21. Hukuk Dairesi 2017/16 E. , 2018/5891 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacı ile davalı Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Davacı; davalı işyerinde 10.02.1998 tarihinden itibaren 4 yıl çalıştığını beyanla eksik çalışmalarının tespitini istemiştir.
Mahkemece; davacının, davalı işyerinde 10.02.1998 – 25.05.1998 tarihleri arasında hizmet akdine istinaden asgari ücretli ve kesintisiz olarak 105 gün çalıştığının ve bu süre içerisindeki 77 günlük çalışma süresinin davalı Kurum"a bildirilmediğinin tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacı adına davalı işveren tarafından 10.02.1998 tarihli işe giriş bildirgesi düzenlendiği, her ne kadar davacının hizmet cetvelinde talep ettiği dönem içerisinde davalı işveren tarafından bildirilen çalışma görünmemekte ise de; davalı Kurum tarafından gönderilen dönem bordrolarında davacının 1998/1. dönemde 10.02.1998 tarihinden itibaren 28 gün çalışmasının göründüğü, her ne kadar dinlenilen bordro tanıkları davacının talep ettiği dönem içerisinde çalıştığını beyan etmişler ise de; dönem bordrolarının tamamının dosya içerisinde bulunmadığı ve dinlenilen tanıkların talep edilen tüm dönemi kapsayacak şekilde çalışmalarının bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu tür hizmet tespitine yönelik davaların Kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Yasal dayanağı dava tarihinde yürürlükte olan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. maddesi ile halen 5510 sayılı Yasa"nın 86. maddesi olan bu tür davalarda; öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin, işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin o dönemde gerçekten var olup olmadığı, Kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı, eksiksiz bir şekilde belirlenmeli, daha sonra çalışma iddiasının gerçeğe uygunluğu özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispatlanabilirse de çalışmanın konusu, niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli ve dinlenilen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde çalışan işyerinde kayıtlı bordro tanıkları ya da komşu ve yakın işyerlerinde çalışan kayıtlı tanıklar olması sağlanarak çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak şekilde belirlenmelidir. Bu yön Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 16.09.1999 gün 1999/21-510-527, 30.06.1999 gün 1999/21-549-555, 05.02.2003 gün 2003/21-35-64, 15.10.2003 gün 2003/21-634-572, 03.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 2004/21-479-578 ve 01.12.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olayda ise anılan şekilde yeterli araştırma yapılmadan sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş; davalı Kurum"dan talep edilen döneme ilişkin tüm bordroları ve mevcut bordrolarda sadece sicil numaraları bulunan çalışanların bilgilerini istemek, daha sonra; talep edilen tüm dönemde çalışmaları bulunacak şekilde re"sen tespit edilecek bordro tanıklarını dinlemek, davacıdan ne şekilde ücret aldığını sormak ve davalı işverenden de talep edilen döneme ait ücret bordrolarını istemek, dosyada mevcut Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Müfettişi tarafından düzenlenen 06.09.1999 Tarih ve 013 numaralı raporda adı geçen ..."ı da dinlemek ve toplanan deliller değerlendirilmek sureti ile varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde temyiz eden tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 02.07.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.