Danıştay 12. Daire 2020/3785 Esas 2021/4300 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/3785
Karar No : 2021/4300


KARARIN DÜZELTİLMESİNİ İSTEYEN (DAVALI) : ... Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Sendikası
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Onikinci Dairesinin 25/02/2020 tarih ve E:2018/6800 K:2020/1575 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı sendika tarafından, İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na tabi olarak görev yapan personelin 2013 Ocak ayı maaşlarından 2012 yılı Sayıştay İlamı uyarınca re'sen yapılan kesintilerin iptali ve iadesi talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali ve bu işlem nedeniyle sendika üyelerinin yoksun kaldığı tüm maddi hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince; davalı idarenin hatalı ödeme yaptığı açık olmakla birlikte, hatalı ödeme işleminde personelin gerçek dışı beyanı ya da hilesi olmadığı, bu doğrultuda Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 22/12/1973 tarih ve E:1968/8, K:1973/14 sayılı kararı uyarınca ancak, ödeme tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresi içerisinde hatalı ödendiği ileri sürülen meblağın geri istenmesi gerekirken, 2006 yılı maaş tutarlarında mevzuata aykırı ödeme yapıldığından bahisle 2012 yılı Sayıştay İlamı dayanak alınarak personelin maaşından kesinti yapılmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali ile personelin maaşından yapılan kesintinin idareye başvuru tarihi olan 17/01/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece personele ödenmesine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onikinci Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı sendikanın taraf ehliyeti bulunmadığından davanın usulden reddi gerekiği, idarelerinde görev yapan 657 sayılı Kanun'a tabi personele 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine dayanılarak ödeme yapılmaması gerekirken ödeme yapılmış olması nedeniyle Kanun'a açıkça aykırılık ve açık hata halinin söz konusu olduğu, bu durumun Sayıştay kararıyla sübuta erdiği, açık hata durumunda işlemin her zaman geri alınabileceği, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onikinci Dairesinin 25/02/2020 tarih ve E:2018/6800 K:2020/1575 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı Sendika tarafından; davalı idarede görev yapan memurların 2013 yılı Ocak ayı maaş bordrolarında "Sayıştay borcu" adı altında kesinti yapılması üzerine, resen yapılan kesintilerde Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulunun 22/12/1973 tarih ve E:1968/8, K:1973/14 sayılı kararının dikkate alınmadığı, söz konusu kesintilerin sebebi ve toplam kesinti miktarı sorularak yapılan kesintilerin iade edilmesi talebiyle 17/01/2013 tarihinde başvuruda bulunulmuştur.
Davalı idare tarafından, 01/02/2013 tarihli işlemiyle; Genel Müdürlükte 2006 yılında memur kadrosunda görev yapan personele 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 14. maddesi gereğince ödenen maaş farklarının, Sayıştay Temyiz Kurulunun ... tarih ve ... sayılı ilamında, İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü personelinin kapsama dahil olan idare, kurum ve kuruluşlar arasında yer almadığı belirtilerek tazminine karar verildiğinden, Sayıştay Temyiz Kurulu kararına istinaden yapılan ödemelerin 2013 yılı Ocak ayı itibarıyla kesintiye başlanıldığı ve kesintinin altı eşit taksitler halinde devam edileceği bildirilmiştir.
Bunun üzerine anılan işlemin iptali ve bu işlem nedeniyle sendika üyelerinin yoksun kaldığı tüm maddi hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır

İLGİLİ MEVZUAT:
6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun 53. maddesinde, "Sayıştay ilamları kesinleştikten sonra doksan gün içerisinde yerine getirilir. İlam hükümlerinin yerine getirilmesinden, ilamların gönderildiği kamu idarelerinin üst yöneticileri sorumludur. İlamlarda gösterilen tazmin miktarı hüküm tarihinden itibaren kanuni faize tabi tutularak, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre tahsil olunur." hükmüne yer verilmiştir.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun "Kamu zararı" başlıklı 71. maddesinde, kamu zararı, "kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması" şeklinde tanımlanmış; kontrol, denetim, inceleme, kesin hükme bağlama veya yargılama sonucunda tespit edilen kamu zararının, zararın oluştuğu tarihten itibaren ilgili mevzuatına göre hesaplanacak faiziyle birlikte ilgililerden tahsil edileceği kurala bağlanmış; kamu zararının, bu zarara neden olan kamu görevlisinden veya diğer gerçek ve tüzel kişilerden tahsiline ilişkin usûl ve esasların, Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği belirtilmiştir.
Anılan Kanun hükmüne istinaden yürürlüğe konulan Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4. maddesinde, "ilgili", kendisine yersiz veya fazla ödeme yapılan gerçek ve/veya tüzel kişi; "sorumlu" ise, kamu zararının oluşmasına sebep olan kamu görevlisi olarak tanımlanmış; 7. maddesinde, yargı kararları ve Sayıştay ilâmlarıyla tespit edilen kamu zararı alacakları ile değerlendirme sonucunda takip ve tahsiline karar verilen alacakların yetkili idare birimince takip edileceği; 8. maddesinde, Sayıştay ilamı üzerine tespit edilenler dahil kamu zararından doğan alacakların her biri için takip dosyası açılacağı; 10. maddesinde, kamu zararından doğan alacakların, ilgililer ve sorumluların adreslerine tebliğ edileceği; bu tebligatta, borcun miktarı, sebebi, doğuş tarihi, faiz başlangıç tarihi, ödeme yeri, yedi günlük itiraz süresi, itiraz mercii belirtilerek, söz konusu tutarın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde ödenmesinin istenileceği; kesinleşen Sayıştay ilâmlarının tebliğinde 21/2/1967 tarihli ve 832 sayılı Sayıştay Kanunu hükümlerinin uygulanacağı; söz konusu tebligata rağmen kamu zararı alacağının rızaen ödenmemesi halinde, takip dosyasının, alacağın hükmen tahsili için yetkili hukuk birimine gönderileceği; 12. maddesinde, tespit edilen kamu zararının, rızaen ve sulh yolu ile ödenmek, Borçlar Kanunu hükümlerine göre takas yapılmak veya 2004 sayılı Kanun hükümleri uygulanmak suretiyle tahsil edilebileceği; 15. maddesinde de, Sayıştay ve mahkeme ilâmları ile hüküm altına alındığı halde sorumluları ve/veya ilgilileri tarafından rızaen ödenmeyen kamu zararından doğan alacakların, 2004 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edileceği kurallarına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda açık metinlerine yer verilen mevzuat hükümleri bir bütün halinde değerlendirildiğinde; Sayıştay ilamıyla hüküm altına alınan kamu zararı alacaklarının sorumlu ve ilgililerden, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümleri uyarınca tahsil edilebileceğinde kuşkuya yer bulunmamaktadır.
Bakılan uyuşmazlıkta; Sayıştay ilamıyla tazmini gereken kamu zararı alacağının, davalı idarece İcra ve İflas Kanunu hükümleri uyarınca tahsil edilebileceği dikkate alındığında; ilamlı icra yoluna başvurmadan ve doğrudan ilgili personelin maaşlarından re'sen kesinti yapılması suretiyle kamu zararının tahsili yoluna gidilmesinde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Bu duruma göre; dava konusu işlemin iptali ile personelin maaşından yapılan kesintinin idareye başvuru tarihi olan 17/01/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece personele ödenmesi yolundaki İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptali ile personelin maaşından yapılan kesintinin idareye başvuru tarihi olan 17/01/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece personele ödenmesine ilişkin, ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesi uyarınca yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Davalı idare tarafından karar düzeltme aşamasında yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, 28/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.