Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2019/5351 Esas 2019/7159 Karar Sayılı İlamı

20. Hukuk Dairesi
Esas No: 2019/5351
Karar No: 2019/7159
Karar Tarihi: 05.12.2019

Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2019/5351 Esas 2019/7159 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Bayilik sözleşmesinin ihlali nedeniyle, fatura borçlarından ve teminat senedinden borçlu olmadığının tespiti, teminat senedinin iadesi ve bayilik sözleşmesinin feshi için açılan davada, yetkisizlik kararları verilmiştir. İki farklı bölge adliye mahkemesi yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması nedeniyle, yargı yerinin belirlenmesi için dosya incelenmiştir. Somut olayda, taşınmaz üzerindeki ipotekin kaldırılması da talep edildiği için, ipotekle ilgili davaların taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılması gerektiği belirtilmektedir. Bu nedenle, uyuşmazlığın taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olan 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiği karara bağlanmıştır.
Kanun Maddeleri:
- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 12/1. maddesi: Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davaların, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
- 5235 sayılı Adli Yargı Adalet Komisyonları ve Bölge İdare Mahkemeleri Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un 36/3. maddesi: Bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adli yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğu belirtilmiştir.

20. Hukuk Dairesi 2019/5351 E. , 2019/7159 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ:Ticaret Mahkemesi
Bayilik sözleşmesinin ihlal edilmesine dayalı olarak davacı tarafın dava konusu yaptığı faturalardan borçlu olmadığının tespiti, teminat senedinin iadesi, bayilik sözleşmesinin feshi ve bayilik sözleşmesi nedeniyle davacılardan ..."un verdiği ipoteğin fekkine ilişkin olarak açılan davada ..... 2. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) ile ..... 5. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, bayilik sözleşmesinin ihlal edilmesine dayalı olarak davacı tarafın dava konusu yaptığı faturalardan borçlu olmadığının tespiti, teminat senedinin iadesi, bayilik sözleşmesinin feshi ve bayilik sözleşmesi nedeniyle davacılardan ..."un verdiği ipoteğin fekkine ilişkindir.
.... 2. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesince; HMK"nın 17. maddesi uyarınca taraflar arasında imzalanmış olan bölge distribütör/bayilik sözleşmesinde uyuşmazlıkların çözümünde İzmir mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
...... 5. Asliye Ticaret Mahkemesince; HMK"nın 12. maddesinde yer alan kesin yetki kuralı gereğince taşınmazın aynına ilişkin ve ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açacak davalarda (ipoteğin fekki gibi) taşınmazın bulunduğu yer mahkemelerinin kesin yetkili olduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
Somut olayda, davacı taşınmaz üzerindeki ipoteğin kaldırılmasını da talep etmektedir. Taşınmazın aynına ilişkin davaların taşınmazın tapu siciline kayıtlı bulunduğu yer mahkemesinde açılması gerektiği 6100 sayılı HMK"nın 12/1. maddesinde hüküm altına alınmıştır. Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davaların, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılması hakkındaki bu yetki kuralı kamu düzenine ilişkin ve kesin olduğu için, bu konuda yetki sözleşmesi yapılamaz ve yetki sözleşmesi ile başka yetkili mahkeme kararlaştırılamaz.
Bu durumda uyuşmazlığın taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olan .... 2. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince .... 2. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 05/12/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.