Danıştay 3. Daire 2017/3798 Esas 2021/3469 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2017/3798
Karar No : 2021/3469

TEMYİZ EDEN (DAVALI) :… Vergi Dairesi Başkanlığı

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...

VEKİLLERİ : Av. …
Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin ... Bölge idare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, 2015 yılının Haziran döneminde gerçekleştirilen ihracat teslimlerinden kaynaklanan ve indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin nakden iadesi talebinin reddi yolundaki … tarih ve ... sayılı işlemin iptali ile yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İade talep edilen dönemde, davacının ihraç konusu mallarını imal eden mükellef ile bu mükellefin hammadde tedarikini sağladığı şirket hakkında Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği'nde belirtilen nitelikte "olumsuz tespit" sayılan durumların varlığı nedeniyle idarece vergi incelemesi istenildiği, inceleme talep yazısının ekindeki belirtilen ve Mahkemelerince yeterli görülen olumsuz tespitler nedeniyle iade talebinin özel esaslar kapsamında, teminat karşılığında ya da vergi incelemesi sonucuna göre yerine getirilmesi gerektiği ve nakden iade isteminin genel esaslar bölümüne göre gerçekleştirilmesine olanak bulunmadığı sonucuna ulaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davalı idarenin, iade talep eden mükellefin bu istemini özel esaslar dahilinde değerlendirme hakkına sahip olduğu ancak bunun için Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği'nin ilgili bölümünde sayılan olumsuz tespitlerin varlığının ortaya konulması gerektiği, dava konusu olayda ise iade talebinin reddine neden olarak davacıya faturaları düzenleyen ... isimli mükellefin kapasite raporunun uyumsuzluğu, yoklamada adresinde bulunmadığı ve adı geçen mükellefin mal alımı yaptığı mükellef hakkındaki olumsuz tespitlerin gösterildiği dikkate alındığında, genel tebliğin ilgili hükümleri uyarınca, kapasite raporunun durumu ve imalatçının mal tedarik ettiği mükellefler hakkında olumsuzlukların, davacının iade talebinin reddine dayanak alınabilecek nitelikte tesptiler olarak değerlendirilemeyeceği, öte yandan yeminli mali müşavirce belirtilen hususlara ilişkin yeterli açıklamanın yapıldığı, değinilen imalatçı mükellefin 09/12/2015 tarihinde adresinde bulunamadığı saptanmış ise de söz konusu adresten taşındığı, yeni adresinde de herhangi bir yoklama yapılmadığı, bu durumda, kendisi ve kayıtlara alınan faturaları düzenleyen mükellef hakkında olumsuz tespit ve sahte belge yönünden rapor bulunmayan davacının iade talebinin reddine yönelik dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle Vergi Mahkemesi kararı kaldırılarak dava konusu işlem iptal edilmiş, iadeye ilişkin tutarın dava açma tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte iadesine hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İhraç konusu malların imalatçısı olan mükellefin, ihracatın gerçekleştiği dönemde kapasite raporunun bulunmadığı, sonradan ibraz edilen kapasite raporunda ihraç edilen malları üretecek kapasiteye sahip olmadığının anlaşıldığı, yapılan yoklamada makine, teçhizat ve işçilerle üretimi yapıldığı belirtilen mamul miktarı arasında nispetsizlik görüldüğü, imalatçının ham madde aldığı mükellefin iş yerini terk ettiği ve uzun süredir kapalı olduğu, imalatçı mükellef ile ham madde sağlayan mükellefin sahte belge düzenleme nedeniyle incelemeye sevk edildikleri ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge İdare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. ... Bölge idare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca bu kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 29/06/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

(X) - KARŞI OY:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun, "İhracat İstisnası" başlıklı 11. maddesinde, ihracat teslimlerinin vergiden istisna olduğu düzenlenmiş; aynı Kanun'un 32. maddesinde, Kanunun 11, 13, 14 ve 15. maddeleri ile 17. maddenin (4) numaralı fıkrasının (s) bendi uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinden indirileceği, vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen katma değer vergisinin, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunacağı hükme bağlanmıştır.
Söz konusu yetkiye istinaden 84 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğlerinde; ihracatçıların mal teslim edenlerin lehlerine doğacak katma değer vergisi iadelerine ilişkin taleplerinin öngörülen usullerce yerine getirileceği, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma fiili ile doğrudan veya dolaylı olarak ilgisi bulunan mükelleflerin iade ve mahsup taleplerinin ise özel esaslara göre yerine getirileceği belirtilmiştir.
3065 sayılı Kanun'un 11. maddesi uyarınca, katma değer vergisinden istisna teslimlerde bulunan, bu nedenle, teslimleri (ihracat/satış) sırasında, alıcılarından, teslim bedelini katma değer hariç olarak tahsil eden davacı tarafından, satılan/ihraç edilen emtiaların alışı sırasında ödenen katma değer vergisinin (ihracatları/satışları sırasında katma değer vergisi tahsil edemediğinden) indirim mekanizması çerçevesinde giderilmesinin mümkün bulunmaması nedeniyle, alışları sırasında ödenen bir kısım katma değer vergisinin genel esaslar uyarınca iadesinin mümkün bulunup bulunmadığının tetkiki uyuşmazlığın çözümü için önem arz etmekte, iadenin gerçekleştirilebilmesi için, ihracat (satış) işlemlerinin gerçeği yansıtması gerektiği gibi, yüklenilen ancak indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin (dolayısıyla ihracata konu edilen alışların) da gerçeği yansıtması gerekmektedir.
Mükelleflere nakden/mahsuben iade yönünden yasayla tanınan hakkın biçimsel koşulların varlığının yanı sıra gerçekte de var olduğunun denetimini yapacak olan idarenin tesis edeceği işlemlere esas yetkisinin iade talebinin nereye ve nasıl yapılacağı, iade işlemlerinde hangi belgelerin aranılacağı gibi düzenlenmelerle sınırlı olduğu yolundaki gerekçenin katma değer vergisinin kendisine özgü mekanizmasına ve istisnalar dışında, her imalatçı ve satıcının yarattığı katma değer üzerinden hesaplanan vergiden, bu malların satın alınmasında yüklenilen vergilerin indirilerek kalan tutarın Hazineye intikali ettirilmesi gayesine uygun düştüğü düşünülemez.

Olayda, davacının emtia temin ettiği ... ve bu mükellefin ham madde tedarik ettiği mükellef hakkında yapılan tespitler dikkate alındığında, davacının katma değer vergisi iadesi talebiyle yaptığı başvurunun reddi yolunda tesis edilen işlemin hukuka aykırı düşmediği sonucuna ulaşıldığından Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği oyuyla Karara katılmıyorum.