Danıştay 12. Daire 2019/5765 Esas 2021/4198 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/5765
Karar No : 2021/4198

DAVACI : … Derneği
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : 1- …
(Mülga …)
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

2- … Bakanlığı
(Mülga ….Bakanlığı)
VEKİLİ : Av. …

3- … İşletmesi Genel Müdürlüğü
VEKİLLERİ : I. Hukuk Müşaviri Vekili …
Hukuk Müşaviri Vekili …

DAVANIN KONUSU :
Davacı Dernek tarafından,
1. Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünde görev yapan personele havacılık tazminatı ödenmesine ilişkin, 15/01/2012 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun; "A- Personel Maliyetleri Tamamen Karşılanan (1. Grup)" çizelgesinin 27, 28 ve 30. sırasında yer alan; " ... Eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olup; ... " ibarelerinin iptali,
2. Aynı Karar ekinde yer alan, Ek-2 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosu "B- Personel Maliyetleri Kısmen Karşılanan (2. Grup)"ta belirlenen tazminat oranlarının iptali,
3. a) DHMİ Genel Müdürlüğü Havacılık Tazminatı Ödenmesi konulu 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararının; Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun; "A- Personel Maliyetleri Tamamen Karşılanan (1. Grup)" çizelgesinin 27, 28 ve 30. sırasına; "en-route katkı veren teknik personel" ibaresinin yazılması,
b) Elektrik ve makine/motor personeline de (Mesleki pozisyonlarına paralel olarak) Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunda elektronik personeli için belirlenmiş havacılık tazminatı oran ve usulünün aynen uygulanması, talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali, istenilmiştir.

DAVACININ İDDİALARI :
Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (DHMİ) tarafından, seyrüsefer hizmetine yönelik olarak görev yapan personele ilişkin giderlerin milli maliyet prensipleri uyarınca hesaplanarak, Türkiye hava sahasını kullanan havayolu şirketlerinden tahsil edilmek üzere Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatına (EUROCONTROL) bildirildiği, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatınca tahsil edilen miktarın takip eden yılda ödemesinin alındığı, personel ücretleri ile personel ücretlerine yansıtılan havacılık tazminatının Türkiye Cumhuriyeti Devleti bütçesinden değil, belirtilen şekilde Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatından alınan miktardan karşılandığı, ilk kez 2005 yılında düzenlenen ve 2010 yılında değişikliğe uğrayan 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek-2. maddesine dayanılarak çıkartılan dava konusu Yüksek Planlama Kurulu kararında, çeşitli unvan gruplarındaki personel arasında hukuka aykırı şekilde ayrıma gidildiği, bu kapsamda, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü personelinden; maliyetlerinin tamamı karşılanan, kısmen karşılanan ve karşılanmayan personel yönünden farklı düzenlemeler yapıldığı,
Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin, 01/08/2010 tarih ve 27659 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6009 sayılı Kanun'un 56. maddesi ile değişik Ek-2. maddesinde; DHMİ Genel Müdürlüğünün, bu Kanun'un 3. maddesinin (b) ve (c) bentleri kapsamına giren personeline, aylık tutarı Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı prensipleri çerçevesinde, en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) brüt tutarının, personel maliyetlerinin tamamı karşılanan, kısmen karşılanan ve karşılanmayan personel ve pilotlar yönünden belirlenen farklı tazminat tavanı oranlarını geçmemek üzere Yüksek Planlama Kurulunca belirlenen oran, esas ve usullere göre havacılık tazminatı ödeneceğinin düzenlendiği; Yüksek Planlama Kurulunun, aynı tazminat tavanı grubu içerisinde yer alan bir kadro veya pozisyon unvanında çalışan personel yönünden uygulanacak tazminat oranını, birimin bulunduğu yer, iş yoğunluğu, öğrenim durumu farklılığı, hizmet süresi, personelin teminindeki güçlük gibi kriterleri birlikte veya ayrı ayrı dikkate almak kaydıyla ve ödenecek tazminat tutarı oranının %30'unu geçmeyecek şekilde farklılaştırma konusunda yetkili kılındığı,
Anılan yetki kapsamında hazırlanan, dava konusu 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın 3. maddesinde, bu karar kapsamındaki mevcut kadro ve pozisyonlarda fiilen görev yapan DHMİ personelinden, personel maliyetlerinin tamamı karşılananlara Ek-1'de, kısmen karşılananlara Ek-2'de ve maliyetleri karşılanmayan personele E-3'te belirtilen kadro unvanı ve pozisyonlara göre belirlenen en yüksek ve en düşük tazminat oranları arasında kalmak kaydıyla Ek-4 Dağıtım Tablosunda belirtilen oranlarda havacılık tazminatı ödeneceğinin düzenlendiği, aynı Karar'ın 6. maddesinde ise, havacılık tazminatının bu Karar'a uygun şekilde ödenmesi konusunda Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün yetkili ve sorumlu kılındığı,
Dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun; XII. Grup 27. sırasında teknik şef ve teknik uzman; XIII. Grup 28. sırasında tekniker; XIII. Grup 30. sırasında teknisyen kadro unvanlarından, eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olup, havalimanı elektronik (terminal sistemleri ile ilgili görevleri yürütenler hariç), merkez radar, seyrüsefer yardımcı sistemleri, hava haberleşme, merkez elektronik atölye ile havaalanı (münhasıran terminal sistemleri ile ilgili görevleri yürütenler hariç) müdürlüklerinde çalışanlara değişen oranlarda havacılık tazminatı ödenmesi yolunda düzenleme yapıldığı, öte yandan, eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmamış olan teknik şef ve teknik uzman, tekniker ve teknisyenlere, aynı Karar'ın Ek-2 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunda belirtilen değişik oranlar üzerinden havacılık tazminatı ödenmesinin öngörüldüğü; Ek-1 sayılı tabloda %406 ilâ %445 oranları arasında tazminat oranları tespit edilmiş iken, Ek-2 sayılı tabloda bu oranların çok altında olan %116 ilâ %146 oranları arasında havacılık tazminatı oranlarının belirlendiği,
Söz konusu tabloda yer alan, eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olma zorunluluğuna ilişkin ibarenin kaldırılarak, bu alanda eğitimi bulunmayan personele de Ek-1 sayılı tablo uyarınca havacılık tazminatı ödenmesi talebiyle yaptıkları 14/12/2012 tarihli başvurunun davalı idarenin 26/12/2012 tarihli işlemiyle reddedildiği,
Ülkemizin 01/03/1989'da üyesi olduğu Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtının, davalı idarelerden Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından; yatırım, işletme ve personel maliyetlerinin milli maliyet tabanı hesaplaması yöntemiyle hesaplanması sonucunda tespit edilen miktarın, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtınca hava seyrüsefer hizmeti ücretleri adı altında hava sahası kullanıcılarından tahsil edilerek ülkemize iade edildiği,
Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtının, personel maliyetleri hesabında, hava seyrüsefer hizmetini veren personelin ücretlerini maliyete dahil ederken, teknik personel yönünden; elektrik ve elektronik personeli ayrımı yapmadığı, bu hizmeti veren personel için sadece teknik personel ifadesini kullandığı,
Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü personeline ödenen havacılık tazminatının ise, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtınca tahsil edilerek DHMİ'ye ödenen ücretlerden ödendiği,
Dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nda, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtınca kabul edilen teknik personel tanımının, eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olan ve personel maliyetlerinin tümü karşılanan ve eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmamış olan ve personel maliyetleri kısmen karşılanan personel şeklinde ikiye ayrılarak düzenlendiği, yapılan düzenlemeyle, aynı işi yapan; ancak, eğitimi farklı alanlarda olan teknik personel arasında yapay şekilde gruplandırma yapılarak, verilecek tazminat oranları arasında farklılıklara yol açıldığı, yapılacak yargılamada, Uluslarası Sivil Havacılık Teşkilâtı (ICAO) ve Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtından konu hakkında açıklama talep edilmesi halinde iddialarının yerinde olduğunun subût bulacağı, DHMİ ve Yüksek Planlama Kurulunca, teknik personel yönünden yukarıda belirtilen şekilde yapılan gruplamada, personelin yerine getirdiği görevin; Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtının maliyet hesabında kullandığı hava seyrüsefer hizmetleri içerisinde mi, yoksa, yer hizmetleri dahilinde mi yer aldığı hususunun dikkate alınmadığı,
Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünde görev yapan elektrik ve elektronik personelinin yerine getirdiği mevzuatında tanımlı görevlerin, birbirinin çok benzeri yahut muadili olduğu, bu görevlerin ise, hava seyrüsefer hizmetleri ile doğrudan ilişkili olup, DHMİ bünyesindeki havacılık hizmetlerinin sağlıklı yürütülebilmesi için vazgeçilmez nitelikte bulunduğu, bu itibarla, kule, yol kontrol, radar, haberleşme ve doğrudan seyrüsefere ilişkin cihazların kesintisiz çalışması ve hizmetlerin devamının, Derneklerine üye olan çalışanların hizmet vermesine bağlı olduğu,
Yapılacak yargılama esnasında, yukarıda belirtilen hususların bilirkişi tarafından incelenmesi halinde, yapılan ayrımın haksız ve yersiz olduğunun, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtınca hava seyrüsefer hizmetine yönelik şekilde görev yapan personel yönünden bu şekilde bir ayrım yapılmadığının görüleceği,
Dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın ilgili maddelerinde yer alan, "eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olma" şartının, elektronik eğitimi yanında farklı bir eğitim alan personel yönünde dahi kısıtlayıcı nitelikte olduğu,
2012/2 dönemi KPSS tercih klavuzunun ortaöğretim mezunlarına yönelik kadro ve pozisyon tercihi tablosunun, 2023 sıralı DHMİ tekniker alımı bölümünde aranan niteliklerde, elektrik ve elektronik bölümlerinden mezun olanlar arasında ayrım yapılmamış olduğu, keza aynı dönem tercih klavuzunda, önlisans mezunu teknisyen alımına ilişkin 3293 sıralı ve lisans mezunu mühendis alımına ilişkin 4611 ve 4619 sıralı bölümlerinde de münhasıran elektronik mezunu olma şartına yer verilmediği,
Anayasa'nın 2. maddesinde ifade edilen hukuk devleti ilkesi ve 10. maddesinde belirtilen eşitlik ilkesi gereğince, idarelerce tesis edilen işlemlerin kamu yararının sağlanması amacına uygun olması gerektiği, Anayasa Mahkemesi kararlarında da belirtildiği üzere, yasa önünde eşit olmanın, herkesin her yönden aynı kurallara tabi olacağı anlamına gelmediği; ancak, somut olayda elektronik ve elektrik personelinin farklı tazminat oranlarına tabi tutulması konusunda idarece haklı bir neden gösterilemediği, adalet, hakkaniyet ve kamu yararı ilkeleri dikkate alınmaksızın eşitliğe aykırı şekilde düzenleme yapıldığı,
Dava konusu düzenleme yapılırken, Türkiye'nin taraf olduğu; ILO'nun 25/06/1958 tarih ve 111 sayılı İş ve Meslek Yönünden Ayrım Hakkındaki Sözleşme, ILO Çalışmaya İlişkin Temel Haklar ve İlkeler Bildirgesi, Birleşmiş Milletler Andlaşması, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve uluslararası yargı kararlarının göz önüne alınması gerektiği,
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek-2. maddesinde kapsam dahilindeki personele her bir grup için ödenebilecek havacılık tazminatına ilişkin en yüksek oranların belirtildiği; ancak, ödenebilecek en düşük tazminat oranlarının belirtilmediği, bu durumda, Yüksek Planlama Kurulunca yapılacak düzenlemede, personelin gruplara ayrılması halinde, bir grup için belirlenen en düşük tazminat oranının, daha düşük tazminat tavanı belirlenen diğer grup için belirlenen orandan daha yüksek olması gerektiği, dava konusu Ek-2 sayılı Cetvel'de yer alan tazminat oranlarında bu gerekliliğe uyulmadığı ileri sürülmüştür.

DAVALILARIN SAVUNMALARI :
…nın (Mülga …) Savunması : Usule ilişkin olarak; Dernek tüzüğü dava dilekçesine eklenmemiş olduğundan, davacı Derneğin dilekçede belirtilen konularda dava açma ehliyetinin bulunup bulunmadığı hususunun değerlendirilmesine imkân olmadığı, bu nedenle, bu konuda re'sen yapılacak değerlendirme sonucunda, Derneğin dava açma ehliyetinin bulunmadığının görülmesi halinde davanın öncelikle ehliyet yönünden reddi gerektiği, esasa ilişkin olarak ise; Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin, 01/08/2010 tarih ve 27659 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6009 sayılı Kanun'un 56. maddesi ile değişik Ek-2. maddesi uyarınca, kanun koyucu tarafından Yüksek Planlama Kuruluna verilen yetkinin kullanımında, tazminat hakkından yararlanacak personelin belirlenmesinde, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı prensipleri çerçevesinde, personel maliyetlerinin ne ölçüde karşılandığı hususunda tespit yapılmasının zorunlu hale geldiği, dava konusu Yüksek Planlama Kurulu kararının hazırlanması amacıyla yapılan çalışmalarda, kanun koyucunun öngördüğü zorunluluk gereğince nerede ve hangi görevlerde çalışan personelin maliyetlerinin söz konusu prensipler uyarınca tamamen veya kısmen karşılandığı, yahut hiç karşılanmadığı hususunda diğer davalı Devlet Havalimanı İşletmesi Genel Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgiye göre hareket edilerek, havacılık tazminatı oranlarının tespitinde, maliyetlerin karşılanması kriteri ile birlikte personelin görev yeri ile yürütmekte olduğu görevin önem ve zorluğu da ayrıca dikkate alınmak suretiyle dava konusu düzenlemenin yapıldığı,
Havacılık tazminatına ilişkin daha önce Danıştay Onbirinci Dairesinin 14/03/2011 tarih ve E:2010/2986, K:2011/1975 sayılı kararı ile maliyeti kısmen karşılanan grupta görev yapan telekomünikasyon personeline Yüksek Planlama Kurulu Kararı ekindeki 2 sayılı Cetvelde belirtilen havacılık tazminatı oranı üzerinden ödeme yapılmasında hukuka aykırılık olmadığı, davacının iddiasının karar eki Cetvellerin iptalini gerektirecek nitelikte bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği,
Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı prensipleri uyarınca personel grubu yönünden maliyetlerin karşılanma oranlarının tespit edilerek, bu oranlara göre farklı grupta yer alan personel arasında eşitlik kurulmaya gayret edilmesi nedeniyle, dava dilekçesinde belirtildiğinin aksine, eşitlik ilkesinin ihlal edilmemiş olduğu,
Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünce hava seyrüsefer hizmeti yanında, ülkemizdeki havalimanlarının işletilmesi görevinin de yürütüldüğü, dolayısıyla, Kuruluşun her iki faaliyet alanında da hizmet veren personelinin olduğu, yine, her iki faaliyet alanında da yatırımlar ve cari gider harcamalarının bulunduğu, söz konusu hizmetlerin yerine getirilmesinde; hava seyrüsefer hizmetleri ve havalimanı işletmeciliği hizmetlerinden sadece birisine yönelik hizmetlerde çalışan personelin yanında, her iki hizmet alanında birden hizmet veren çok sayıda ortak personelin bulunduğu ve dolayısıyla, görevli personelin; hava seyrüsefer personeli (ATS Staff), ortak personel (Common Staff) ve hava seyrüsefer dışındaki personel (Non-ATS Staff) olmak üzere Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı mevzuatına uygun şekilde yapılandırmaya tabi tutulduğu, her iki ana faaliyet alanına da ortak hizmet veren personel grubu yönünden oluşan personel maliyetlerinin Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatınca tamamen karşılanmasına imkân bulunmadığından, söz konusu maliyetlerin kısmen karşılandığı,
Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı prensiplerine aykırı şekilde uygulama yapılmasının mümkün olmaması nedeniyle, dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile söz konusu karara dayanılmak suretiyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmuştur.
… Bakanlığının (Mülga … Bakanlığı) Savunması : Usul yönünden; 540 sayılı Devlet Planlama Teşkilâtı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin, "Yüksek Planlama Kurulu" başlıklı mülga 4. maddesinde; Kurulun sekreterya hizmetlerinin Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığınca yürütüleceğinin belirtildiği, daha önce Yüksek Planlama Kurulu kararlarının iptali istemiyle açılan davaların Başbakanlık husumetiyle görülerek karara bağlandığı; diğer taraftan, 641 sayılı Kalkınma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca Devlet Planlama Teşkilatının Kalkınma Bakanlığına dönüştürüldüğü, Yüksek Planlama Kurulunun ise, Bakanlıklarının merkez teşkilatı dışında, kendine özgü bir yapıda düzenlendiği, anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin 17. maddesi ile Bakanlıklarına Yüksek Planlama Kurulunun sekreterya hizmetlerini yürütme görevi verildiği, gerek 540 sayılı KHK, gerekse 641 sayılı KHK'da yapılan düzenlemelerde, Yüksek Planlama Kurulunun teşkilinde aynı yaklaşımın belirlenerek, daha önce Devlet Planlama Teşkilatına verilen sekreterya görevinin Bakanlıklarına verilmesi nedeniyle, Yüksek Planlama Kurulunca verilen kararın iptaline karar verilmesi istemiyle açılan davada, dava konusunun sekreterya hizmetleriyle ilgili olmaması nedeniyle Bakanlıklarının husumetten çıkartılması gerektiği, davacı Derneğin meşru, kişisel ve güncel bir menfaatinin etkilenmemesi nedeniyle, dava açma ehliyetinin bulunmadığı, diğer taraftan, davanın süreaşımı nedeniyle reddi gerektiği; esasa yönelik olarak ise; Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin, 01/08/2010 tarih ve 27659 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6009 sayılı Kanun'un 56. maddesi ile değişik Ek-2. maddesinde, havacılık tazminatı yönünden anılan maddede belirtilen tavan oranlarını geçmemek üzere, tazminata ilişkin oran, esas ve usulleri belirleme yetkisinin Yüksek Planlama Kuruluna verildiği,
Ülkemizin, 01/03/1989 tarihinden geçerli olmak üzere Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatına üye olduğu, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı yol ücretleri sistemi çerçevesinde üye Devletler tarafından sağlanmakta olan hava seyrüsefer hizmetlerine ilişkin maliyetlerin, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı tarafından, hava sahası kullanıcılarından tahsil edilmek suretiyle ilgili ülkelere geri ödendiği, bu sistemin genel olarak maliyetlerin geri dönüşümü sistemi olarak adlandırıldığı, anılan maliyetlerin, hava seyrüsefer hizmetlerine yönelik olarak, personel maliyetleri de dahil olmak üzere, ilgili yıl içerisinde oluşan cari giderler ve yatırım maliyetlerinden (amortisman ve sermaye maliyeti) oluştuğu, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün yapısı gereği iki ana faaliyet konusunun bulunduğu, bu nedenle söz konusu faaliyetler yerine getirilirken, bir kısım personelin sadece hava seyrüsefer hizmetinde yahut, havalimanı işletmeciliğinde görev yaparken, diğer bir kısım personelin ise her iki faaliyet konusunda da ortak görevleri yerine getirdiği, bu itibarla, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürülüğünce verilen hava seyrüsefer hizmetlerine ilişkin maliyetler Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatınca karşılanmakta iken, diğer faaliyet konusunda yerine getirilen işler nedeniyle oluşan maliyetin ise Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünce karşılandığı,
Dava dilekçesinde, elektrik personelinin görev alanları sayılırken, radar, haberleşme gibi seyrüsefer için önem arz eden cihazlara enerji temin edilmesi gibi görevler yanında, pist özel aydınlatma gibi tamamen terminal hizmetleri kapsamında olan görevlerin de belirtildiği, bu durumun, Kuruluşta görev yapan elektrik ve elektronik personelinin görev alanlarının tümüyle aynı olmadığını gösterdiği,
Havacılık tazminatına ilişkin düzenlemelerin yer aldığı mevcut Kanun Hükmünde Kararname'de tümüyle Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı maliyet prensiplerine uygun bir gruplandırma yapılarak, her bir grubun alabileceği en yüksek tazminat oranının belirlendiği, bu durumda, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü personelinin görev tanımlarına göre farklı tazminat oranlarından yararlandırılmasının eşitlik ilkesinin ihlali anlamına gelmeyeceği, keza, eşitlik ilkesi öne sürülmek suretiyle tüm personelin tek bir tazminat oranından faydalandırılmasının Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı maliyet prensiplerine aykırı bir uygulama olacağı,
Maliyetlerin geri dönüşümü prensibine göre maliyetleri tümüyle karşılanabilmesi için seyrüsefer hizmetlerinin bir parçası olmanın yeterli olmadığı, ödenecek tazminat miktarına ilişkin belirleyici unsurun, personel tarafından, hava seyrüsefer hizmeti dışında başka alanlarda da hizmet verilip verilmemesi olduğu, hava seyrüsefer hizmetinde kullanılan cihazlara elektrik temin edilmesine yönelik hizmetin, sadece seyrüsefer hizmetlerine yönelik görev yapılması anlamına gelmeyeceği, elektrik enerjisinin teminine yönelik hizmete, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü bünyesindeki her iki faaliyet alanında da ihtiyaç bulunduğu,
Bu itibarla, dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nda ve bu karara dayanılmak suretiyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.
… İşletmesi Genel Müdürlüğünün Savunması : Usule ilişkin olarak; davanın öncelikle süreaşımı nedeniyle reddinin gerektiği, esasa yönelik olarak ise; Kurumlarının 08/06/1984 tarih ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında faaliyette bulunmak üzere kurulan bir kamu iktisadi kuruluşu olduğu, anılan Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki kuruluşlarda görev yapan personelin hizmete alınmaları, görev ve yetkileri, nitelikleri, atanma, ilerleme, yükselme, hak ve yükümlülükleri ile diğer özlük haklarının 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında düzenlendiği,
Dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararında, her bir kadro ve pozisyon için belirlenen tazminat oranının 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek-2. maddesine uygun şekilde düzenlendiği,
Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtının, adından da anlaşılacağı üzere hava seyrüsefer hizmetleri alanında faaliyet göstererek, bu alana yönelik kuralları oluşturduğu, Teşkilât mevzuatının sadece seyrüsefer hizmeti sağlayan kuruluşlara yönelik şekilde düzenlendiği, dolayısıyla, sadece seyrüsefer hizmetlerine yönelik görevleri yürüten personele ait maliyetlerin tümünün karşılandığı hususunun davacı tarafından göz ardı edildiği,
Kuruluşlarının, sadece seyrüsefer hizmeti veren bir hizmet sağlayıcısı olarak değil, aynı zamanda havalimanı işletmecisi olarak da faaliyet gösterdiği, havalimanı işletmeciliği görevi nedeniyle oluşan maliyetlerin ise, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı prensipleri ve ICAO kuralları kapsamında olmaması nedeniyle karşılanmadığı, havalimanı işletmeciliği görevi kapsamında görev yapan elektrik ve makine/motor personelinin seyrüsefer hizmetleri içerisinde olduğunun kabul edilmesine imkân bulunmadığı, davacı tarafından da açıkça belirtildiği üzere, gerek elektrik, gerekse makine/motor grubunda görev yapan personelin hava seyrüsefer hizmetleri yanında, havalimanı işletmeciliği hizmetlerinde de görev yaptıkları, bu nedenle, belirtilen personelin görevlerinin Kuruluşlarının havalimanı işletmeciliği ve seyrüsefer hizmetleri alanındaki ortak hizmetler içerisinde yer aldığı,
Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatınca sadece hava seyrüsefer hizmetlerine ilişkin personel maliyetleri karşılandığından, davacı dernek üyesi personele ait maliyetlerin, sadece bu kısmına ilişkin miktarın tahsil edilebilmesi nedeniyle, dava konusu düzenlemede elektrik, makine/motor grubu personelin, maliyetleri Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatınca kısmen karşılanan personel grubunda yer aldığı, tahsil edilen personel maliyetlerinin keyfi bir uygulama sonucunda sadece elektronik personeline aktarıldığı yolundaki davacı iddiasının kabul edilmesine imkân bulunmadığı; kuruluşlarının yukarıda belirtilen her iki faaliyet alanında görev yapan elektronik personeline de, ortak grupta yer alan oranlar üzerinden havacılık tazminatı ödendiği,
Kuruluşlarınca terminal hizmetlerinin devredildiği havalimanlarında halen gözetim ve denetim sorumluluğunun devam ettiği, öte yandan, devredilen havalimanlarındaki pist, apron, taksiyolu hizmetlerinin halen DHMİ personeli tarafından yerine getirildiği, bu hizmetlerin yerine getirilmesi sırasında, pist, apron ve taksiyolu işletme hizmetlerindeki personel maliyetlerinin Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatına yansıtılamadığı, ancak, elektrik teçhizatının hava seyrüsefer hizmetinde de kullanılması nedeniyle bu kısma ilişkin maliyetlerin yansıtılabilmesine imkân bulunduğu, söz konusu teçhizatın bakım, onarım ve işletilmesinden sorumlu personelin her iki hizmet alanında da faaliyetinin bulunması nedeniyle, ortak personel grubu içinde değerlendirildiği, bu personelin sadece hava seyrüsefer hizmetlerinde görev yaptığının kabulü halinde, havalimanı işletmeciliği alanında faaliyet gösteren cihazların hangi personel tarafından bakım, onarım ve işletmesinin yapıldığı sorusunun cevapsız kalacağı,
Kuruluşlarında görev yapan elektronik personelinden, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı prensipleri gereğince, sadece CNS (radar, haberleşme, seyrüsefer yardımcı cihazları) hizmetinde görev yapan elektronik personelinin 1. grupta olduğunun değerlendirildiği, aynı zamanda terminal işletmeciliği görevinde faaliyet gösteren elektronik personeline ise, ortak grupta yer alan oranlar üzerinden tazminat ödendiği, görev alanı itibarıyla elektrik personeli yönünden belirtilen şekilde ayrım yapılmasına imkân bulunmadığından, bu personelin ortak grupta değerlendirildiği, nitekim davacı tarafından da, elektrik personelinin görevleri arasında, pist özel aydınlatması gibi tümüyle terminal hizmetlerine dahil olan görevlerin de sayıldığı, elektrik ve elektronik personelinin görev kapsamının tümüyle aynı olmadığı,
Anayasa'da belirtilen eşitlik ilkesinin, eşitler arasında eşit düzenleme yapılmasını öngördüğü, yukarıda açıklandığı üzere, münhasıran seyrüsefer hizmetlerinde görev yapan elektronik personeli ile hem havalimanı işletmeciliği, hem seyrüsefer hizmetlerinde görev yapan ve ortak gruba dahil olan elektrik personeli arasında eşitlik kurulmasına imkân olmadığı, aksi düşüncenin, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatınca belirlenen prensiplere aykırı olacağı,
Havacılık hizmetlerinin üretilmesine ilişkin süreçte görev yapan her bir hizmet grubunun diğer gruplardan ayrı, kendine has nitelikler gerektiren alt hizmet gruplarının bulunduğu, hava seyrüsefer hizmetlerinin sağlanmasına yönelik maliyetlerin Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı prensiplerince geri dönüşümünün sağlanabilmesi nedeniyle, herhangi bir personelin hangi tazminat grubunda değerlendirileceği hususundaki belirleyici kriterin, söz konusu personelin hava seyrüsefer hizmetlerine ait görevlerin bir parçasını yerine getirmesi değil, bu görevi yanında farklı alanda yürüttüğü görevlerin de bulunup bulunmadığı hususu olduğu, ortak grupta yer alan personelin maliyetlerinin tümüyle yansıtılmasına imkân bulunmadığından, bu personelin maliyetleri kısmen karşılanan personel grubuna dahil edildiği,
ICAO tarafından yayımlanan, Annex 10 Volume I dokümanında, Radyo Seyrüsefer Yardımcıları Başlığı altında tanımlanan; ILS, VOR, DME, ve NDB seyrüsefer yardımcı sistemleri ve dahili güç ünitelerinin bakımlarının Elektronik Dairesi Başkanlığı ve Havalimanı Elektronik Müdürlükleri/Elektronik Şefliklerinde görev yapan personel tarafından ilgili doküman ve cihaz teknik el kitapları dahilinde yerine getirildiği, bu cihazlara özel olmayan harici (genel) trafo, ups gibi güç kaynaklarının işletim ve bakımının ise, söz konusu dokümanlarda yer almadığı, dolayısıyla, elektrik ve elektronik personelinin farklı görevleri yerine getirdiği, keza, dava dilekçesinde belirtilen hava trafik kontrolörlerince verilen hizmetin de ICAO kuralları kapsamında maliyet karşılığı verilen hizmetlerden olması nedeniyle, bu personelin 1. grupta değerlendirilmek suretiyle havacılık tazminatının ödendiği, kuruluşlarının çeşitli alanlarda faaliyet göstermesi ve bu nedenle bir kısım personelin ortak grupta görev yapması nedeniyle, dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararında ve işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : 399 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek-2. maddesinde; Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 3. maddesinin (b) ve (c) bentleri kapsamına giren personeline, aylık tutarı Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı prensipleri çerçevesinde Yüksek Planlama Kurulunca belirlenen oran, esas ve usullere göre havacılık tazminatı ödeneceği belirtilmiş, aynı maddede; personel maliyetlerinin tamamı karşılanan, kısmen karşılanan kadro ve pozisyonlarda bulunanlar ile pilotlar ve diğer personel yönünden uygulanabilecek en yüksek tazminat oranlarına yer verildikten sonra, maddede belirtilen kriterlere göre aynı tazminat tavanı grubu içerisinde yer alan bir kadro veya pozisyon unvanında çalışanlar için uygulanacak tazminat oranını, birimin bulunduğu yer, iş yoğunluğu, öğrenim durumu farklılığı, hizmet süresi, personel temininde güçlük gibi kriterleri birlikte veya ayrı ayrı dikkate almak suretiyle tespit etmek ve ödenecek tazminat tutarının % 30’unu geçmeyecek şekilde farklılaştırma yapma konusunda Yüksek Planlama Kuruluna yetki verilmiştir.
Anılan yetkiye dayanılarak hazırlanan dava konusu 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı 'DHMİ Genel Müdürlüğü Personeline Havacılık Tazminatı Ödenmesi' konulu Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın; personel maliyetlerinin tamamı karşılanan kadro ve pozisyonlarda görev yapan personele ödenecek en yüksek ve en düşük havacılık tazminatı oranlarına ilişkin Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun (1. Grup) 27, 28 ve 30. sırasında yer alan; teknik şef, teknik uzman, tekniker ve teknisyen unvanlı teknik personel için eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olma şartına yer verilmiş, öte yandan, maliyetleri kısmen karşılanan kadro ve pozisyonlarda görev yapan personele ödenecek tazminat oranlarına ilişkin Ek-2 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun (2. Grup) 29, 30, 38 ve 49. sırasında; aynı unvanlı teknik personel için 1. gruba dahil olan personel yönünden tespit edilen en yüksek ve en düşük tazminat oranlarından daha düşük oranlara yer verilmiştir.
Dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın dayanağı olan 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek-2. maddesi incelendiğinde; kapsam dahilindeki personele yapılacak havacılık tazminatı ödemesine esas grupların, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı Prensipleri çerçevesinde personelin maliyetinin karşılanma oranı esas alınmak suretiyle belirlenmesinin öngörüldüğü, yapılacak gruplandırmada başkaca bir kritere yer verilmediği görülmektedir.
Dairemizce verilen 30/12/2020 tarih ve 2019/5765 sayılı ara kararıyla davalı idarelerden Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünden sorulması üzerine, anılan idare tarafından verilen 22/03/2021 tarih ve 21319 sayılı cevaptan; havacılık tazminatı konusundaki uluslararası uygulamalarda ve Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı ilkelerinde hava seyrüsefer hizmetlerinde görev yapacak personel için "eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olmak" gibi bir eğitim koşuluna yer verilmediği; öte yandan, Kuruluş bünyesindeki seyrüsefer sistemlerinde görev yapması halinde, elektrik/makine-motor personeli ücretlerinin de Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatına bildirilen birim maliyete dahil edildiği anlaşılmaktadır.
Her ne kadar, davalı idarelerce, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünde görev yapan ve eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmamış olan teknik personelin doğrudan hava seyrüsefer hizmetlerini yerine getirmediği, anılan personelin görevlerinin niteliği gereği hem hava seyrüsefer hizmetleri hem de Kuruluşun diğer faaliyet alanlarındaki görevleri yerine getirdikleri, bu nedenle dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın ekinde yer alan ortak grupta (2. Grup) belirlenen tazminat oranlarına hak kazandıkları, eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olan personelin dahi, seyrüsefer hizmetleri yanında personel maliyetleri karşılanmayan diğer görevleri de yerine getirmeleri halinde ortak grupta değerlendirildikleri ileri sürülmekte ise de, söz konusu ayrımın, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtınca belirlenen prensipler çerçevesinde ilgili personelin aylığa esas bir hesap dönemindeki maliyetinin karşılanma oranının, dolayısıyla anılan personelin ilgili dönemde hangi grupta yer aldığının tespitinde bir veri olarak kullanılabileceği görülmektedir.
Bu durumda, dayanağı olan 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek-2. maddesinde ve aynı maddede atıfta bulunulan Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı prensiplerinde yer almayan eğitim koşuluna ilişkin kısıtlamaya yer verildiği görüldüğünden, dava konusu Karar'ın Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun; "A- Personel Maliyetleri Tamamen Karşılanan (1. Grup)" çizelgesinin 27, 28 ve 30. sırasında yer alan iptal istemine konu; "... Eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olup;" ibaresinde üst hukuk normuna ve hukuka uygunluk bulunmadığından, söz konusu ibarelerin iptaline,
Davacı tarafından yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem yönünden ise; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, yürütme görevinin kanunlarda gösterilen şekil ve esaslara uygun olarak yerine getirilmesini kısıtlayacak, idari eylem ve işlem niteliğinde veya takdir yetkisini kaldıracak biçimde yargı kararı verilmesine imkân bulunmadığından, davacının Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosuna; "en-route katkı veren teknik personel" ibaresinin yazılması yolundaki istemi yönünden davanın incelenmeksizin reddine; anılan işlemin davacı Derneğin başvurusunda yer alan diğer istemler yönünden ise iptaline,
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek-2. maddesinde öngörülen kriterler dikkate alınmak suretiyle, personelin hizmet alanları, kadro, unvan ve sorumluluğu ile birlikte, personelin yer aldığı tazminat grubu ve grup içerisindeki konumu esas alınmak suretiyle her bir grup için ayrı ayrı belirlenen ve anılan maddede idareye verilen takdir yetkisi çerçevesinde hazırlandığı anlaşılan Ek-2 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunda yer alan tazminat oranlarının iptali istemi yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Davacı dernek tarafından Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü'nde görev yapan personele havacılık tazminatı ödenmesine ilişkin 29/06/2012 gün ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararının Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosu'nun "A- Personel Maliyetleri Tamamen Karşılanan (1. Grup)" kısmının 27, 28 ve 30. sırasında yer alan "...eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olmak..." ibaresinin kaldırılarak en-route katkı veren teknik personel ibaresinin yazılması, elektrik ve makine/motor personeline Ek-1 sayılı cetvelde elektronik personeli için belirlenmiş havacılık tazminatı oran ve usulünün aynen uygulanmasına ilişkin olarak yapılan başvurunun reddine ilişkin işlem ile Ek-2 sayılı cetvelde belirlenen oranların iptali ve havacılık elektriği teknik elemanı olan ve en-route'a hizmet eden dernek üyesi çalışanların Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosu uyarınca hak ettikleri havacılık tazminatı farklarının başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı Dernek üyelerinin Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü bünyesinde elektrik ve makine/motor personeli olarak görev yaptıkları, havacılık tazminatına ilişkin 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu kararının Ek-2 sayılı Tazminat Dağıtım Tablosu'nda yer aldıkları, davacı tarafından yaptıkları işin niteliği göz önünde bulundurularak Ek-1 sayılı Tablo'ya göre tazminat oranlarının belirlenmesi istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 2. maddesinde; “Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı” prensipleri çerçevesinde personel maliyetlerinin tamamı karşılanan kadro ve pozisyonlarda bulunanlar ile kısmen karşılanan kadro ve pozisyonlarda bulunan personel ve diğerleri için Yüksek Planlama Kurulunca belirlenen oran, esas ve usullere göre “Havacılık Tazminatı” ödeneceği hüküm altına alınarak havacılık tazminatı için asgari ve azami oranların belirlendiği, Yüksek Planlama Kurulu'na, söz konusu kriterlere göre aynı tazminat tavanı grubu içerisinde yer alan bir kadro veya pozisyon unvanında çalışanlar için uygulanacak tazminat oranını, birimin bulunduğu yer, iş yoğunluğu, öğrenim durumu farklılığı, hizmet süresi, personel temininde güçlük gibi kriterleri birlikte veya ayrı ayrı dikkate almak suretiyle ve ödenecek tazminat tutarının % 30’unu geçmeyecek şekilde farklılaştırma yetkisinin verildiği görülmektedir.
Olayda, davacı Dernek tarafından, elektrik mezunu üyelerinin de elektronik mezunları ile aynı işi, yanı hava seyrüsefer hizmetlerini yerine getirdikleri iddia edildiğinden, uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için davacı Dernek üyesi olan personelin işinin niteliği, söz konusu iş yerine getirilirken eğitim koşulunun önemi, personelin görevlerinin tamamını hava seyrüsefer hizmetlerinde yerine getirip getirmediği hususunun açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Zira anılan personel tamamen hava seyrüsefer hizmetlerinde görev aldığı takdirde 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 2. maddesi uyarınca Eurocontrol prensiplerine göre maliyeti tamamen karşılanan personel olacağından, havacılık tazminatından da 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu kararının Ek-1 sayılı Tablosu'nda yer alan oranlarda yararlanması söz konusu olacaktır.
Bu durumda, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun bozma kararı uyarınca; davacı Dernek üyelerinin havalimanı hizmetlerindeki görevlerinin belirlenebilmesi için;
- Havacılık tazminatı konusundaki uluslararası uygulamalarda ve Eurocontrol ilkelerinde hava seyrüsefer hizmetlerinde görev yapacak personel için "eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olmak" gibi bir eğitim koşuluna yer verilip verilmediği,
- Seyrüsefer sistemlerinde görev yapan elektrik personelinin ücretlerinin birim maliyete dahil olup olmadığı,
- Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü'nün mevzuatında havalimanlarında çalışan elektronik personeli ile elektrik ve makine/motor personelinin görev yeri ve görev alanları,
- Elektrik mezunu olup, elektronik mezunları gibi doğrudan hava seyrüsefer hizmetlerini yerine getiren personel olup olmadığı ve bu bağlamda, anılan personelin yaptıkları işin niteliğinin araştırılarak bir karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onikinci Dairesince; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun kararın düzeltilmesi aşamasında verdiği 11/04/2019 tarih ve E:2017/2783, K:2019/1696 sayılı kısmen bozma kararında belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak verilen 30/12/2020 tarih ve E:2019/5765 sayılı ara kararına davalı idarelerden Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünce cevap verildiği görülmekle, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlenildikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, davalı idarelerin usule ilişkin itirazları yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
14/12/2012 tarihinde davacı ...Derneği tarafından Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğüne yapılan başvuruda; havalimanları seyrüsefer sistemlerinin zayıf akım işleri elektronik birim tarafından yapılırken, sistemlerin ihtiyacı olan elektrik enerjisinin temininin elektrik birimi tarafından yapıldığı, hizmetin tamamlanabilmesi için her iki bileşenin de var olması gerektiği, elektronik personelinde olduğu gibi, elektrik ve yedek güç sistemlerinde çalışan makine motor personelinin de maliyetinin doğrudan yansıtılan 1. gruptan ücretlendirilmesi halinde; hem ilgili personelin mağduriyetinin giderileceği, hem de ülkemize döviz girdisi sağlanacağı; elektronik ve hava trafik grubunda yer alan personele en-route kapsamında 1. gruptan ödeme yapılırken, en-route kapsamında verilen hizmetin üretimine birinci derece katkısı olan elektrik ve makine/motor personeline 2. gruptan havacılık tazminatı ödenmesinin hukuka aykırı olduğu; elektrik ve makine personeli adına tahsil edilen ücretlerin yalnızca elektronik personeline ödendiği; seyrüsefer sistemine destek veren personelin mezun olduğu bölümün veya organizasyon şeması içindeki yerinin değil, üstlendiği iş ve verdiği hizmetin ölçü olması gerektiği; havalimanında elektrik sistemlerinde çalışan elektrik şube müdürü, elektrik mühendisi, elektrik teknik şefi, elektrik teknikeri, elektrik teknisyeni, elektrik teknisyen yardımcısı, makine mühendisi, makine teknik şefi, makine/motor teknikeri, makine/motor teknisyeni, makine/motor teknisyen yardımcısı kadrolarında çalışan elektrik ve makine/motor personelinin, 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın eki Ek-2 sayılı Tablodan çıkarılarak, Ek-1 sayılı Tabloda elektronik personeli için belirlenmiş olan havacılık tazminatı oran ve usullerine göre havacılık tazminatı ödenmesi gerektiği, mevcut uygulamanın eşitlik ilkesine aykırı olduğundan bahisle Ek-1 sayılı Tabloda yer alan "eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olmak" ibaresinin kaldırılması ve bu kısma "en-route katkı veren teknik personel" ibaresinin yazılarak, elektrik ve makine/motor personeline de Ek-1 sayılı Tabloda elektronik personeli için belirlenmiş havacılık tazminatı oran ve usullerinin uygulanması talep edilmiştir.
Davalı idarelerden Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğü tarafından tesis edilen … tarih ve … işlemle; Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatının (EUROCONTROL) adından da anlaşılacağı üzere 'hava seyrüsefer hizmetleri' alanında faaliyet gösterdiği ve faaliyet alanına yönelik kurallar getirerek maliyetlerini karşıladığı; havalimanı işletmeciliğinin Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatının hizmet alanı dışında kaldığı ve havalimanı işletmeciliği de dahil tüm personelin değil, yalnızca hava seyrüsefer hizmetleri yürüten teknik veya idari tüm personelin kast edildiği; gerek elektrik, gerekse makine/ motor personelinin Genel Müdürlüğün hem hava seyrüsefer hizmetlerinde hem de havalimanı işletme hizmetlerinde görev yürüttüğü; Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatının yalnızca hava seyrüsefer hizmetlerine ait maliyeti karşılaması nedeniyle Dernek üyesi personele ait maliyetlerin yalnızca seyrüsefer hizmetlerine yönelik olan kısmının karşılandığı, havalimanı işletmeciliği hizmetlerine yönelik olan kısmının ise karşılanmadığı, bu nedenle 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'de maliyetleri kısmen karşılanan personel grubuna yer verildiği; Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatının maliyet sistemine göre çalıştığı, Dernek üyesi personele ait giderlerin ise maliyetlere kısmen dahil edildiği ve tahsilatı da kısmen gerçekleştiğinden elektrik ve makine personeli adına tahsil edilen hava seyrüsefer hizmetleri gelirlerinin başka bir guruba ödenmesinin mümkün olmadığı, yapılan harcama kadar tahsilat yapıldığı ve keyfi bir dağıtımdan söz edilemeyeceği; Genel Müdürlüğün her iki faaliyet alanında hizmet veren elektronik personelinin de maliyetleri kısmen karşılanan grupta yer aldığı; Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatının sadece hava seyrüsefer hizmeti maliyetine yönelik kurallar getirdiği ve ülkemizde olduğu gibi, hava seyrüsefer hizmetleri dışında havalimanı işletmeciliği alanında da faaliyet gösteren personel olması durumunda, her iki ana hizmet alanında görev yürüten "ortak" bir grubun ortaya çıktığı; personelin havacılık tazminatının üç kategoriye ayrılmasının 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 2. maddesinde açıkça hüküm altına alındığı; Dernek üyesi personelin görevinin, havalimanı ve terminal elektrik hizmetleri yanında hava seyrüsefer sistem altyapısı ile yardımcı cihazlarını da kapsadığı; bir başka anlatımla, Genel Müdürlük tarafından elektrik ve makine/motor personelinin doğrudan hava seyrüseferine hizmet eden cihazların bakım ve onarımını da sağlamakla görevlendirildiği, görevlerinin havalimanı işletmeciliği kapsamında elektrik hizmetlerinin sağlanmasına yönelik kısmı değil, hava seyrüsefer yardımcı cihazlarının elektrik bakım ve onarım hizmetlerine ilişkin kısmı nedeniyle havacılık tazminatlarını Ek-2 sayılı Tabloya göre aldıkları, bu durumun Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatının ilkelerine ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye uygun olduğu belirtilerek anılan başvuru reddedilmiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmış olup, Danıştay Onbirinci Dairesinin 17/05/2016 tarih ve E:2013/1036, K:2016/2486 sayılı kararıyla; 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun "A- Personel Maliyetleri Tamamen Karşılanan (1. Grup)" çizelgesinin 27, 28 ve 30. sırasında yer alan "...eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olmak..." ibaresinin kaldırılarak en-route katkı veren teknik personel ibaresinin yazılması, elektrik ve makine/motor personeline Ek-1 sayılı cetvelde elektronik personeli için belirlenmiş havacılık tazminatı oran ve usulünün aynen uygulanmasına ilişkin olarak yapılan başvurunun reddine ilişkin işlem ile Ek-2 sayılı cetvelde belirlenen oranların iptali istemleri yönünden davanın reddine, dernek üyesi çalışanların Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosu uyarınca hak ettikleri tazminat farklarının başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemi yönünden ise, davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiş; bu karara karşı yapılan temyiz başvurusu Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 20/04/2017 tarih ve E:2016/5298, K:2017/1733 sayılı kararıyla reddedilmiştir.
Davacı tarafından anılan kararın düzeltilmesinin istenilmesi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca verilen 11/04/2019 tarih ve E:2017/2783, K:2019/1696 sayılı kararla; davanın ehliyet yönünden reddine ilişkin kısmı yönünden karar düzeltme isteminin reddine; davanın esastan reddine ilişkin kısımları yönünden ise, davacının karar düzeltme isteminin kabulüyle kararın bu kısmının kaldırılmasına ve davacının, 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne, Danıştay Onbirinci Dairesinin 17/05/2016 tarih ve E:2013/1036, K:2016/2486 sayılı kararının, davanın reddine ilişkin kısmının bozulmasına, kararda belirtilen hususlar araştırılarak yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, Danıştay Başkanlık Kurulunun 13/09/2018 tarih ve 2018/31 sayılı kararlarıyla kapatılan Danıştay Onbirinci Dairesi yerine, aynı tarih ve 2018/32 sayılı Başkanlık Kurulu kararıyla yeniden belirlenen iş bölümü kararı uyarınca Danıştay Onikinci Dairesine gönderilmesine karar verilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :
ESAS YÖNÜNDEN:
İlgili Mevzuat:
Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin, işlem tarihinde yürürlükte olan ve 01/08/2010 tarih ve 27659 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6009 sayılı Kanun'un 56. maddesi ile değişik Ek 2. maddesinde; "Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü maddesinin (b) ve (c) bentleri kapsamına giren personeline; aylık tutarı, “Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı” prensipleri çerçevesinde personel maliyetlerinin tamamı karşılanan kadro ve pozisyonlarda bulunanlar için en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dâhil) brüt tutarının % 600’ünü, kısmen karşılanan kadrolar ve pozisyonlarda bulunanlar için aynı miktarın % 300’ünü, pilotlar için ise % 1000’ini, diğerleri için de % 150’sini geçmemek üzere Yüksek Planlama Kurulunca belirlenen oran, esas ve usullere göre “Havacılık Tazminatı” ödenir. Yüksek Planlama Kurulu, yukarıda belirtilen kriterlere göre aynı tazminat tavanı grubu içerisinde yer alan bir kadro veya pozisyon unvanında çalışanlar için uygulanacak tazminat oranını, birimin bulunduğu yer, iş yoğunluğu, öğrenim durumu farklılığı, hizmet süresi, personel temininde güçlük gibi kriterleri birlikte veya ayrı ayrı dikkate almak suretiyle ve ödenecek tazminat tutarının % 30’unu geçmeyecek şekilde farklılaştırmaya yetkilidir.Bu şekilde yapılacak ödemeler, sözleşmeli personel için belirlenen ücret tavanı ile kapsama dahil personele verilecek diğer hak ve ödemelerin hesabına esas alınacak matrahın tespitinde dikkate alınmaz.
Bu tazminat, aylıklara ilişkin esaslar çerçevesinde gelir vergisi ve damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenir." hükmüne yer verilmiş; 09/07/2018 tarih ve 30473 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 703 Sayılı KHK'nın 132. maddesi ile anılan maddede yer alan; “Yüksek Planlama Kurulunca” ibaresi “Cumhurbaşkanınca” şeklinde ve “Yüksek Planlama Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.
29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı DHMİ Genel Müdürlüğü Havacılık Tazminatı Ödenmesi konulu Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın; "Amaç" başlıklı 1. maddesinde; bu kararın, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereğince DHMİ Genel Müdürlüğü personeline havacılık tazminatı ödenmesine ilişkin oran, usul ve esasları tespit etmek amacıyla hazırlandığı;
"Havacılık tazminatı oranı" başlıklı 3. maddesinde; DHMİ Genel Müdürlüğünün bu karar kapsamındaki mevcut kadro veya pozisyonlarından birine atanarak fiilen bu Genel Müdürlükte görev yapanlardan Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyet Teşkilâtı prensipleri çerçevesinde;
a) Personel maliyetlerinin tamamı karşılananlara Ek-1'de,
b) Personel maliyetleri kısmen karşılananlara Ek-2'de,
c) Personel maliyetleri karşılanmayanlara Ek-3'de,
en yüksek devlet memurluğu aylığı (ek gösterge dahil) brüt tutarı baz alınmak suretiyle her bir kadro veya pozisyon unvanı için belirlenmiş en yüksek ve en düşük tazminat oranları arasında kalmak kaydıyla Ek-4 Dağıtım Tablosu çerçevesinde belirlenecek oranlarda havacılık tazminatı ödeneceği kurala bağlanmıştır.
Anılan Kararın eki Ek-1 sayılı Cetvel'in "A- Personel Maliyetleri Tamamen Karşılanan (1. Grup)" çizelgesinin, 27. sırasında "Teknik Şef, Teknik Uzman"; 28. sırasında "Tekniker"; 30. sırasında ise "Teknisyen" kadro unvanı yer almış, söz konusu personel yönünden bu grupta değerlendirilebilmek için "eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olmak" ortak koşul olarak belirlenmiş; çizelgenin ilgili sıralarında söz konusu kadro unvanları için %406 ilâ %436 arasında değişen oranlarda tazminat oranlarına yer verilmiştir.
Ek-2 sayılı Cetvel'in "B- Personel Maliyetleri Kısmen Karşılanan (2. Grup)" çizelgesinde ise, 29. sırada "Teknik Şef"; 30. sırada "Teknik Uzman"; 38. sırada "Tekniker"; 49. sırada ise "Teknisyen" kadro unvanlarına yer verilmiş ve bu grupta yer verilen söz konusu kadro unvanları için %116 ilâ %155 arasında değişen oranlarda tazminat oranları belirlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bakılan davada uyuşmazlık; 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın dava konusu Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun; "A- Personel Maliyetleri Tamamen Karşılanan (1. Grup)" çizelgesinin, 27, 28 ve 30. sıralarında yer alan; "... Eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olup; ... " ibarelerinin ve Ek-2 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunda belirlenen tazminat oranlarının, üst normu olan 29/01/1990 tarih ve 20417 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 399 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin, 01/08/2010 tarih ve 27659 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6009 sayılı Kanun'un 56. maddesiyle değişik Ek-2. maddesine uygun olup olmadığına; davacının 14/12/2012 tarihli başvurusunun 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı dayanak gösterilmek suretiyle reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü işleminin hukuka uygun olup olmadığına ilişkindir.
Dava, 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararının; Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun "A- Personel Maliyetleri Tamamen Karşılanan (1. Grup)" çizelgesinin 27, 28. ve 30. sıralarında yer alan; "...Eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olup..." ibarelerinin iptali istemi yönünden incelendiğinde;
08/06/1984 tarih ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca faaliyette bulunmak üzere kurulan bir kamu iktisadi kuruluşu olan Devlet Hava Meydanları İşletmesi Müdürlüğü personelinin; hizmete alınma koşulları, görev ve yetkileri, nitelikleri, atanma, ilerleme, yükselme, hak ve yükümlülükleri ile diğer özlük hakları 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında yürütülmektedir.
Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü Ana Statüsü'nün 4. maddesinde, kuruluşun amacı ve faaliyet konuları; sivil havacılık faaliyetlerinin gereği olan, hava taşımacılığı, hava alanlarının işletilmesinin yanı sıra, hava trafik kontrol hizmetlerinin ifası, seyrüsefer sistem ve kolaylıklarının kurulması ve işletilmesi, bu faaliyetlerle ilgili diğer tesis ve sistemlerin kurulması, işletilmesi ve modern havacılık düzeyine çıkarılmasını sağlamak olarak sayılmıştır.
Dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; Türkiye Büyük Millet Meclisince 30/11/1988 tarihinde kabul edilerek, 06/12/1988 tarih ve 20011 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren 3504 sayılı Kanun'la onaylanan 13/12/1960 tarihli Hava Seyrüsefer Emniyeti için İşbirliğine Dair Protokolün değiştirilmesine ilişkin 12/02/1981 tarihli Nihai Senet uyarınca Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatının, hava ulaşımı hizmetlerini kullananlardan alınması gereken harçları, üye taraflar adına tespit ve tahsil etmekle yükümlü olduğu, Teşkilat tarafından toplanan miktarın akit Devletlere ödeneceği, davalı idarelerden Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün, ülke hava sahası ve hava meydanlarında esas itibarıyla; yol kontrol hizmetleri, AIS yayın ve diğer seyrüsefer hizmetlerinden oluşan hava seyrüsefer hizmetleri; konma hizmetleri, yönlendirme hizmetleri, hava aracı yangınlarına karşı emniyet tedbiri hizmetleri, yaklaşma hizmetleri, aydınlatma hizmetleri, meydan çalışma saatinin uzatılması ve diğer hava terminal hizmetleri ile konaklama hizmetleri, yer hizmetleri, akaryakıt ikmali imtiyazı hizmetleri, yer tahsisleri hizmetleri ve diğer yer terminal hizmetlerinden oluşan yer terminal hizmetlerinden oluşan terminal hizmetleri; yolcu servis hizmetleri, terminal hizmetleri, işletme tahsis hizmetleri, işletme iletişim hizmetleri, işletme yap işlet devret hizmetleri, işletme kirala-işlet devret hizmetleri ve diğer işletme hizmetlerinden oluşan havalimanı işletme hizmetleri olmak üzere üç farklı alanda hizmet verdiği, anılan hizmetleri davalı idare bünyesindeki kadro ve pozisyonlarda görev yapan personel eliyle gerçekleştirdiği; Kuruluşta görev yapan bir kısım personelin münhasıran hava seyrüsefer hizmetlerinde görev yaptığı, diğer bir kısım personelin, münhasıran terminal hizmetleri veya havalimanı işletme hizmetleri faaliyetinde görevlendirildiği, diğer taraftan, bir kısım personelin ise, Kuruluşun faaliyet gösterdiği farklı alanlardaki görevlerin gereği olarak, aynı zamanda, hava seyrüsefer hizmetleri, terminal hizmetleri ve havalimanı işletme hizmetlerinde görevlendirilebildiği; Kuruluş tarafından, hava seyrüsefer hizmeti olan yol (en-route) hizmeti karşılığında oluşan milli maliyetlerin, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı vasıtasıyla hava sahası kullanıcılarından dolaylı olarak tahsil edildiği; öte yandan, idarece hava seyrüsefer haricinde verilen diğer hizmetlerin seyrüsefer hizmetleri maliyetlerine dahil edilmediği anlaşılmaktadır.
Dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın dayanağı olan ve yukarıda alıntısına yer verilen 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin, 01/08/2010 tarih ve 27659 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6009 sayılı Kanun'un 56. maddesiyle değişik Ek 2. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan şeklinde; “Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı” prensipleri çerçevesinde personel maliyetlerinin tamamı karşılanan kadro ve pozisyonlarda bulunanlar ile kısmen karşılanan kadro ve pozisyonlarda bulunan personel ve diğerleri için Yüksek Planlama Kurulunca belirlenen oran, esas ve usullere göre “Havacılık Tazminatı” ödeneceği hüküm altına alınarak, her bir grup yönünden tespit edilecek havacılık tazminatı için asgari ve azami oranların belirlendiği; Yüksek Planlama Kuruluna, söz konusu kriterlere göre aynı tazminat tavanı grubu içerisinde yer alan bir kadro veya pozisyon unvanında çalışanlar için uygulanacak tazminat oranını, birimin bulunduğu yer, iş yoğunluğu, öğrenim durumu farklılığı, hizmet süresi, personel temininde güçlük gibi kriterleri birlikte veya ayrı ayrı dikkate almak suretiyle tespit etme ve ödenecek tazminat tutarının % 30’unu geçmeyecek şekilde farklılaştırma yetkisinin verildiği görülmektedir.
Söz konusu yetkiye dayanılmak suretiyle düzenlenen dava konusu 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın "Amaç" başlıklı 1. maddesinde; Karar'ın, 22/01/1990 tarih ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 2. maddesi gereğince Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü personeline havacılık tazminatı ödenmesine ilişkin usul ve esasların tespit edilmesi amacıyla hazırlandığı düzenlemesine; "Havacılık tazminatı oranı" başlıklı 3. maddesinde; DHMİ Genel Müdürlüğünün bu Karar kapsamındaki mevcut kadro ve pozisyonlarından birine atanarak fiilen bu genel müdürlükte görev yapanlardan, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyet Teşkilâtı prensipleri çerçevesinde; personel maliyetlerinin tamamı karşılananlara Ek-1'de, kısmen karşılananlara Ek-2'de, personel maliyetleri karşılanmayanlara Ek-3'te, en yüksek Devlet memuru aylığı (ek gösterge dahil) brüt tutarı baz alınmak suretiyle her bir kadro veya pozisyon unvanı için belirlenmiş en yüksek ve en düşük tazminat oranları arasında kalmak kaydıyla, Ek-4 Dağıtım Tablosu çerçevesinde belirlenecek oranlarda havacılık tazminatı ödeneceği düzenlemesine yer verilmiş; söz konusu Karar ekinde yer alan, personel maliyetleri tamamen karşılanan 1. Gruba ilişkin Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun; XII. Grup 27. sırasında yer alan, Teknik Şef, Teknik Uzman kadro unvanı için %406 ilâ %416; XIII. Grup 28. sırasında yer alan Tekniker kadro unvanı için %435 ilâ %445; XIII. Grup 30. sırasında yer alan Teknisyen kadro unvanı için %426 ilâ %436 arasında tazminat oranları düzenlenmiş; anılan grupta sayılan kadro unvanlarının, "eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış" olup; havalimanı elektronik (terminal sistemleri ile ilgili görevleri yürütenler hariç), merkez radar, seyrüsefer yardımcı sistemleri, hava haberleşme, merkez elektronik atölye ile havaalanı (münhasıran terminal sistemleri ile ilgili görevleri yürütenler hariç) müdürlüklerinde çalışanları kapsadığı düzenlemesine yer verilmiştir. Anılan Karar'ın, personel maliyetleri kısman karşılanan 2. Gruba ilişkin Ek-2 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunda ise; XII. Grup, 29. sırada yer alan Teknik Şef kadro unvanı için %116 ilâ %126; aynı Grubun 30. sırasında yer alan Teknik Uzman kadro unvanı için %116 ilâ %126; XIV. Grup, 38. sırasında yer alan Tekniker kadro unvanı için %145 ilâ %155; XVI. Grup, 49. sırasında yer alan Teknisyen kadro unvanı için %136 ilâ %146 arasında tazminat oranlarına yer verilmiştir.
Düzenleyici işlem niteliğinde olan Yüksek Planlama Kurulu kararlarının, üst normu olan Kanun düzenlemesine aykırı düzenlemeler içeremeyecekleri ve bu normlarda yer alan düzenlemeleri aşar nitelikte kural getiremeyecekleri idare hukukunun bilinen ilkelerindendir.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 11/04/2019 tarih ve E:2017/2783, K:2019/1636 sayılı kısmen bozma kararında da vurgulandığı üzere; olayda, davacı Dernek tarafından, münhasıran elektrik alanında eğitim alarak mezun olan Dernek üyelerinin de elektronik mezunları ile aynı işi, yani hava seyrüsefer hizmetlerini yerine getirdikleri, dolayısıyla, dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nda, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 2. maddesinde öngörülmeyen eğitim şartına yer verilerek, hukuka aykırı şekilde düzenleme yapıldığı iddia edildiğinden, uyuşmazlığın çözümlenebilmesi amacıyla; öncelikle, anılan KHK'nın Ek 2. maddesinde havacılık tazminatına ilişkin oranların tespitine dair kriter olarak yer verilen Avrupa Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı prensipleri içerisinde, seyrüsefer hizmetlerinde görev yapan personele ilişkin eğitim şartına yer verilip verilmediği, bir başka ifadeyle, seyrüsefer hizmetlerinde görev yapan personelin "münhasıran elektronik alanında eğitim almış olması" yolunda zorunluluk bulunup bulunmadığı, öte yandan, davacı Dernek üyesi olan personelin görevlerinin niteliği, söz konusu görevler yerine getirilirken eğitim koşulunun önemi, anılan personelin görevlerinin tamamını hava seyrüsefer hizmetlerinde yerine getirip getirmediği hususlarının açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
Bu amaçla, Dairemizin 30/12/2020 tarih ve 2019/5765 sayılı ara kararıyla davalı idarelerden Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünden;
1- Havacılık tazminatı konusundaki uluslararası uygulamalarda ve Eurocontrol ilkelerinde hava seyrüsefer hizmetlerinde görev yapacak personel için "eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olmak" gibi bir eğitim koşuluna yer verilip verilmediği,
2- Seyrüsefer sistemlerinde görev yapan elektrik personelinin ücretlerinin birim maliyete dahil olup olmadığı,
3- Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün mevzuatında havalimanlarında çalışan elektronik personeli ile elektrik ve makine/motor personelinin görev yeri ve görev alanları,
4- Elektrik mezunu olup, elektronik mezunları gibi doğrudan hava seyrüsefer hizmetlerini yerine getiren personel olup olmadığı ve bu bağlamda, anılan personelin yaptıkları işin niteliği sorularak, konuya ilişkin tüm bilgi ve belgelerin istenilmesi üzerine, davalı idarece ara kararına cevaben verilen … tarih ve … sayılı yazıda;
1- Havacılık tazminatı konusundaki uluslararası uygulamalarda ve Eurocontrol ilkelerinde hava seyrüsefer hizmetlerinde görev yapacak personel için "eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olmak" gibi bir eğitim koşuluna yer verilmediği, Eurocontrol tarafından sadece seyrüsefer hizmetlerinin maliyetlerinin ödendiği, Eurocontrol’ün hizmet alanı ve mevzuatı sadece hava seyrüsefer hizmeti sağlayan personele yönelik olduğundan, maksadın sadece seyrüsefer hizmeti sağlayan personel olduğunun anlaşıldığı, idarelerinin seyrüsefer hizmeti ve havaalanı işletmeciliği hizmeti verdiği, havaalanı işletmeciliği hizmetinin Eurocontrol ve ICAO kuralları kapsamında karşılandığı, zira havaalanı işletmeciliği hizmetlerinin Eurocontrol’ün hizmet alanı dışında bulunduğu ve düzenlediği prensiplerin havaalanı işletmeciliği personelini kapsamadığı,
2- Seyrüsefer sistemlerinde görev yapan elektrik personelinin ücretlerinin birim maliyete dahil edildiği, Eurocontrol tarafından maliyeti tamamen karşılanan hizmetin sadece seyrüsefer hizmetleri olması nedeniyle davacı Dernek üyesi personelin hizmeti nedeniyle oluşan maliyetin sadece seyrüsefer hizmetiyle ilgili olan kısmının karşılandığı, bu nedenle ilgili Kanun'da elektrik, makine/motor grubu personelin, maliyeti Eurocontrol tarafından kısmen karşılanan personel grubunda yer aldığı, seyrüsefer ve işletme hizmetlerine ortak hizmet veren davacı dernek personelinin sadece seyrüsefer hizmetlerinde çalıştığının kabul edilerek 1. Gruptan ödeme yapılmasına imkân bulunmadığı,
3- Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünce verilen haberleşme-seyrüsefer-gözetim hizmetlerinin teknik lise, önlisans, lisans mezunu elektronik personeli marifetiyle yerine getirildiği, söz konusu personelin görev tanımının; hava seyrüsefer hizmetlerinden birisi olan CNS hizmetlerini yürütmek üzere gerekli cihazların temin, tesis ve idamesini sağlamak olarak tanımlandığı, bu alanda görev yapan personelin, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan hava Trafik Emniyeti Elektronik Personeli Sınav, Sertifika, Lisans ve Yetkilendirme Yönetmeliği gereği haberleşme, seyrüsefer veya gözetim alanlarında en az bir sertifika sahibi olduğu,
Lisansa sahip bu personelin CNS sistemlerine özgü olmayan çevre birimlerinin temin, tesis ve idamesinden sorumlu olmadığı, bu görevin; kuruluşlarının diğer personeli eliyle yürütüldüğü, dolayısıyla, elektronik personeli ile elektrik personelinin aynı işi yapmadığı,
4- Elektrik mezunu olup, elektronik mezunları gibi doğrudan hava seyrüsefer hizmetlerini yerine getiren personelin bulunmadığı,
Kuruluşlarının hava seyrüsefer hizmeti ve havaalanı işletmeciliği olmak üzere iki faaliyet alanı bulunduğu, personelin ise, münhasıran bir faaliyet alanında veya her iki alanda da görev yapan personel olarak ayrıldığı, maliyetlerin geri dönüşü prensibine uygun olarak, personel maliyetlerin tümüyle karşılanabilmesi için, seyrüsefer hizmetlerinin bir parçası olmanın yeterli olmadığı, seyrüsefer hizmetlerinin dışındaki bir alanda hizmet verilip verilmediğinin önem arz ettiği, seyrüsefer hizmetlerine özgü yardımcı cihazlara ve radara elektrik temin edilmesinin, kurumun her iki faaliyet alanına da elektrik hizmeti veren personelin, sadece seyrüsefer hizmetlerinde görev yaptığı anlamına gelmeyeceği hususlarına yer verilmiştir.
Davalı idarelerce, her ne kadar eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmamış olan teknik personelin, hava seyrüsefer hizmetlerine ilişkin görevleri yanında, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün havalimanı işletmeciliği ve terminal işletmeciliği görevlerinde de görev almaları, diğer bir ifadeyle, elektrik mezunu olup, elektronik mezunları gibi doğrudan hava seyrüsefer hizmetlerini yerine getiren personelin bulunmaması nedeniyle, anılan personelin, maliyeti tümüyle karşılanan personel niteliklerinin bulunmadığı, dolayısıyla, belirtilen personelin en yüksek tazminat oranlarına yer verilen 1. grupta yer almalarına imkân olmadığı; öte yandan, sadece seyrüsefer hizmetlerine ilişkin görevleri ifa etmeyen ve münhasıran elektronik eğitimi alan personelin dahi 2. grupta değerlendirilmek suretiyle havacılık tazminatı ödemesine hak kazandığı savunulmakta ise de, gerek dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın dayanağı olan 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek-2. maddesinde atıfta bulunulan Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı prensiplerinde seyrüsefer hizmetlerinde görev yapacak teknik personelin eğitiminin münhasıran elektronik alanında olmasına ilişkin şarta yer verilmemesi, gerekse, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek-2. maddesinde; havacılık tazminatı ödemesine esas gruplandırmada eğitim şartına yer verilmeyerek, sadece Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı prensipleri çerçevesinde görev yapan personelin maliyetinin karşılanma oranının kriter olarak belirtilmesi karşısında; Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü personeline ödenmesi öngörülen havacılık tazminatı ile Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı prensipleri dahilinde havayolu şirketlerinden tahsil edilen seyrüsefer maliyeti arasında doğrudan bir ilişki olmadığı, ilişkinin personelin seyrüsefer hizmetine katkısı, bir başka ifadeyle, personelin maliyetinin karşılanma oranına göre kurulduğu; tazminat oranları belirlenirken, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı Prensipleri ve kamu personeline ilişkin mali prensipler arasında bir denge sağlanmaya çalışıldığı, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname düzenlemesinde, personelin Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı Prensipleri dahilinde seyrüsefer hizmetine verdiği katkının, ödenecek tazminat oranının belirlenmesinde tek koşul olarak belirlendiği, davaya konu Yüksek Planlama Kurulu Kararı ekinde yer alan 1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun (1.Grup), 27, 28 ve 30. sırasında yer alan kadro unvanlarında görev yapan personelin, havacılık tazminatı ödemesine esas bir hesap döneminde tamamen hava seyrüsefer hizmetlerinde görev alması halinde, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı Prensipleri uyarınca maliyeti tamamen karşılanan personel olarak sayılması gerektiği ve dolayısıyla, havacılık tazminatından, 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın Ek-1 sayılı Tablosunda yer alan oranlarda yararlanmasının söz konusu olacağı sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu duruma göre, dava konusu 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın iptal istemine konu Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun 27. sırasındaki "Teknik Şef, Teknik Uzman"; 28. sırasındaki "Tekniker" ve 30. sırasındaki "Teknisyen" kadro unvanı için öngörülen "eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olup..." ibaresinde, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 2. maddesinde ve Avrupa Seyrüsefer Emniyeti Teşkilâtı prensiplerinde bulunmayan eğitim koşuluna yer verilmiş olması nedeniyle, dayanağı olan üst hukuk normuna, hukuka, kamu yararı ve hizmet gereklerine uygunluk bulunmamaktadır.
2- Dava, Ek-2 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosu "B- Personel Maliyetleri Kısmen Karşılanan (2. Grup)" çizelgesinde belirlenen oranların iptali istemi yönünden incelendiğinde;
Davacı tarafından, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 2. maddesinde yer alan kural uyarınca, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü personelinin, ödenmesi öngörülen havacılık tazminatı oranına göre farklı gruplara ayrılması ve ödenebilecek en yüksek tazminat oranının bu gruplar arasında kademeli olarak tespit edilmiş olması nedeniyle, dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararı eki Cetvellerde, personel maliyetinin; tamamı karşılanan personel yönünden %600 ilâ %300 arasında, kısmen karşılan personel yönünden %300 ilâ %150 arasında, maliyeti karşılanmayan personel yönünden ise, %150 oranını geçmemek üzere tazminat oranlarının belirlenmesi gerektiği, ancak, ilgili Kararın Ek - 2 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunda, maliyeti kısmen karşılanan personel yönünden belirlenen tazminat oranlarının, %116 ilâ %146 rakamı arasında belirlenmesi nedeniyle hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir. 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 2. maddesi incelendiğinde; aynı tazminat tavanı grubu içerisinde yer alan bir kadro veya pozisyon unvanında çalışanlar için uygulanacak tazminat oranını, birimin bulunduğu yer, iş yoğunluğu, öğrenim durumu farklılığı, hizmet süresi, personel temininde güçlük gibi kriterleri birlikte veya ayrı ayrı dikkate almak suretiyle ve ödenecek tazminat tutarının % 30'unu geçmeyecek şekilde farklılaştırma konusunda Yüksek Planlama Kuruluna takdir yetkisi tanındığı; aylık tutarı, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı prensipleri çerçevesinde personel maliyetleri kısmen karşılanan kadro ve pozisyonlarda bulunanlar için en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dâhil) brüt tutarının % 300’ünü geçmemek üzere Yüksek Planlama Kurulunca belirlenen oran, esas ve usullere göre “Havacılık Tazminatı” ödeneceğinin düzenlendiği, dava konusu Yüksek Planlama Kurulu Kararı'na Ekli 1 sayılı Cetvelde toplam (XV) grup; 2 sayılı Cetvelde (XVIII) grup; 3 sayılı Cetvelde ise, toplam (III) gruba yer verildiği, Ek - 4 sayılı Tabloda ise, hizmet süresi ve öğrenim düzeyi dikkate alınarak aynı tazminat tavan grubu içerisinde yapılacak faklılaştırma oranlarının düzenlendiği, aynı unvan grubu içerisinde hizmet süresi ve öğrenim düzeyi dikkate alınarak tazminat tutarının % 30'unu geçmeyecek şekilde farklılaştırma yapıldığı görüldüğünden, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek-2. maddesinde öngörülen kriterler dikkate alınmak suretiyle, personelin hizmet alanları, kadro, unvan ve sorumluluğu ile birlikte, personelin yer aldığı tazminat grubu ve grup içerisindeki konumu esas alınmak suretiyle her bir grup için ayrı ayrı belirlenen ve anılan maddede idareye verilen takdir yetkisi çerçevesinde hazırlandığı anlaşılan Ek-2 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunda (2.Grup) yer alan tazminat oranlarında, dayanağı olan üst hukuk normuna, hukuka, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık görülmemiştir.
3- Dava, Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğü tarafından tesis edilen … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemi yönünden incelendiğinde;
a) DHMİ Genel Müdürlüğü Havacılık Tazminatı Ödenmesi konulu 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararının Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun; "A- Personel Maliyetleri Tamamen Karşılanan (1. Grup)" çizelgesinin 27, 28 ve 30. sırasına "en-route katkı veren teknik personel" ibaresinin yazılması istemi yönünden;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, yürütme görevinin kanunlarda gösterilen şekil ve esaslara uygun olarak yerine getirilmesini kısıtlayacak, idari eylem ve işlem niteliğinde veya takdir yetkisini kaldıracak biçimde yargı kararı verilmesine imkân bulunmadığından, davacının bu isteminin incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerekmektedir.
b) Elektrik ve makine/motor personeline de (Mesleki pozisyonlarına paralel olarak) Ek-1 sayılı Cetvelde elektronik personeli için belirlenmiş olan havacılık tazminatı oran ve usulünün aynen uygulanması istemi yönünden;
Yukarıda belirtilen gerekçelerle, dava konusu 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı'nın;
1. Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun; "A- Personel Maliyetleri Tamamen Karşılanan (1. Grup) " çizelgesinin 27, 28. ve 30. sıralarında yer alan; "Eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olup;" ibarelerinin hukuka aykırılığının saptanmış olması karşısında, davacı tarafından yapılan başvurunun, söz konusu düzenleme dayanak gösterilmek suretiyle reddinde de hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DHMİ Genel Müdürlüğü Havacılık Tazminatı Ödenmesi konulu 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararının; Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun; "A- Personel Maliyetleri Tamamen Karşılanan (1. Grup)" çizelgesinin 27, 28. ve 30. sıralarında yer alan; "... Eğitimini münhasıran elektronik alanında yapmış olup; ... " ibarelerinin İPTALİNE,
2. DHMİ Genel Müdürlüğü Havacılık Tazminatı Ödenmesi konulu 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararının; Ek-2 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosu "B- Personel Maliyetleri Kısmen Karşılanan (2. Grup)"ta belirlenen tazminat oranlarının iptali istemi yönünden DAVANIN REDDİNE,
3. Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğü tarafından tesis edilen … tarih ve … sayılı işlemin;
a) DHMİ Genel Müdürlüğü Havacılık Tazminatı Ödenmesi konulu 29/06/2012 tarih ve 2012/T-9 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararının; Ek-1 sayılı Cetvel Tazminat Dağıtım Tablosunun; "A- Personel Maliyetleri Tamamen Karşılanan (1. Grup)" çizelgesinin 27, 28 ve 30. sırasına; "en-route katkı veren teknik personel" ibaresinin yazılması isteminin reddine ilişkin kısmı yönünden DAVANIN İNCELENMEKSİZİN REDDİNE
b) Elektrik ve makine/motor personeline de (Mesleki pozisyonlarına paralel olarak) Ek-1 sayılı Cetvelde elektronik personeli için belirlenmiş olan havacılık tazminatı oran ve usulünün aynen uygulanması isteminin reddine ilişkin kısmının İPTALİNE,
4. Dava kısmen iptal, kısmen incelenmeksizin ret ve kısmen ret ile sonuçlandığından, ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL yargılama giderlerinin …-TL'sinin takdiren davacı üzerinde bırakılmasına, …-TL'sinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine,
5. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir edilen …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine, …-TL vekâlet ücretinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine,
6. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine,
7. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 24/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.