Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/620 Esas 2021/1374 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/620
Karar No : 2021/1374

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Lojistik Hizmetleri AŞ.

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onuncu Dairesinin 08/07/2020 tarih ve E:2017/1740, K:2020/2680 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ticaret Bakanlığı (mülga Gümrük ve Ticaret Bakanlığı) tarafından yayımlanan 04/05/2017 tarih ve 2017/10 sayı ve "Havalimanlarında Ardiye Ücretleri (Serbest Zaman)" konulu Genelgenin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 08/07/2020 tarih ve E:2017/1740, K:2020/2680 sayılı kararıyla;
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 10., 48., 93. ve 241. maddeleri ile Gümrük Yönetmeliği'nin 72/Ş, 553. ve 584. maddeleri uyarınca, geçici depolama yeri ve antrepoların, gümrüğe sunulmuş fakat henüz gümrük idarelerince onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmamış eşyanın gümrük gözetimi altında tutulduğu, kuruluş ve işleyiş koşulları gümrük mevzuatının öngördüğü çerçevede belirlenerek açılışına gümrük idaresince izin verilen yerler olduğu, geçici depolama yeri ve antrepoların işleticileri özel hukuk kişileri olsa da bu yerlerin, kamusal kurallara tâbi olduğu ve gümrük mevzuatının uygulanması için gümrük idaresinin belirlediği kurallar çerçevesinde işletildikleri,
Dava konusu Genelge'nin; Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) tarafından yayınlanan "Havacılık Kargo Tarifesi" (TACT - The Air Cargo Tariff) belgesinde de bulunan serbest zamanın, bir çok ülkede en az 24 saatlik bir zaman olarak uygulandığı, ancak ülkemiz havalimanlarında serbest zaman uygulamasının, ihracat eşyası için bulunabilmekle birlikte, aynı uygulamanın ithalat eşyası için geçerli olmaması, havalimanlarında tahsisli boşaltma ve tespit alanının bulunmaması ve eşyaların ayrıştırılacağı gerekçesi ile hava taşıma firmalarının kendi işlettikleri veya istedikleri başka gümrüklü depolara eşyayı koyması nedeniyle, firmaların yüksek ardiye ücretleriyle karşı karşıya kalması, havalimanlarında ithalatta serbest zaman uygulamasının olmamasından dolayı, yüksek katma değerli ürün üreten özellikle savunma sanayi şirketlerinin ithal ettiği düşük maliyetli ara mamulleri için ödenen ardiye ücretlerinin, ürün bedelinin çok üstüne çıkmasının, firmalara önemli maliyetler yüklemesi nedeniyle, ülkemizin yurt dışındaki rekabet gücünün düşürülmesini önlemek amacıyla yayımlandığının anlaşıldığı, yerli üreticilerin girdi maliyetlerinin artmasını önlemek suretiyle yurt dışındaki rekabet gücünü artırma amacına yönelik dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, antrepo ve geçici depolama yerlerinin ticari faaliyet gösteren özel işletmeler olarak, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 20. maddesi ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 574. maddesi uyarınca, verdikleri depolama hizmeti karşılığında ardiye ücreti alma hakkının bulunduğu, buna göre eşyanın antrepo veya geçici depolama yerine tesliminden itibaren ilk 12 saatlik zaman dilimi için hiçbir ardiye ücretinin alınamayacağı yolundaki dava konusu düzenlemenin, anılan Kanun hükümlerine aykırı olduğu, ikinci 12 saatlik süre için öngörülen 200-TL ardiye ücretinin ise antrepo ve geçici depolama yerlerinin maliyetlerini karşılamaktan uzak sembolik bir ücret olduğu, antrepo ve geçici depolama yerlerinin maliyetleri hakkında herhangi bir araştırma yapılmadan yalnızca ithalatçı firmaların girdi maliyetlerinin azaltılmasına ilişkin bir değerlendirme yapılarak karar verildiği, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 10. maddesi ile davalı idareye ardiye ücretlerine ilişkin düzenleme yapma hususunda herhangi bir yetki tanınmadığı, ilk defa 10/03/2018 tarih ve 30356 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan değişiklikle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 218. maddesine eklenen 3. fıkra ile verilen, ardiye ücretleri hususunda "azami bedel" belirleme yetkisinin ise, "hiçbir bedel alınmaması" değil, sadece "azami bedel" belirleme yetkisi olduğu, 10/03/2018 tarihli değişiklikten sonra, havalimanlarındaki antrepo ve geçici depolama alanlarında alınacak ardiye ücretleri hakkında davalı idarece yeni bir Genelge yayımlanmadığı, buna karşılık benzer mahiyette faaliyet gösteren deniz limanlarındaki geçici depolama alanları hakkında 27/03/2019 tarih ve 2019/8 sayılı Genelgenin yayımlandığı ve 6. maddesinde ardiye ücretinin düzenleme dışında tutulduğu, temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, eşyanın geçici depolama yerine alınarak gümrüğe sunulmasının, taşıyıcı ya da alıcının isteği dışında zorunlu olarak ortaya çıkan bir süreç olduğu, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 218/3 maddesi ile Gümrük Yönetmeliği'nin 72Ş/3. ve m.559/1 maddeleri uyarınca, Bakanlıklarının antrepo ve geçici depolama yerlerine ilişkin olarak ücret tarifesi de dahil olmak üzere, gerekli gördüğü tüm düzenlemeleri yapma yetkisini haiz bulunduğu, bu yetkiye istinaden, dış ticaret erbabının ithalat sürecinde yaşadığı maliyet artışının önüne geçilebilmesi amacıyla havalimanlarındaki antrepo ve geçici depolama yerlerince ilk 24 saatlik zaman diliminde alınabilecek ardiye ücretlerinin belirlenmesine ilişkin olarak dava konusu düzenlemenin yapıldığı, dava konusu Genelge'nin eşyanın depolama alanına alındıktan sonraki ilk 24 saatlik zaman dilimine ilişkin olduğu, ilk 24 saatten sonraki süreçte, antrepo ve geçici depolama yerlerinin arzu ettikleri tarifeyi uygulamalarının mümkün olduğu, temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu 08/07/2020 tarih ve E:2017/1740, K:2020/2680 sayılı kararının ONANMASINA,
3.Kesin olarak, 01/07/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.