15. Hukuk Dairesi 2016/3705 E. , 2017/1719 K.
"İçtihat Metni"Davacı ... ile davalı ... arasındaki davadan dolayı ... 1. Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 24.02.2015 gün ve 2011/307-2015/42 sayılı hükmü onayan Dairemizin 06.04.2016 gün ve 2015/2552-2016/2127 sayılı ilâmı aleyhinde davacı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedeli alacağının tahsili için yapılan ilâmsız icra takibine itirazın iptâli ve takibin devamı istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın, davacı vekilince temyizi üzerine, Dairemizden verilen 06.04.2016 tarih 2015/2552 Esas 2016/2127 Karar sayılı onama ilâmına karşı davacı vekilince yasal süresi içinde karar düzeltme talebinde bulunmuştur.
Dava yüklenici, davalı iş sahibidir. Sözleşme başlıklı tarihsiz ve tarafların imzasını taşıyan belgede davacı yüklenici, ... Köyü 294 ada, 15 parselde bulunan inşaatın komple duvar örümü, komple iç ve dış kaba ve ince sıvası ile çatının yapımı, ayrıca ... Mahallesi 509 parselde bulunan binanın ilave 3. kat direkleri yapımı, table beton demirlerinin döşenmesi, duvar örümü, iç ve dışın ince ve kaba sıvasının 30.500,00 TL’ye yapımını üstlenmiştir.
27.01.2011 tarihli, yaptırılan inceleme sonucunda altındaki imzanın davalıya ait olduğu belirlenen ve “Taahhütname” başlıklı belge ile davalı iş sahibi, Karahasanlı Köyü, 294 ada 15 parseldeki inşaatın duvarlarının örülmesi, bina içi kaba sıva işçiliği, sıhhi tesisat, elektrik tesisatı, kalorifer tesisatı, alt yapı işleri ve çatı işlerinin işçilik ve malzemelerin temini konusunda davacı ile anlaştıklarını, bu işlerin bedeli olarak 89.000,00 TL’ye 20.04.2011 tarihinde davalıya ödeyeceğini kabul etmiştir.
Az yukarıda belirtildiği gibi, tarihsiz sözleşme başlıklı belgede .... Köyü, 294 ada, 15 parselde bu sözleşmede belirtilen işlerin ve... Mahallesindeki işin yapımı konusunda taraflar arasında eser sözleşmesi ilişkisi mevcut olmakla birlikte 27.01.2011 tarihli taahhütname ve bu taahhütnameye istinaden, davacı yüklenicinin taahhüdü kabul ederek işe başlaması nedeniyle, başka bir ifade ile iş sahibinin icabı yüklenicinin kabulü sonucu Karahasanlı Köyü, 294 ada, 15 parseldeki inşaatla ilgili yeni bir eser sözleşmesi kurulmuştur. 27.01.2011 tarihli taahhütnameye dayalı olarak kurulan eser sözleşmesinde, Karahasanlı Köyündeki inşaatla ilgili yapılacak işlerin arttırıldığı, sözleşme kapsamının genişletildiği ve ücret de yeniden belirlendiğinden, bu taahhütnameye dayalı olarak kurulan, akdi ilişkinin tarihsiz sözleşmeden sonra olduğunun kabulü ve yeni kurulan akdî ilişki ile Karahasanlı Köyü 294 ada 15 parseldeki sözleşmenin değiştirildiği ve 27.01.2011 tarihli taahhütnameye dayalı olarak kurulan sözleşmede bedel toplam olarak kararlaştırıldığından götürü bedelli yapıldığının kabulü zorunludur.
Eser sözleşmesinden kaynaklanan ilişkilerde sözleşmede yazılı işlerin yapıldığının belirlenmesi halinde kural; gerçekleştirilen iş ve imalâtın yüklenici tarafından yapılmış
olmasıdır. İş sahibi, yüklenicinin işe hiç başlamaması ya da eksik bırakması nedeniyle bu hususları ve işi kendisinin yaptığını ya da tamamlattığını yasal delillerle kanıtlamak zorundadır. Davalı iş sahibince işin eksik kalan kısmının kendisi tarafından tamamlandığı ileri sürülmüş ise de, yüklenicinin işe hiç başlamadığı ya da eksik bırakıp gittiğine dair mahkemece bir delil tespiti yaptırmadığı gibi, bunu ispatlamaya elverişli bir tutanak veya belge de ibraz edememiştir. Dinlenen tanık beyanları bu hususun ispatına yeterli olmadığı gibi, faturaların da her zaman temini mümkün görüldüğünden, yüklenicinin işi eksik bıraktığı ve kalan işleri iş sahibinin tamamladığını kabule yeterli değildir. Bu haliyle davalı iş sahibi yüklenicinin işi eksik bıraktığı ve kendisinin tamamladığını kanıtlayamadığından mahkemece yapılan keşif sırasında belirlenen iş ve imalatların yüklenici tarafından yapılıp, gerçekleştirildiğinin kabulü zorunludur.
Götürü bedelli işlerde hak edilen bedelin ya da fazla ödeme olup olmadığının tespiti için gerçekleştirilen imalâtın sözleşmenin bütününe göre eksik ve kusurlarda dikkate alınan fiziki oranının tespiti ve bu oranın götürü bedele uygulanıp yapılan ödemeyle karşılaştırılarak hesaplanması gerekir.
Bu durumda, mahkemece hükme esas alınan raporu düzenleyen inşaat mühendisi teknik bilirkişiden alınacak ek raporla 27.01.2011 tarihli ... Köyü 294 ada, 15 parsel sayılı taşınmazın üzerindeki inşaatla ilgili taahhütnamenin davacı tarafça kabul edilmesiyle kurulan eser sözleşmesinin taahhütnamedeki kapsamı dikkate alınarak, işin gerçekleştirilen kısmının bütününe göre fiziki oran tespit ettirilip, bu oranın 89.000,00 TL’lik götürü bedele uygulanarak, davacının 294 ada, 15 parsel sayılı taşınmazda yaptığı inşaat nedeniyle hak ettiği iş bedeli hesaplattırılıp, bu miktardan yapılan ve davacının karşı çıkmadığı 10.000,00 TL ödeme düşüldükten sonra, kalan miktar üzerinden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, bu husus gözden kaçırılarak eksik inceleme ve yanlış değerlendirmeyle davanın yazılı miktarda kısmen kabulü doğru olmamıştır.
Yerel mahkemenin kararının belirtilen gerekçeyle bozulması gerekirken onandığı, bu kez yapılan incelemede anlaşıldığı davacının karar düzeltme talebinin kabulü uygun görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının karar düzeltme talebinin kabulüyle, Dairemizin 06.04.2016 gün 2015/2552 Esas ve 2016/2127 Karar sayılı onama ilâmının kaldırılmasına ve yerel mahkeme hükmünün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin ve karar düzeltme peşin harçlarının istek halinde karar düzeltme isteyen davacıya geri verilmesine, 14.04.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.