MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraflar tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalı işyerinde elektrik teknisyeni, bahçıvanlık ve başkaca işler yaptırılmak üzere aralıksız 7 yıl çalıştığını, fazla mesai ücreti almadığını, 3 yıl sigortasız çalıştırıldığını, yıllık izin kullanmadığını, 29/12/2011 tarihinde çıkış gösterildiği halde fiili çalışmasını sürdürerek Şubat ayı içerisinde işten çıkartıldığını, en son 1.000 TL maaş aldığını belirterek ve fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak; 1.000 TL kıdem tazminatı, 500 TL ihbar tazminatı, 500 TL fazla mesai ve 500 TL yıllık izin alacağının fesih tarihinden itibaren yasal faizi ile, diğer alacakların ise en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir. Davacı, 10/05/2017 havale tarihli ıslah dilekçesi ile; haksız fesih tazminatı alacaklarını 1.257,27 TL daha artırarak toplamda 4.609,56 TL"nin fesih tarihinden itibaren mevduata uygulanacak en yüksek faiz ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraflar tarafından temyiz edilmiştir.
1-Eldeki dava, ihbar, kıdem tazminatı, fazla mesai ve yıllık ücretli izin alacağına ilişkindir. ... 18. İş Mahkemesinin 2011/977 E sayılı dosyasında davacı ... tarafından davalı...Gıda Tarım San. Tic. Ltd. Şti. aleyhine 10/11/2011 tarihinde alacak talepli açılan davanın yapılan yargılaması sonucunda verilen 12/11/2013 tarih ve 2013/780 sayılı karar ile davacı tarafın davasının kısmen kabulüne karar verildiği, davalı vekilinin temyizi üzerine dosya Yargıtay 22. Hukuk Dairesine gönderildiği, Yüksek Dairenin 2014/1868 Esas, 07/04/2015 tarih ve 2015/12763 sayılı ilamı ile bozulduğu, ... 18. İş Mahkemesine tevzi edilerek 2015/614 Esasını aldığı, yapılan yargılama sonucunda 22/12/2015 tarihinde davanın görev yönünden usulden reddine, davaya bakmakla Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğuna karar verildiği anlaşılmıştır. Mahkemece son tarihli bilirkişi raporu hükme esas alınmış olup, davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
1-Taraflar arasındaki uyuşmazlık 818 Sayılı BK.nun 313. ve devamı maddelerinde düzenlenen hizmet akdinden kaynaklanmaktadır. Uyuşmazlık hizmet aktinin haklı nedenle feshedilip edilmediği ve davacının tazminata hak kazanıp kazanmadığı konusunda toplanmaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu"nun "istisnalar" başlığını taşıyan 4/b. Madde ve fıkrasındaki "50"den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde," İş Kanunu hükümlerinin uygulanmayacağı açıkça belirtilmiştir.
Bu durumda uyuşmazlıkta uygulanacak hükümler sözleşmenin feshedildiği 29.12.2010 tarihi itibariyle 818 Sayılı Kanun hükümleridir. Davacı"nın istemleri arasında kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai ve yıllık izin ücretleri yer almaktadır. BK.’nun 344. Maddesi’nde, "muhik sebeplerden dolayı gerek işçi gerekse iş sahibi, bir ihbara lüzum olmaksızın her vakit akdi fesedebilir. Ezcümle, ahlaka müteallik sebeplerden dolayı yahut hüsnüniyet kaideleri noktasından iki taraftan birini artık akti icra etmemekte haklı gösteren her hal, muhik bir sebep teşkil eder. Bu gibi hallerin mevcudiyetini hakim taktir eder. Fakat işçinin kendi kusuru olmaksızın duçar olduğu nispeten kısa bir hastalığı yahut kısa müddetli biraskeri mükellefiyeti ifa etmesi, muhik sebep olarak kabul edilemez." hükmü, yine BK.’nun 345/1. Maddesi’nde ise, "Muhik sebepler bir tarafın akte riayet etmemesinden ibaret olduğu taktirde, bir taraf diğer tarafa onun akit ile müstehak iken mahrum kaldığı feri menfaatler de nazara alınmak üzere, tam bir tazminat itasıyla mükellef olur." hükmü ve yine anılan maddenin 2. fıkrasında ise, "bundan başka hakim vaktinden evvel feshin mali neticelerini, hali ve mahalli adeti gözönünde tutarak taktir eder." hükmü vazedilmiştir.
Yine, BK.nun 329. maddesinde fazla çalışmayla ilgili düzenleme mevcut olup, "Sözleşme ile kararlaştırılmış yada mutad olan çalışmanın ölçüsüne oranla bir fazla çalışma zorunlu oluyorsa, işçi bunu yapmaya gücü yeterse ve üzerine almaya reddetme dürüstlük kuralına bir aykırılık ifade ederse, fazla çalışmayı kabul etmek zorundadır. İşçi, bu fazla çalışma için kararlaştırılan ücrete oran kurularak ve özel durumlar gözönüne alınarak takdir edilmesi gereken ek ücreti talep hakkına sahiptir." BK.nun 334. maddesine ise, "İşveren işçiye mutat serbest saatler yada günler vermekle yükümlüdür. İşveren feshi ihbar yapılmasından sonra başka bir iş aranması için işçiye uygun bir zaman vermek zorundadır. Bütün durumlarda, işverenin çıkarlarını olabildiği kadar gözetmek gerekmektedir." BK.nun 340./II. maddesinde ise, iki haftalık bir ihbar süresi öngörülmüştür.
Somut olayda; feshin işveren tarafından haksız olarak feshedildiğinin belirlenmesi halinde işçinin, 818 sayılı BK.nun 340. maddesi gereği ihbar tazminatı isteyebileceği, ayrıca BK.nun 329. maddesinde düzenlenen fazla çalışması ispatlandığı taktirde ücretle mütenasip bir miktar kabul edilmeli ve takdiri indirim yapılıp yapılmayacağı da değerlendirilmelidir. Mahkemece, yanılgılı bir değerlendirme ile davacının talepleri hakkında, 6098 sayılı Kanun hükümlerine göre değerlendirme yapılan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hal böyle olunca, Mahkemece 818 sayılı Kanun hükümlerine göre bir değerlendirme yapılmadan, eksik inceleme ile hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
2- Bozma nedenine göre, davalının temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, (2) nolu bentte bozma sebebine göre davalının temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan 35,90 TL temyiz harcının davacıya, 35,90 TL temyiz harcının davalıya istek halinde iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nın 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05/10/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.