Mahkemesi : Bakırköy 28. İş Mahkemesi
Tarihi : 03.12.2013
No : 2013/101-2013/152


Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkeme, davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmü, davacı, davalı SGK Başkanlığı ve işyeri avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olayda; davacı , 01.09.1998-31.05.2007 tarihler arasında, davalı işyerinde geçen çalışmaların tespitini talep etmiştir. Davacının, Kurum’a davalı işyeri tarafından bildirilmiş hizmetlerinin bulunmadığı görülmüştür. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, davalı işyerinin kapsama girdiği tarih başlangıç tarihi olarak esas alınmak suretiyle, davacının davalı Eğitim-Sen nezdinde hizmet akdi ile; 04.06.2002-30.06.2002 dönemine ait 27 gün için günlük 9.262.400-TL, 01.07.2002-31.03.2003 dönemine ait 270 gün için günlük 10.919.443TL, 01.04.2003-30.06.2003 dönemine ait 90 gün için günlük 13.103.332-TL, 01.07.2003-31.12.2003 dönemine ait 180 gün için günlük 15.267.194-TL, 01.01.2004-30.06.2004 dönemine ait 180 gün için günlük 18.321.000-TL, 01.07.2004-31.12.2004 dönemine ait 360 gün için günlük 14.805.000-TL, 01.01.2005-31.12.2005 dönemine ait 360 gün için günlük 16,29- TL, 01.01.2006-31.12.2006 dönemine ait 360 gün için günlük 17,70-TL, 01.01.2007-31.05.2007 dönemine ait 150 gün için günlük 18,75-TL üzerinden çalıştığının tespitine, dair hüküm tesis edilmiştir.
Sendikanın faaliyete başlaması (kuruluşu) ile Kurum nezdinde kapsama girmesi farklı kavramlardır. Kapsam, işyerinde sigortalı çalıştırılmaya başlanmasıdır. Mahkemece yanılgılı değerlendirme ile, işyerinin faaliyete başlama tarihi araştırılmaksızın Kurum nezdinde kapsama alınma tarihinin esas alınarak 1998-2002 tarihler arası çalışmalar yönünden ret kararı verilmesi isabetsizdir. Mahkemece yapılacak iş, 1998-2002 dönemi yönünden, davalı sendikanın hangi tarihte faaliyette olduğunun ve davacının bu dönemde de kesintisiz çalışıp çalışmadığının tespiti amacıyla sendikada görev yapmış, yönetici, sekreter vs kişilerin tespiti ile tanık olarak beyanlarına başvurulması, resen araştırma ilkesi doğrultusunda, dava konusu dönemde davacı ile birlikte çalışan ve işverenlerin bordrolarında kayıtlı kişiler ile, aynı yörede komşu veya benzeri işleri yapan başka işverenler ve bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş kişiler saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı; bunun dışında sigortalının kayıtlarda gözükmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu gereğince araştırılmalı, tespiti istenen dönemde davalı işyerinde Kurum müfettişlerince inceleme yapılıp yapılmadığı sorulmalı, inceleme yapılmışsa belgeler getirtilmeli, yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde, iş yerinin kapsamı, kapasitesi ve niteliği nazara alınmalı, böylece bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı, davalı Kurum ve işyeri avukatlarının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ve davalı E.. S.."na iadesine, 28.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.