Danıştay 6. Daire 2019/14685 Esas 2021/8854 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/14685
Karar No : 2021/8854

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … İnşaat Taahhüt Yapı Malzemeleri Tic. ve San. Ltd. Şirketini Temsilen …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: 2872 sayılı Çevre Kanununun 8. maddesi ile Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerinin ihlal edildiğinden bahisle aynı Kanunun 20. maddesinin (r) bendi uyarınca 113.088,00 TL. idari para cezası verilmesine ilişkin … tarihli, … sayılı yazı ekinde bildirilen …a tarihli,… sayılı Karabük Valiliği Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Ondördüncü Dairesinin 31/03/2016 tarih ve E:2014/4281 K:2016/2445 sayılı kararıyla husumet yönünden bozulması nedeniyle bozma kararına uyularak, İdare Mahkemesince davanın reddi yolunda verilen kararın, Danıştay Ondördüncü Dairesinin 06/06/2018 tarih ve E:2018/2132, K:2018/4436 sayılı kararıyla tekrar bozulması üzerine, bozma kararına uyularak; 2872 sayılı Çevre Kanununun ihlal edildiğine dair denetim tutanağını tanzim eden Jandarma Genel Komutanlığına aynı Kanun uyarınca yapılmış bir yetki devri bulunmadığından, denetim yetkisi bulunmayan kurumda görevli jandarmalar tarafından düzenlenen tutanağa dayanılarak idari para cezası verilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununun 3. maddesi ve 7. maddeleri uyarınca Jandarmanın kamu düzenini sağlamak, korumak, kollamak ve bunun için gerekli tedbirleri almak ve uygulamakla görevli olduğunun düzenlendiği; jandarmanın görev alanının genellikle ülkenin kırsal kesimlerinin olduğu, Bakanlığın çevre denetimi ile ilgili görevli personel kapasitesinin sınırlı olması nedeniyle geniş bir alanı kapsayan ülkenin kırsal alanlarında çevre denetiminin yeterince ve sağlıklı şekilde gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı da dikkate alındığında jandarmanın Çevre Kanunu kapsamındaki konusu suç teşkil eden fiil ve uygulamaları tespit yetkisi ve görevinin bulunduğu, bu nedenle dava konusu işlemin usul ve hukuka uygun olduğu, Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY : 19/06/2012 tarihinde Karabük İl Merkez Jandarma Komutanlığı ekiplerince düzenlenen tutanakla "Karabük İli, Merkez, … Köyü"nde davacı şirket tarafından yürütülen cezaevi inşaatında yapılan kontrollerde, inşaat işinden kalan naylon, plastik ve benzeri maddeleri yakarak çevreyi kirlettiğinin tespit edilmesi üzerine … tarihli, … sayılı Karabük Valiliği Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü işlemiyle idari para cezası verilmesi üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır

İLGİLİ MEVZUAT VE HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununun 3. maddesinde, Jandarmanın, emniyet ve asayiş ile kamu düzeninin korunmasını sağlayan ve diğer kanunların verdiği görevleri yerine getiren silahlı genel kolluk kuvveti olduğu, ''Jandarmanın genel olarak görevleri''ni düzenleyen 7. maddesinde, Jandarmanın sorumluluk alanlarında emniyet ve asayiş ile kamu düzenini sağlamak, korumak ve kollamak, kaçakçılığı men, takip ve tahrik etmek, suç işlenmesini önlemek için gerekli tedbirleri almak ve uygulamak, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinin dış korunmalarını yapmak, (b) ve (c) bentlerinde belirtilen görevler dışında kalan ve diğer kanun ve nizam hükümlerinin icrası ile bunlara dayalı emir ve kararlarla Jandarmaya verilen görevleri yapmakla görevli olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Jandarmanın genel olarak görev ve sorumluluk alanının, polis ve sahil güvenlik teşkilatının görev alanının dışındaki yerler olduğu, Jandarmanın görev alanının genellikle Ülkemizin kırsal kesimleri olduğu görülmektedir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; Jandarmanın sorumluluk alanlarında kamu düzenini korumak, asayiş ile kamu düzenini sağlamak, koruma ve kollamak ve bunun için gerekli tedbirleri almak ve uygulamak görevinin bulunduğu, çevrenin korunmasına ve kirletilmesinin önlenmesine yönelik uygulamaların da kamu düzenine ilişkin olduğu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının çevre denetimi ile ilgili görevli personel kapasitesinin sınırlı olması nedeniyle geniş bir alanı kapsayan ülkenin kırsal alanlarında çevre denetiminin yeterince ve sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı da dikkate alındığında Jandarmanın Çevre Kanunu kapsamındaki konusu suç teşkil eden fiil ve uygulamaları tespit yetki ve görevinin bulunduğunun kabulü gerekmektedir.
Nitekim Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 05/12/2019 tarihli, E:2019/616, K:2019/6248 sayılı kararı da bu yönde olup, görev ve sorumluluk alanı çerçevesinde jandarma personelinin Çevre Kanunu'na ilişkin, konusu suç teşkil eden fiil ve uygulamaları tespit etme yetkisi ve görevinin bulunduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen hususlar çerçevesinde İdare Mahkemesince uyuşmazlıkta, görevli jandarmalar tarafından düzenlenen tutanağa dayanılarak verilen çevre para cezasının esasının incelenmesi suretiyle yeniden karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 24/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.