Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2019/2300 Esas 2021/1314 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/2300
Karar No : 2021/1314


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ: …

DİĞER DAVALI : … Valiliği - …

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- … Odası (… Şubesi)
VEKİLİ: Av. …
2- … Odası (… Şubesi)
VEKİLİ: Av. …
3- … Odası
4- .. Odası
VEKİLLERİ: Av. …
5- … Odası
VEKİLİ: Av. …

İSTEMLERİN KONUSU : Danıştay Altıncı Dairesinin 04/04/2019 tarih ve E:2014/3208, K:2019/2111 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, … Mahallesi, Atatürk Orman Çiftliği sınırları içerisinde yer alan, mülkiyeti … İşletmeleri A.Ş.'ye ait … ada, … ve … parsel sayılı taşınmazlara ilişkin hazırlanan, Özelleştirme Yüksek Kurulunun … tarih ve .. sayılı kararı ile kabul edilerek, 08/03/2013 tarih ve 28581 sayılı Resmi Gazete'de ilan edilen 1/10.000 ölçekli 1. derece doğal ve tarihi sit alanlarına ait koruma amaçlı nazım imar planı değişikliği ile bu değişiklik doğrultusunda anılan parseller için hazırlanan 1/5.000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planı ve 1/1.000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planının, Korunan Alanlarda Yapılacak Planlara Ait Yönetmeliğe uygun olduğuna ilişkin Ankara I nolu Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonunun … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.

Daire kararının özeti: Danıştay Altıncı Dairesinin 04/04/2019 tarih ve E:2014/3208, K:2019/2111 sayılı kararıyla;
Uyuşmazlığa konu imar planlarının kabulüne ilişkin Özelleştirme Yüksek Kurulu kararının iptali istemiyle Dairelerinin E:2013/4285 sayılı dosyasında açılan dava kapsamında, mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan raporda yapılan tespitler doğrultusunda, bilirkişi kurulunca; plan kademelenmesi ve plan bütünlüğü, plan notu-plan kararı ilişkisi ve plan gösterim teknikleri, alandaki mekan kurgusu ve yapı özellikleri ile plan değişikliklerinin koruma politikalarına yaklaşımı çerçevesinde dava konusu planların şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, kamu yararına uygun olmadığı kanaatine ulaşıldığının belirtildiği,
Dairelerinin 02/03/2016 tarih ve E:2013/4285, K:2016/905 sayılı davanın reddi yolundaki kararının, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 09/03/2017 tarih ve E:2016/5284, K:2017/1082 sayılı kararıyla; "...Hükme esas alınabilecek nitelikte olan bilirkişi raporunda yer alan tespitler ile dosyada bulunan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden; Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun … günlü, … sayılı kararı ile kabul edilen 1/10.000 ölçekli 1. derece doğal ve tarihi sit alanlarına ait koruma amaçlı nazım imar planı değişikliği ile bu değişiklik doğrultusunda anılan parseller için hazırlanan 1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planlarının, dava konusu alan ve çevresini Atatürk Orman Çiftliği’nin tarihsel gelişme sürecinde gelişmiş bir üretim ve yönetim alanı olarak değerlendiren 1/25.000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planı kararları ile uyumlu olmadığı, dava konusu plan değişikliğinin “Kamu Kurum Kuruluş Alanları Ana Planı” üretilmeden gerçekleştirildiği, 1/10.000 ölçekli Atatürk Orman Çiftliği Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ile Tarihi Çekirdek Alanı olarak tanımlanan, Çiftlik’in tarihi merkezi olarak nitelendirilen ve imar planında “Tarihi-Kültürel-Rekreasyon Odağı” olarak belirlenen bu bölgenin, söz konusu koruma amaçlı nazım imar planı ile bir bütün olarak ele alınarak bütüncül bir projenin geliştirilmesine yönelik öngörüsüne aykırılık taşıdığı, tanımlanan işlevlerin 1/10.000 ölçekli Koruma Amaçlı İmar Planının “Tarihi-Kültürel-Rekreasyon Odağı” özelliği ile ilişkisi olmadığı, söz konusu imar planlarının koruma amaçlı olmasına karşın bu amacını gerçekleştirmekten uzak olduğu, plan kararlarının alandaki mekan kurgusu, yapı özellikleri (ölçek, büyüklük, hacim, doluluk/boşluk dengesi, alan içinde konumlanış) ve alanın öz nitelikleri ile uyum göstermeyen bir müdahale olduğu, plan değişikliği ile dava konusu taşınmazların, Atatürk Orman Çiftliği Tarihi Çekirdek Alanı içinde bütünlük gösteren öz niteliklerine noktasal ve parçacıl bir müdahale yapıldığı ve bu müdahale ile plan bütünlüğünün zedelenmekte olduğu; öte yandan, 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı ile öngörülen yapı yaklaşma mesafelerinin alanda bulunan tescilli yapılar dikkate alınmadan planlandığı anlaşıldığından, söz konusu imar planlarında şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır...." gerekçesiyle bozularak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca, dava konusu imar planlarının iptaline karar verildiği,
Bu durumda, anılan planların uygun bulunması yolundaki dava konusu işlemde de hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idarelerden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, dava konusu Koruma Bölge Komisyonu kararının mevzuata uygun olduğu, öte yandan dava konusu alana ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının … tarih ve … sayılı oluru ile yeni kullanım kararı getiren yeni bir Koruma Amaçlı İmar Planı onaylandığından dava konusu planların geçerliğinin kalmadığı, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesi gerekirken dava konusu işlemin iptali yolunda verilen Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Davacılar tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
Üye Ali Ürker'in; Anayasanın 135. maddesine göre kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşlarının, belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakını korumak maksadı ile kanunla kurulan kamu tüzelkişilikleri olduğu ve bu meslek kuruluşlarının, kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamayacağı esasları göz önünde bulundurulduğunda, davacı odaların, dava konusu işlemin iptalini istemekte hukuken korunması gereken bir menfaatinin bulunmadığı yönündeki ayrışık oyuna karşılık, davacı odaların ehliyetli olduğuna oyçokluğu ile karar verilerek, temyiz istemlerinin esastan incelenmesine geçildi.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin REDDİNE;
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Altıncı Dairesinin 04/04/2019 tarih ve E:2014/3208, K:2019/2111 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 24/06/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.