Yargıtay 16. Hukuk Dairesi 2016/17591 Esas 2020/2237 Karar Sayılı İlamı

16. Hukuk Dairesi
Esas No: 2016/17591
Karar No: 2020/2237
Karar Tarihi: 25.06.2020

Yargıtay 16. Hukuk Dairesi 2016/17591 Esas 2020/2237 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacılar tapu iptali ve tescil davası açarak, çekişmeli taşınmazın kendilerine ait olduğunu iddia etmişlerdir. Ancak Yargıtay bozma ilamı sonucu çekişmeli taşınmazın net bir şekilde belirlenmesi ve hak düşürücü sürenin araştırılması gerektiği belirtilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucu, çekişmeli taşınmazın kök parseli olan diğer taşınmazların kadastro tespitinin kesinleştiği tarihten dava açıldığı tarih arasında 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiği anlaşılmıştır. Bu sebeple, davanın hak düşürücü süre geçtiği gerekçesiyle reddedilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Kadastro Kanunu'nun 12. maddesi ise şu şekildedir:
\"Mevcut kişilerin ve hak sahiplerinin haklarını seri ve ucuz bir biçimde tespit ettirmek, tapu sicilinin güncellenmesini sağlayarak tapulu mülkiyet kurulmasını kolaylaştırmak amacıyla; tapu sicilindeki bilgilere dayanarak gayrimenkullerin sınırlarını, özelliklerini ve haklarını saptayan ve bu bilgilerle ne oralardan gelir, ne de oralara gider, bir uçtan öbür uca kadar bağımsızca kadastro adı verilen bir işleme tabi tutulur.\"
Kadastro Kanunu'nun 12/3. maddesi ise şu şekildedir: \"Kadastro tespitinin kesinleşmesinden itibaren on yıl geçtikten sonra kadastrodan önceki nedenlere dayanılarak dava açılamaz.\"

16. Hukuk Dairesi 2016/17591 E. , 2020/2237 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU: TEMYİZ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "dava dilekçesinde dava edilen taşınmaz 164 ada 4 parsel olarak geçmiş ise de husumet nedeniyle reddine karar verilen aynı mahkemeye ait 2011/111 Karar sayılı dosyada dava edilen taşınmazın 150 ada 2 parsel sayılı taşınmaz olduğunun tespit edildiği, 150 ada 2 parsel sayılı taşınmazın ... Noterliğinin 13.12.1951 tarih ve 5300 yevmiye nolu satış vaadi sözleşmesi ile ..."e satıldığı, davalının dava konusu taşınmazı hiç kullanmadığı, davacıların murisi ..."in baba adının ... olduğu kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmasının hatalı olduğu, dava dilekçesinde 162 ada 4 parsel sayılı taşınmaz hakkında dava açıldığı halde, hükümde 150 ada 2 parsel sayılı taşınmazla ilgili karar verilmesinin isabetsizliğine değinildikten sonra, davaya konu edilen taşınmazın mahkemece net bir şekilde belirlenmesi ve bundan sonra da çekişmeli taşınmazın kadastro tespitinin kesinleşmesinden itibaren Kadastro Kanunu"nun 12. maddesindeki hak düşürücü sürenin dolup dolmadığı hususunun araştırılması, hak düşürücü süre dolmamış ise davanın, tapu iptali ve tescil istemiyle açılan bir dava olması nedeniyle tarafların tüm delillerinin toplanıp mahallinde keşif yapılarak tanıklar da dinlenmek suretiyle değerlendirme yapılması" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 150 ada 2 parsel sayılı taşınmazda hissedar olan davalı ... oğlu ..."in hissesinin ve tapusunun iptaline, Hüseyin Taşdemir"in mirasçıları adlarına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar vekili dava dilekçesinde, irsen intikal ve 1951 tarihli noter satış senedine dayanmış olup tespit öncesi sebebe dayalı bu talep, hak düşürücü süreye tabidir. Çekişmeli taşınmazın kök parseli olan 81 ve 83 parsel sayılı taşınmazların, kadastro tespiti 09.07.1962 tarihinde kesinleşmiş, dava ise 19.01.2012 tarihinde açılmıştır. 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 12/3. maddesi uyarınca, kadastro tespitinin kesinleşmesinden itibaren 10 yıl geçtikten sonra "kadastrodan önceki nedenlere" dayanılarak dava açılamaz. Çekişmeli taşınmazın kadastro tespitinin kesinleştiği tarih ile dava tarihi arasında 10 yıllık hak düşürücü süre geçmiştir. Hak düşürücü süre, hakim tarafından re"sen dikkate alınması gereken dava şartlarındandır.
Hal böyle olunca; Mahkemece, davanın hak düşürücü sürenin geçmiş olması nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, bu husus gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
25.06.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.