9. Hukuk Dairesi 2013/5623 E. , 2013/12056 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, ücret farkı, ikramiye alacağı ile fazla mesai ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalı şirkette 05.09.1997 tarihinden itibaren genel müdür şoförü olarak çalışmaya başladığını, sendika üyesi olup toplu iş sözleşmesinden yararlandığını, aşırı baskılar sonucu, 06.06.2003 tarihinde üyesi olduğu sendikadan istifa ettiğini, 17.04.2006 tarihinde emekli olarak işyerinden ayrıldığını, 2001 yılından itibaren Toplu İş Sözleşmesinden doğan ücret artışlarının tam olarak yansıtılmadığından eksik ücret ve fazla mesai ücreti ödendiğini, yine işyerinde çalışan işçilere başlangıçtan itibaren yılda 4 ücret tutarında ikramiye ödenmesine rağmen 2003 ve 2004 yıllarında hiç ikramiye ödenmediğini, 2005 yılında 2 ve 2006 yılında da 1 maaş ikramiye verildiğini, ancak 2006 yılı ikramiyesinin sonradan geri alındığını, 17.04.2006 tarihinde emekli olmak suretiyle işten ayrıldığını ileri sürerek ücret farkı, ikramiye ve fazla mesai ücreti farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı işveren, davacının davalı şirkette 05.09.1997 tarihinden itibaren çalışmaya başladığını, emekliliğe hak kazandığından 17.04.2006 tarihinde işten ayrıldığını, tüm haklarını aldığına dair ibraname vermiş olması nedeniyle davaya konu alacaklara hak kazandığı iddiasının geçerli olamayacağını ayrıca 01/09/2000 tarihine ve sonraki çalışma dönemine ilişkin TİS ücret zammı farkına ait ücret ve faizi, ikramiye farkı ve faizinin 14/04/2005 tarihinde davacının Banka hesabına ödendiğini, 17.12.2002 tarihinde Noterde düzenlenen feragatname ile de 01.10.2002 – 31.08.2004 tarihleri arasını kapsayan toplu iş sözleşmesi ile birinci dönem saat ücretine yapılan zam miktarından 20.12.2002 tarihinden itibaren saat farkı toplamı olan 561,66 TL"nın kendi rızası ile kaldırılmasını talep ederek bu talebinden kaynaklanan alacaklarından feragat ettiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplu iş sözleşmeleri ile getirilmiş hakların sendika üyesi işçiler yönünden hizmet akdi niteliğini kazandığı, bu haklardan vazgeçilmesinin işçinin açık iradesi ile mümkün olabileceği, bu itibarla sendika üyeliğinden istifa ettiği 06.06.2003 tarihinden önceki dönem için zam uygulamasının ertelenmesinin yasaya uygun olamayacağı ancak üyelikten istifasını takip eden dönemde ise; toplu iş sözleşmesi zamlarından yararlandırılmasına olanak bulunamayacağı gerekçesiyle 01/03/2001 - 06/06/2003 tarihleri arasındaki dönemde davacının eksik ödenen ücret ile bu ücretlere bağlı ikramiyeler ve fazla mesailer farkı alacağının kabulüne karar verilmiştir.
Kararı yasal süresi içinde davalı vekili temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Mahkemece verilen kararın gerekçesinde davacının sendika üyeliğinden çekildiği 06.06.2003 tarihine kadar olan dönem için ikramiyeye hak kazandığı belirtilmiş olsa da hükme esas alınan bilirkişi raporunda ikramiye hesabı davacının emekli olduğu 17.04.2006 tarihine kadar yapılmıştır.
Öte yandan davacı işçinin sendika üyeliğinden çekilmesinin ardından 08.07.2003 tarihinde imzaladığı bireysel iş sözleşmesinde ücreti yeniden belirlenmiş olup, sözleşmede ayrıca ikramiyeye yer verilmemiştir. Üyelikten çekilmenin ardından işçinin toplu iş sözleşmesinden yararlanması mümkün olmayıp, taraflar arasındaki iş sözleşmesi hükümleri geçerlidir. Bu durumda ikramiyelerin de, ücret ve fazla çalışma fark alacaklarında olduğu üzere ve mahkeme kararında geçtiği gibi 06.06.2003 tarihine kadar yapılması gerekir. Davacının sendika üyeliğinden çekildiği tarih sonrası için toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre ikramiye hesabı yapılması hatalıdır.
3- Davacının emeklilik suretiyle işyerinden ayrılmasından 3 gün önce imzaladığı ibraname mahkemece geçersiz sayılmıştır. Dairemizin kararlılık kazanmış uygulamasına göre miktar içermeyen ve çalışırken düzenlenen ibranameler geçersizdir. Ancak somut olayda ibranamede 2.071,61 TL ücret farkı, 690,53TL ikramiye farkının ödendiği yazılı olup, miktar içeren ibraname makbuz hükmündedir. İbraname makbuz olarak değerlendirilerek sonuca gidilmelidir.
4- Davalı işveren cevap dilekçesinde, ücret ve ikramiye farklarının 14.04.2005 tarihinde 4.071,85TL olarak banka hesabına ödendiğini savunmuş ve fazla çalışma farklarının da ayrıca 1.509,34 TL olarak ödendiğini belirtmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, hesaplamaların farklara ait olduğu belirtilerek sözü edilen ödemeler değerlendirilmemiştir. Davacının banka hesabına yapıldığı ileri sürülen ödemelerle ilgili gerekli araştırmaya gidilmeli ve varsa ödemelerin davaya konu işçilik alacaklarını ilgilendirip ilgilendirmediği belirlenmeli ve sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Sonuç: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 16.04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.