17. Hukuk Dairesi 2011/5755 E. , 2012/958 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalı taraf aracının, müvekkiline ait araca çarparak hasarladığını, araçta 14030 TL hasar bedeli, 2000 TL değer kaybı meydana geldiğini, 5000 TL de kazanç kaybı olduğunu, davalı sürücünün kazada tam kusurlu bulunduğunu, davalılar hakkında İzmir 2. İcra Müdürlüğünün 2010/12732 sayılı dosyasında icra takibi yapıldığını, davalı ... şirketinin borca, diğer davalıların yetki ve borca itiraz ettiklerini belirterek itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı .... vekili, davacı tarafın müvekkiline müracaat etmeden icra takibine geçtiğini, temerrüde düşmediklerini, hasar miktarının fahiş olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalılar ...,... vekili, kazanın Manisa"da meydana geldiğini, müvekillerinin Manisa"da ikamet ettiğini, icra dairesinin ve mahkemenin yetkili olmadığını, Manisa Mahkemelerinde dava açılması gerektiğini, kusuru, hasarı kabul etmediğini, zararın trafik sigortası tarafından karşılanacağını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece İİK."nun 50 ve HUMK."nun 9/2 maddesi uyarınca takibin yetkili icra dairesinde yapılmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.1-Dava, trafik kazasından kaynaklanan itirazın iptali şeklinde açılan maddi tazminat istemine ilişkindir.
HUMK.nun 9.maddesininin 2.fıkrasında "Davalı birden fazla ise dava bunlardan birisinin ikametgahı mahkemesinde açılır. Şu kadar ki, kanunda dava sebebine göre davalıların tamamı hakkında ortak yetkiyi taşıyan bir mahkeme belli edilmiş ise davaya o mahkemede bakılır. Ancak davanın sırf davalılardan birini kendi mahkemesinden başka bir mahkemeye getirmek amacıyla açıldığı belirtiler veya başka delillerle anlaşılırsa mahkeme onun hakkındaki davayı ayırarak yetkisizlik kararı verir." denilmektedir. Yine aynı yasanın 21.maddesinde ise, "Haksız bir fiilden mütevellit dava o fiilin vuku bulduğu mahal mahkemesinde ikame olunabilir." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 110.maddesinde ise "Motorlu araç kazalarından dolayı hukuki sorumluluğa ilişkin davalar, sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan acentanın bulunduğu yer mahkemelerinden birinde açılabileceği gibi, kazanın vuku bulduğu yer mahkemesinde de açılabilir." ifadesine yer verilmiştir.
Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman şeçme hakkı davalılara geçer. Somut olayda, davalılar zarar veren aracın işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısıdır. Davalı ....nın merkezi İstabul, Ege Bölge Müdürlüğü İzmir, poliçenin tanzim edildiği yer ile diğer davalıların ikametlerinin bulunduğu yer Manisa olup, davaya konu trafik kazası da Manisa"da meydana gelmiştir. Davalı ... şirketine ödeme emri ve dava dilekçesi İzmir"de bulunan Ege Bölge Müdürlüğü adresinde tebliğ edilmiştir.
Bu durumda mahkemece, davacı seçimlik hakkını kullanarak davayı davalı ... şirketinin şubesinden ve acentasından daha yetkili organı olan Ege Bölge Müdürlüğü"nün bulunduğu İzmir"de açmasına, davacınının sırf diğer davalıları kendi mahkemelerinden başka bir mahkemeye getirmek amacıyla davayı burada açtığının iddia ve ispat edilmemiş bulunmasına göre davalılar ...,... vekillerinin yetki itirazınının reddi ile işin esasına girilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
3-Kabule göre de yetki itirazı ilk itirazlardan olup, yazılı yargılama usulüne tabi davalarda HUMK.nun 188 ve 195.maddeleri hükümleri uyarınca 10 günlük cevap süresi veya aynı yasanın 197. ve 198.maddelerine göre uzatılan süre içinde yapılmalıdır. Mahkeme yetki ilk itirazının süresinde yapılıp yapılmadığını resen (kendiliğinden) gözetmek durumundadır. Zira, 10 günlük cevap süresi veya uzatılmış cevap süresi, ilk itirazlar bakımından hak düşürücü niteliktedir. Yetki itirazında bulunmayan davalı yönünden mahkemenin yetkisi kesinleşir.
Somut olayda, davalı .... vekiline ödeme emrine itiraz dilekçesinde icra müdürlüğünün yetkisine ne de davaya cevap dilekçesinde mahkemenin yetkisine itirazda bulunmamış olup, esasen yetki itirazında bulunmayan bu davalı için mahkemenin yetkisi kesinleşmiştir.
O halde mahkemece, davalı .... yönünden İzmir İcra Müdürlüğü"nün ve mahkemenin yetkisinin kesinleştiği dikkate alınarak, yetki itirazında bulunmayan sigorta şirketi hakkında işin esasına girilerek davaya devam edilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde tüm davalılar yönünden yetki itirazının kabulüne karar verilmesi de isabetli görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda 1 ve 2 nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davacı ... Seyahat Taşımacılık İnş. Tur. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 2.2.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.