabiidir.
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda yer alan AÇIKLAMA İLE ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 24/06/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.