MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı tarafından ... No’lu parselde yapılan pay satışına yönelik olarak önalım hakkının kullanılmasına ilişkin davalı şirket hakkında açılan dava ile davalı adına kayıtlı payın iptali ve davacı adına tescilinin istenmesi üzerine yapılan yargılama sonucu mahkemece davanın kabulüne dair verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı karar Dairemizin 21.12.2009 gün ve 12228-11298 sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmiş idi. Bu kararın incelenerek düzeltilmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Davacı vekili, dava dilekçesinde, davalının müvekkilinin de paydaşı olduğu ... No’lu parselin 119 / 12000 payını taşınmazın diğer paydaşları ... ve ...’dan 4.1.2008 tarihinde satın aldığını, yapılan pay satışının davacıya bildirilmediğini, müvekkilinin satıştan yeni haberdar olduğunu, önalım hakkını kullanmak istediğini belirterek, davalı adına kayıtlı payın iptali ile davacı adına tescilini talep etmiştir. Davalı vekili, davayı kabul etmediklerini, davacının önalım hakkının bulunmadığını, davacının taşınmazdaki paydaşlığının davalının dava konusu payı satın almasından bir hafta önce başladığını, davacının kendi payını edindiği tarih itibariyle henüz diğer paydaşların davacıya karşı önalım davası açma sürelerinin sona ermediğini, davacının kendi payı için mülkiyetinin tam kesinleşmediğini, bu nedenle de dava hakkının bulunmadığını, davanın da süresinde açılmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla da kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkı alıcıya karşı ancak dava açmak suretiyle kullanılır. Türk Medeni Kanunu’nun 733 / 3. maddesi hükmüyle yapılan satışın alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirme yükümlülüğü getirilmiştir.
Önalım hakkı satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her halde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer. Bu süre hak düşürücü süre olup mahkemece kendiliğinden göz önünde bulundurulması gerekir.
Olayımıza gelince; önalım hakkına konu edilen payın ilişkin bulunduğu ... No’lu parselin paydaşlarından ... ve ... taşınmazdaki 119 / 24000’er paylarını 4.1.2008 tarihinde toplam 15.000 TL bedelle davalıya satmışlardır. Bu pay satışına yönelik olarak davacı 29.8.2008 tarihinde açmış olduğu dava ile önalım hakkının tanınmasını talep etmiştir. Davacı da taşınmadaki payını 28.12.2007 tarihinde satın almıştır. Kendisinin satın aldığı paya ilişkin taşınmazın diğer paydaşlarının önalım hakları bulunmaktadır. Nitekim dosyaya celp edilen dava dosyalarından taşınmazın paydaşlarından ...’un ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2009 / 420 esas sayılı dosyasında işbu davanın davacısı ... İnşaat Ltd Şti hakkında 23.12.2009 tarihinde, 28.12.2007 tarihinde aldığı pay için önalım davası açtığı, ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2009 / 421 esas sayılı dosyasında da işbu davanın konusunu oluşturan pay hakkında davacı ... İnşaat Ltd ile davalı ... Halı AŞ hakkında önalım davası açtığı anlaşılmaktadır.Yasal önalım hakkı paylı mülkiyet hakkından doğan ve mülkiyet hakkı ile iç içe bulunan bir haktır. Paydaşın önalım davasını açtıktan sonra kendi payını herhangi bir nedenle yitirmesi ya da taşınmazın paylı mülkiyete konu olma durumunun sona ermesi halinde önalım hakkı da sona erer. Yargılama sırasında davacının sahip olduğu pay hakkında da önalım davası açıldığına göre davacının taşınmazdaki payını muhafaza edip etmeyeceği ve dava hakkının devam edip etmeyeceği o davanın sonucunda ortaya çıkacaktır. Bu durumda mahkemece davacı hakkında açılan önalım davasının neticesi beklenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği bu defaki incelemeden anlaşılmakla davalı vekilinin karar düzeltme isteğinin kabulüne karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ. Davalı vekilinin karar düzeltme isteğinin kabulü ile Dairemizin 21.12.2009 gün ve 12228-11298 sayılı onama kararının kaldırılarak yerel mahkemenin 29.12.2008 gün ve 2008 / 364 esas, 2008 / 484 karar sayılı kararının BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 4.5.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.