MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA : Davacı vekili, ... tarafından, davalı sendikanın müvekkiline ait işyeri/işletmede yetkili olduğu yönünde yapılan tespitin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, davanın usulden reddine karar vermiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalı sendikanın başvurusu üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca sendikanın kanunun aradığı çoğunluğu sağladığının tespit edildiğini ancak tespitin hatalı olduğunu, öncelikle davalı sendikanın işkolu barajını aşıp aşmadığının belirlenmesi gerektiğini, müvekkili şirketin ülke genelinde çok sayıda işyeri bulunduğunu ve dolayısıyla işyeri düzeyinde değil işletme düzeyinde yetki tespitinin yapılması gerektiğini, müvekkilinin ülke genelinde 23 farklı işyerinde 4.000"i aşkın işçisi bulunduğunu, bu nedenle aynı işkolunda çalışan işçiler nezdinde %40"lık üye sayısının yakalanmasının zorunlu olduğunu, tespitin tüm işyerleri baz alınarak değerlendirilmesi gerektiğini, ayrıca yetki tespitinde tarafın Gaziantep Üniversitesi Rektörlüğü olması gerektiğini, bunun yanı sıra 6552 sayılı Kanun ile 4735 sayılı Kanunun 8. maddesine eklenen hüküm gereği toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin kamu işveren sendikalarından birisi tarafından yürütülmesinin zorunlu olduğunu ileri sürerek ..."nın 11693 sayılı yetki tespitinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, yetkisizlik sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dava, ... tarafından yapılan olumlu yetki tespitinin iptaline ilişkindir.
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 79. maddesine göre “Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.”
6356 sayılı Kanun"un 2/1-c maddesine göre görevli makam; işyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, birden fazla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için ise Bakanlıktır.
Yetki tespiti ve yetki itirazı konusu 6356 sayılı Kanun"un, “Toplu İş Sözleşmesinin Yapılması” başlıklı sekizinci bölümünde düzenlenmiştir. Yukarıda belirtilen kanuni düzenleme karşısında, yetki tespitinin iptaline ilişkin açılacak davaların görevli makamın bulunduğu yer mahkemesinde görülmesi gerekir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 114/1-ç maddesine göre de, yetkinin kesin olduğu hallerde, mahkemenin yetkili bulunması hususu dava şartlarındandır. Yine 6100 sayılı Kanun"un 115/2. maddesine göre de, dava şartı yokluğu durumunda mahkemece davanın usulden reddine karar verilmesi gerekir.
İnceleme konusu davada, ..."nın 02.07.2015 tarih ve 11693 sayılı yetki tespitine göre, davalı sendikanın, davacı şirketin hizmet alımı yoluyla faaliyet gösterdiği Gaziantep Üniversitesi Şahinbey Araştırma ve Uygulama Hastanesi işyerinde yasanın aradığı gerekli çoğunluğu sağladığı tespit edilmiş, bunun üzerine işveren tarafından, olumlu yetki tespitinin iptali talep olunmuştur.
Somut olayda, davacının itirazlarından birisi, yetki tespitinin işletme düzeyinde yapılması gerektiğine ilişkindir. 6356 sayılı Kanun’un 34. maddesinin ikinci fıkrasında, bir gerçek ve tüzel kişiye veya bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolunda birden çok işyerinin bulunduğu işyerlerinde, toplu iş sözleşmesinin ancak işletme düzeyinde yapılabileceği ifade edilmiştir. Belirtilen düzenleme emredici nitelikte olup, kamu düzenine ilişkindir. (..., ..., Toplu İş Sözleşmesinin Düzeyi ve Türleri, İstanbul 2013, sh.128; DOĞAN YENİSEY,..., İş Hukukunda İşyeri ve İşletme, İstanbul 2007, sh.344) Dairemizin uygulaması da, işletme toplu iş sözleşmesine ilişkin hükmün kamu düzenine ilişkin olduğu yönündedir. (Yargıtay 22. Hukuk Dairesi, 2013/15050 esas, 2013/15221 karar sayılı ilâmı)
Yukarıda ayrıntılı olarak belirtildiği üzere, işyeri toplu iş sözleşmesi söz konusu olduğunda, yetkili mahkeme, işyerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü"nün bulunduğu yer mahkemesi ise de, işletme toplu iş sözleşmesi söz konusu olduğunda, yetkili mahkeme, işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü"nün bulunduğu yer mahkemesidir. Dosya içeriğinden de, işletme merkezinin...."da olduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte, mahkemece, yetki tespitinin işyeri yahut işletme düzeyinde yapılması gerektiği konusunda herhangi bir araştırma ve değerlendirme yapılmamıştır.
Bu itibarla, mahkemece taraf delilleri toplanılmalı ve bu suretle somut olayda yetki tespitinin işyeri yahut işletme düzeyinde yapılması gerektiği hususu duraksamaya yer vermeyecek şekilde tespit edilmeli ve sonucuna göre yetkili mahkemenin belirlenmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 14.12.2015 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.