Danıştay 8. Daire 2018/3039 Esas 2021/3408 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/3039
Karar No : 2021/3408

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Defterdarlığı

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... gün ve E:..., K:... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Antalya İli, Kepez İlçesi, ... mevkiinde bulunan ... ada ... ve ... parsel sayılı Hazine taşınmazlarının 6292 sayılı Kanunu'nun 7. maddesi uyarınca bedelsiz iade edilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin ... tarihli, ... sayılı ve ... tarihli, ... sayılı işlemlerin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:…, K:… karar ile; işlemlerin gerekçesini oluşturan mahkeme kararına göre, özel şahıslar adına oluşturulan tapuların olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı süresi dolmadığından bahisle iptal edildiği görülmekle beraber, konunun 6292 sayılı Kanun'un 7. maddesindeki şartlar çerçevesinde değerlendirmesi yapıldığında, olayda orman niteliği 1947 yılında belirlenen, 1952 yılında makilik olarak ayrılan, 1966 yılında hatalı olarak özel şahıslar adına tapu kaydı oluşturulan bir taşınmazın söz konusu olduğu, nitekim, Hazine tarafından da bu taşınmazların 2/B kapsamında kaldığı gerekçesiyle 1995 yılında tapu iptali davası açıldığı, ayrıca, taşınmazın mahkeme kararı uyarınca Maliye Hazinesi adına oluşturulan tapu kaydı incelendiğinde, 7/2/1995 ve 5/10/2004 tarihlerinde tapu kayıtlarına 6831 sayılı Kanun'un 2. maddesi gereği şerh koyulduğunun görüldüğü, bu şerhin, 6292 sayılı Kanun'un 7. maddesinin öngördüğü bir şart olduğu, kesinleşmiş tapu kaydında (davacı adına oluşturulmuş tapu kaydından önce) 2/A veya 2/B şerhi bulunan taşınmazların da, Maliye hazinesi adına tapu oluşturma sebebine bakılmaksızın 6292 sayılı Kanun kapsamına girdiği, dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu taşınmazın 6292 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca bedelsiz iade edilecek taşınmazlardan olmadığı, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu, temyize konu kararın ise hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Dava, Antalya İli, Kepez İlçesi, ... mevkiinde bulunan ... ada ... ve ... parsel sayılı Hazine taşınmazlarının 6292 sayılı Kanunu'nun 7. maddesi uyarınca bedelsiz iade edilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin ... tarihli, ... sayılı ve ... tarihli, ... sayılı işlemlerin iptali istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanunun "Amaç ve Kapsam" başlıklı 1. maddesinde; "...bu Kanun ile 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 2 nci maddesi gereğince Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerlerin değerlendirilmesinin amaçlandığı ve Kanunun, 6831 sayılı Kanunun 2 nci maddesine göre Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerler hakkında uygulanacağı..." belirtilmiştir.
Aynı Kanunun "2/A veya 2/B Belirtmelerinin Terkini ve İade Edilecek Taşınmazlar" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasında ise; İlgililer tarafından idareye başvurulması ve idarece bu başvuru üzerine veya resen yapılan inceleme ve araştırma sonucunda doğruluğu tespit edilmesi hâlinde;
a) Tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre ilgilileri adına oluşturulan ve tapuda halen kişiler adına kayıtlı olan taşınmazlardan Hazine adına orman sınırı dışına çıkarıldığı gerekçesiyle tapu kütüklerine 2/A veya 2/B belirtmesi bulunan veya konulan
taşınmazların tapu kayıtları bedel alınmaksızın geçerli kabul edilir ve tapu kütüklerindeki 2/A veya 2/B belirtmeleri terkin edilerek tescilleri aynen devam eder, aynı gerekçeyle bu nitelikteki taşınmazlar hakkında dava açılmaz, açılan davalardan vazgeçilir, açılan davalar sonucunda tapularının iptaliyle Hazine adına tesciline karar verilen, kesinleşen ve tapuda henüz infaz edilmeyen taşınmazlar hakkında da aynı şekilde işlem yapılır. Ancak bu kararlardan infaz edilerek tapuda Hazine adına tescil edilen taşınmazlar ise, ilgilileri tarafından bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde idareye başvurulması hâlinde, bedelsiz olarak önceki kayıt maliklerine veya kanuni mirasçılarına iade edilir.
b) Özel kanunları gereğince Devlet tarafından kişilere satılan, dağıtılan, trampa edilen, bedelli veya bedelsiz olarak devredilen veya iskânen verilen ya da özelleştirme suretiyle satılanlar ile hisseleri devredilen özel hukuk tüzel kişileri adına kayıtlı olan ancak daha sonra Hazine adına orman sınırı dışına çıkarıldığı gerekçesiyle tapu kütüklerine 2/A veya 2/B belirtmesi konulan taşınmazların tapu kayıtları geçerli kabul edilir, aynı gerekçeyle bu nitelikteki taşınmazlar hakkında dava açılmaz, açılan davalardan vazgeçilir, açılan davalar sonucunda Hazine adına tescil edilenler ise, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde ilgilileri tarafından idareye başvurulması hâlinde önceki maliklerine veya kanuni ya da akdî haleflerine bedelsiz olarak iade edilir. Ancak, bu kişilerden taşınmazlarına karşılık daha önce yer verilenlere veya bedeli ödenenlere iade işlemi yapılmaz.
c) Bu fıkra kapsamında kalan taşınmazların kullanıcılarının kayıt maliklerinden farklı kişiler olmaları ve kayıt maliklerinin bu fıkradan yararlanmak istemeleri hâlinde, kullanıcılar bu Kanunda belirtilen şartları taşısalar dahi doğrudan satış hakkından yararlanamazlar." kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda metnine yer verilen 6292 sayılı Kanunun 7.maddesi uyarınca bedelsiz iade hakkının doğabilmesi için herşeyden önce tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre ilgilileri adına usulüne uygun oluşturulmuş ve tapuda tescil edilmiş bir taşınmazın bulunması ve bu taşınmazın Hazine adına orman sınırı dışına çıkarılarak tapu kütüğüne 2/A veya 2/B belirtmesinin konulması gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, Antalya İli, Kepez İlçesi, ... mevkiinde bulunan ... ada ... ve ... parsel sayılı dava konusu taşınmazın geldisi olan ... Mahallesi … parsel sayılı taşınmazın 1947 yılında yapılan orman tahdit kapsamında kaldığı; 1952 yılında makilik alana ayrıldığı; 1976 yılında Hazine lehine orman dışına çıkarıldığı; ancak 1966 yılında tapulama/kadastro çalışmaları sonucu, ... ve … adına tapu düzenlendiği; Maliye Hazinesince açılan tapu iptal davasında ... Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararı ile taşınmazın makiliğe ayrıldığı 1952 yılından itibaren kadastro tespitinin yapıldığı 1966 yılına kadar 20 yıllık zilyetlikle mülk edinme süresinin dolmadığı, bu duruma göre davalılar yararına kazandırıcı zamanaşımı yoluyla mülk edinme koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle tapu kaydının iptal edildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu taşınmazın geldisi olan taşınmazın zilyetlikle ve zamanaşımı ile kazanılabilecek yerlerden olmadığı dolayısıyla usulüne uygun olarak tespit ve tescil edilmediği gerekçesiyle tapu kaydının iptal edildiği görüldüğünden, davacının 6292 sayılı Kanunun 7. maddesi uyarınca bedelsiz iade hakkı bulunmamaktadır. Bu durumda dava konusu işlemde hukuka aykırılık, aksi yönde verilen Mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.
Bu itibarla, dava konusu işlemlerin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... gün ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 24/06/2021 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.