Mahkemesi : İstanbul 6. İş Mahkemesi
Tarihi : 20.05.2015
No : 2010/633-2015/364

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1)Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddeleri olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Eldeki dosyada, davacı 01.07.1996-2010/Mayıs arasında çalıştığı iddiasıyla açılan davada, mahkemece, 01.07.1996-30.10.2010 arasında çalıştığının tespitine karar vermiş ise de yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. Davalı işverene ait işyerinde şoför olarak çalışıldığı ileri sürüldüğünden, davacının çalıştığı aracın plakası, kimin adına kayıtlı olduğu, aracın bakımlarının, muayenesinin kim tarafından yapıldığı ve servise götürüp getirmiş ise kayıtları araştırılmalı, serviste çalışan kişi veya kişilerin tanık sıfatıyla bilgilerine başvurulmalı, araçlar üçüncü kişiler üzerine kayıtlı ise gerekirse araç sahiplerinin beyanlarına başvurulmalı, davacı adına çalışma dönemlerini kapsar şekilde trafik cezası bulunup bulunmadığı ve davacının ehliyetinin olup olmadığı veya ehliyetine herhangi bir nedenle el konulup konulmadığı araştırılmalı, sürekli yakıt aldığı bir yer olup olmadığı araştırılmalı, resen araştırma ilkesi doğrultusunda, davacının çalışmalarını bilebilecek durumda olan, çalışmaları kayıtlara geçmiş ve işverene karşı açılmış davası bulunmayan bordrolu çalışanlar varsa belirlenerek beyanlarına başvurulmalı, dinlenen tanıkların anlatımları ile önceden bilgi ve görgüsüne başvurulan tanıkların anlatımları karşılaştırılmalı, varsa çelişki giderilmeli, işyerinde sosyal güvenlik kontrol memurlarınca bir denetim yapılıp yapılmadığı, aynı çevrede faaliyet yürüten ve davacının çalışmasını bilebilecek durumda olan tarafsız nitelikte başka işverenler ve bordrolu çalışanlar yöntemince saptanarak tanık sıfatıyla dinlenilmeli, davacının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu, çalışmanın varlığı ve kesintili olup olmadığı ve davacının başka işverenlere ait işyerlerinde çalışıp çalışmadığı hususları yöntemince araştırılmalı, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
2)Hüküm davanın açıldığı tarihteki hal ve şartlara göre tesis edilmekte olup, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Taleple bağlılık ilkesi” başlığını taşıyan 26"ncı maddesinde hâkimin, tarafların istem sonuçlarıyla bağlı olduğu, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği açıklanmış olmakla, hukuk yargılamasına “istemle bağlılık” ilkesi egemen kılınmıştır. Davacı 01.07.1996-2010/Mayıs tarihleri arasında davalı Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespiti istemli açılan davada mahkemece, davayı kabul ederek talep konusu dönemi aşacak şekilde 01.07.1996-30.10.2010 tarihleri arasında çalıştığının tespitine şeklinde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Mahkemece açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeksizin eksik araştırma ve inceleme ile yazılı biçimde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan A.. Ç.. ve H.. Ç.."e iadesine, 15.12.2015 günü oybirliği ile karar verildi.