Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2015/20989 Esas 2015/22271 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : Gaziantep 5. İş Mahkemesi
Tarihi : 03.07.2015
No : 2014/67-2015/227

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne kısmen karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar Kurum ve.............Tan. Eğt. Dan. Rek. Org. Tur. İç Dış Tic. Paz. Ltd. Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Eldeki dosyada, davacı 31.10.1997-01.02.2000, 07.07.2003-11.07.2003 tarihleri arasında davalılardan ...... Rek. Org. Tan. Dan. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’de ve 31.10.2006-22.12.2006 tarihleri arasında ......... Tan. Eğt. Dan. Rek. Org. Tur. İç Dış Tic. Paz. Ltd. Şti.’de çalıştığı iddiasıyla hizmetlerinin tespiti istemli olarak açtığı davada mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. Davalı işverene ait işyerinde şoför olarak çalışıldığı ileri sürüldüğünden, davacının çalıştığı aracın plakası, kimin adına kayıtlı olduğu, aracın bakımlarının, muayenesinin kim tarafından yapıldığı araştırılmalı, araçlar üçüncü kişiler üzerine kayıtlı ise gerekirse araç sahiplerinin beyanlarına başvurulmalı, davacı adına çalışma dönemlerini kapsar şekilde trafik cezası bulunup bulunmadığı ve davacının ehliyetinin olup olmadığı veya ehliyetine herhangi bir nedenle el konulup konulmadığı, talep konusu dönemde davacı adına sevk irsaliyesi olup olmadığı araştırılmalı, resen araştırma ilkesi doğrultusunda, davacının çalışmalarını bilebilecek durumda olan, çalışmaları kayıtlara geçmiş ve işverene karşı açılmış davası bulunmayan dinlenenler dışında bordrolu çalışanlar varsa belirlenerek beyanlarına başvurulmalı, dinlenen tanıkların anlatımları ile önceden bilgi ve görgüsüne başvurulan tanıkların anlatımları karşılaştırılmalı, varsa çelişki giderilmeli, davacının kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu, çalışmanın varlığı ve kesintili olup olmadığı araştırılmalı, toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeksizin eksik araştırma ve inceleme ile yazılı biçimde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalılar Kurum ve ........... Tan. Eğt. Dan. Rek. Org. Tur. İç Dış Tic. Paz. Ltd. Şti. vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ..........Tan. Eğt. Dan. Rek. Org. Tur. İç Dış Tic. Paz. Ltd. Şti. iadesine, 15.12.2015 günü oybirliği ile karar verildi.