BAM Hukuk Mahkemeleri Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 2022/316 Esas 2022/794 Karar Sayılı İlamı

T.C. GAZİANTEP BAM 4. HUKUK DAİRESİ .
T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2022/316
KARAR NO : 2022/794
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : ...
ÜYE :..
ÜYE : ..
KATİP : ..
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ŞANLIURFA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 22/12/2021
NUMARASI : 2021/1339 Esas 2021/1391 Karar
DAVACI :..
VEKİLİ : Av. ...
DAVALILAR : 1 -..
: 2 -..
VEKİLİ : Av...
DAVANIN KONUSU : Tasarrufun İptali (İİK 277 Ve Devamı)
ESASA ALINMA TARİHİ : 26/01/2022
KARAR TARİHİ : 12/04/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 21/04/2022

Mahalli mahkemesince verilen karar re'sen merci tayini yönünden dairemize gelmiş olup, dosyanın inceleme aşamasında duruşma yapılmadan karar verilebilecek hallerden olduğu anlaşılmış olmakla, dosya heyetçe incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Şanlıurfa 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin kararı ile davacı vekilinin, dava konusu taşınmazın, davalılar arasındaki satışın/tasarrufun iptaline karar verilmesini talep ettiği, tarafların tacir sıfatı dikkate alındığında davanın Türk Ticaret Kanunu madde 4 gereği mutlak ticari dava olduğu, buna göre görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemesi olduğundan bahisle mahkemenin görevsizliğine, dosyanın görevli Şanlıurfa Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, kararın kesinleştiği görülmüştür.
Dosyanın tevzi olduğu Şanlıurfa Asliye Ticaret Mahkemesi'nin kararı ile, 6335 sayılı Türk Ticaret Kanunu İle Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü Ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 2. maddesi ile değişik TTK’nın 5/1. maddesinde, aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın, asliye ticaret mahkemesinin tüm ticarî davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevli olduğu belirtilmiştir. Buna göre, Asliye Ticaret Mahkemesi ile Asliye Hukuk Mahkemesi ve diğer hukuk mahkemeleri arasındaki hukuki ilişki, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu'ndan ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 6335 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki halinden farklı olarak iş bölümü ilişkisi değil görev ilişkisidir. Bu nedenle, asliye ticaret mahkemesinin bakması gereken davalarda, asliye hukuk mahkemesi görevli sayılamaz. Göreve ilişkin düzenlemeler, 6100 sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu'nun 1. maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin olup mahkemelerce ve temyiz incelemesi aşamasında Yargıtayca re'sen dikkate alınır. Bu kuralın tek istisnası, 6335 sayılı Kanun’un 2. maddesi ile değişik 6102 sayılı TTK'nın 5/4. maddesinde düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre, yargı çevresinde ayrı bir asliye ticaret mahkemesi bulunmayan yerlerde, asliye hukuk mahkemelerine açılan davalarda görev kuralına dayanılmamış olması görevsizlik kararı verilmesini gerektirmez.
Asıl olan bir davanın genel mahkemelerde görülmesidir. Yani bir özel mahkemede bakılacağına dair özel bir kanun hükmü bulunmayan her dava genel mahkemelerde görülür. Özel mahkemeler istisnai niteliktedir. Bu anlamda davanın özel mahkemenin (ticaret mahkemesi) görevine girip girmediğinin bu kanun düzenlemesine göre belirlenmesi gerekmektedir.
Uyuşmazlığın çözümü bakımından somut olayda davanın tarafları, konusu ve davacının talebinin değerlendirilmesi gerekmektedir. Davacı tarafın ....davalıların .... ve ... dava konusunun; İİK.277 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali davası olduğu, davalı ... tarafından yapılan işlemin asıl amacının davacının alacağını elde etmesini engellemek olduğunun ileri sürülerek ve 3.kişiye yapılan borçlanmanın muvazaalı olduğunu iddia ederek; davacının, alacağın teminini sağlamak için yapılan işlemin iptali istemli eldeki davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Ne tasarrufun iptali davası, ne de TBK m. 19 gereğince İİK’nin 283. maddesinin kıyasen uygulanması istemli muvazaa davası, TTK’nın 4. maddesinde belirtilen mutlak ya da nispi ticari dava kavramı içinde değerlendirilemeyeceğinden, 6100 sayılı HMK’nin 2. maddesi gereğince genel görevli Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görev alanında kalacağından bahisle karşı görevsizlik kararı verdiği, bunun üzerine dosyanın merci tayini için dairemize gönderildiği anlaşılmıştır.
Dava, İİK'nın 277. ve devamı maddeleri uyarınca açılan tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
Tasarrufun iptali davalarında amaç borçlunun haciz ya da iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da " iyi niyet kurallarına aykırılık " nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını, dolayısıyla, o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır. Davacı iptal davası sabit olduğu takdirde tasarruf konusu mal üzerinde cebri icra yolu ile hakkını almak yetkisini elde eder ve tasarruf konusu taşınmaz mal ise davalı, üçüncü şahıs üzerindeki kaydın düzeltilmesine gerek olmadan o taşınmazın haciz ve satışını isteyebilir. ( İİK madde 283/1 ) bu yasal nedenle iptal davası alacaklıya alacağını tahsil olanağı sağlayan nispi nitelikte yasadan doğan bir dava olup, tasarrufa konu malların aynı ile ilgili olmadığı gibi alacağın kaynağının genel kredi sözleşmesi olmasının da görev hususunun belirlenmesinde doğrudan bir etkisi yoktur. Kaldı ki davada incelenmesi gereken husus davalı borçlunun yaptığı tasarrufların iptali gerekip gerekmediği, diğer bir anlatımla İİK 277. ve devamı maddelerinde belirtilen şartların gerçekleşip gerçekleşmediğidir. Açıklanan şekli ile görevin İİK'nin 281. Maddesine göre genel mahkemelere ait olduğu da açık olup, nitelikleri itibariyle de 6102 sayılı TTK'da sayılan ticari davalardan da değildir. Bu durumda açılan davanın ticari nitelikte olmaması nedeniyle görevli mahkemenin Şanlıurfa 2. Asliye Hukuk Mahkemesi olması gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
HMK'nın 21, 22 ve 23. Maddeleri gereğince Şanlıurfa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
Dosyanın Şanlıurfa 2. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesi amacıyla merci tayinine başvuran ŞANLIURFA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ'ne GÖNDERİLMESİNE,
Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK 23/2 ve 362/1-c maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 12/04/2022
..
Başkan
..
¸e-imzalıdır

..
Üye
...
¸e-imzalıdır

..
Üye
..
¸e-imzalıdır

..
Katip
..
¸e-imzalıdır