17. Hukuk Dairesi 2017/4437 E. , 2019/98 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali işlemin iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ..., ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalı borçlu Halil hakkında takip başlatıldığını, takibin semeresiz kaldığını, dava konusu ... plakalı aracın borçlu tarafından bedeli ödenmesine rağmen oğlu ... adına tescil ettirdiğinden, bu tasarrufun iptali ile müvekkili adına haciz ve satış isteme yetkisinin verilmesini istemiştir.
Davalı ..., ... ve ... vekili, haksız açılan davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, yapılan yargılama toplanılan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; icra dosyalarında ... adına yapılan takiplerin sonuçsuz kaldığı, ... İcra Ceza Mahkemesinde şirket ortakları ... ve ... hakkında Ticareti Terk hükümlerine muhalefet, iflası istememek ve alacaklıyı zarara sokmak amacı ile mal mevcunu azaltmak suçlarından dava açıldığı, davalılardan ..."ın oğlu olan ... adına ... plakalı 2007 model kırmızı renkli ... marka tır"ı davacının alacağını karşılıksız bırakmak amacı ile yapıldığı dosya kapsamına göre sabit olduğundan bahisle davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalılar Naciye, Halil ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, nam-ı müstear niteliğinde olan tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
1-İcra ve İflas Kanununun 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun haciz yada iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da "iyiniyet kurallarına aykırılık" nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır.
Davacı, iptal davası sabit olduğu takdirde, tasarruf konusu mal üzerinde cebri icra yolu ile hakkını almak yetkisini elde eder ve tasarruf konusu taşınmaz mal ise, davalı üçüncü şahıs üzerindeki kaydın düzeltilmesine gerek olmadan o taşınmazın haciz ve satışını isteyebilir (İİK.md.283/1). Bu yasal nedenle iptal davası, alacaklıya alacağını tahsil olanağını sağlayan, nisbi nitelikte yasadan doğan bir dava olup; tasarrufa konu malların aynı ile ilgili değildir.
Bu tür davaların dinlenebilmesi için, davacının borçludaki alacağının gerçek olması, borçlu hakkındaki icra takibinin kesinleşmiş olması, iptali istenen tasarrufun takip konusu borçtan sonra yapılmış olması ve borçlu hakkında alınmış kesin veya geçici aciz belgesinin (İİK.nun 277 md) bulunması gerekir. Bu ön koşulların bulunması halinde ise İİK.nun 278, 279 ve 280.maddelerinde yazılı iptal şartlarının bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır.
Somut olayda, borçlu adresinde yapılan İİK"nun 105.maddesi anlamında aciz belgesi niteliğinde bir haciz tutanağı olmadığı gibi, aciz belgesi de olmadığından davalı ..., ... ve ... yönünden davanın bu ön koşul yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken yazıl şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
2-Kabule göre ise,
a-Dava konusu araç borçlu Halil aldığı halde davalı oğlu ... adına tescil ettirildiği iddiası ile dava açıldığına göre diğer davalılar ...ve ... yönünden davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi de isabetsizdir.
b-Dava konusu aracın tarfik kayıtları gelmeden, hüküm tesis edilerek, aracın Konya icra dosyasından satışı yapıldığı bu hali ile davanın konusu kalıp kalmadığının değerlendirilmesi yapılmadan, karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
c-Tasarrufun iptali davasının kabulü halinde, davacı alacaklıya iptal edilen tasarrufa konu şey üzerinde haciz ve satış isteme yetkisinin verilmesi gerekirken, aracın borçlulardan ... İnşaat Tem.Gıda ... Tic. San. Ltd. Şti adına kayıtlı olduğunun tesbiti şeklinde hüküm tesisi de hatalı olmuştur.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle davalılar Naciye, Halit ve ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ..., ... ve ..."a geri verilmesine 15/01/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.