Esas No: 2016/3159
Karar No: 2021/2580
Karar Tarihi: 01.07.2021
Danıştay 13. Daire 2016/3159 Esas 2021/2580 Karar Sayılı İlamı
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/3159
Karar No:2021/2580
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av….
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: "Niğde İli, Ulukışla İlçesi, … Köyü, … karayolu üzeri, … ada … parsel" adresinde bulunan ve davacının maliki olduğu taşınmaz üzerinde faaliyet gösteren akaryakıt istasyonunda yapılan denetimde, 1 numaralı tankın probunun plastik parça konularak sıkıştırılması suretiyle otomasyon sisteminin devre dışı bırakıldığı ve aynı tanktan alınan numunenin marker seviyesinin geçersiz olduğunun tespit edildiğinden bahisle, istasyonun mühürlenmesine ilişkin 11/09/2014 tarihli işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; ulusal marker seviyesinin geçersiz olması durumunda, akredite laboratuvar sonucu bildirilinceye kadar Kurum tarafından alınacak idari tedbirin sadece "kaçak akaryakıt" satışını engellemeye yönelik olabileceği, olayda, sadece kaçak akaryakıt olduğu ulusal marker tespit cihazı ile tespit edilen pompa ve tankların mühürlenmesi gerekirken, ulusal marker seviyesinin geçerli olduğu tespit edilen tank ve pompalar dâhil istasyonun bütünüyle mühürlendiği anlaşıldığından, dava konusu mühürlenme işleminde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, istasyonda yapılan denetimde gizli düzenek ele geçirilmesi ve markersiz ürün tespit edilmesi nedeniyle işlem tesis edildiği, dava konusu mühürleme işleminin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
"Niğde İli, Ulukışla İlçesi, … Köyü, … karayolu üzeri, … ada … parsel" adresinde bulunan ve davacının maliki olduğu taşınmaz üzerinde faaliyet gösteren akaryakıt istasyonunda 11/09/2014 tarihinde yapılan denetimde, istasyonda bulunan 1 numaralı yasal tanktaki akaryakıtın marker seviyesinin geçersiz olduğunun tespit edilmesi üzerine tanktaki 11.300 kg akaryakıta el konulmuş, söz konusu akaryakıtın tankere yüklenmesi sonrasında otomasyon sisteminde değişiklik olmadığının görülmesi üzerine yapılan incelemede 1 numaralı tankın probunun şamandırasına plastik parça sıkıştırılmak suretiyle askıda bırakılarak otomasyon sistemine müdahale edildiği, plastik parça söküldüğünde şamandıra ile otomasyon sisteminin normale döndüğü tespit edilmiştir.
Yapılan tespitlere istinaden 5015 sayılı Kanun'un 20. maddesinin 8. fıkrası uyarınca akaryakıt istasyonunun mühürlenmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun "İdari yaptırımlar" başlıklı 20. maddesinin 8. ve 9. fıkralarının dava konusu mühürleme işleminin tesis edildiği tarih itibarıyla yürürlükte bulunan hâlinde, "5607 sayılı Kanunda belirtilen kaçakçılık fiillerinin işlendiği tespit edilen rafineri hariç her türlü tesiste lisansa tabi tüm faaliyetler kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya mahkeme kararı kesinleşinceye kadar Kurum tarafından geçici olarak durdurulur ve bu süre içinde söz konusu tesis için başka bir gerçek veya tüzel kişiye de lisans verilmez. Kesinleşmiş mahkeme kararına göre lisans sahiplerinin lisansı iptal edilir. Lisans sahibine verilen idari para cezası ödenmeden lisansa konu tesis için lisans verilmez.
Kaçakçılık fiilinin sadece ulusal marker seviyesi ile ilgili olması durumunda, geçici durdurma kararı akredite laboratuvar analiz sonucuna göre verilir. Akredite laboratuvar analiz sonucunun bildirilmesine kadar kaçak akaryakıt satışını engelleyecek idari tedbirler Kurum tarafından alınır." kuralı yer almıştır.
5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'nun "Kaçakçılık suçları" başlıklı 3. maddesinin 11. fıkrasında ise, "Ulusal marker uygulamasına tabi olup da, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun belirlediği seviyenin altında ulusal marker içeren veya hiç içermeyen akaryakıtı;
a) Ticari amaçla üreten, bulunduran veya nakleden,
b) Satışa arz eden veya satan,
c) Bu özelliğini bilerek ve ticari amaçla satın alan,
Kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Ancak, marker içermeyen veya seviyesi geçersiz olan akaryakıtın kaçak olarak yurda sokulduğunun anlaşılması hâlinde, onuncu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmolunur."; 14. fıkrasında, "Kaçak akaryakıt veya sahte ulusal marker elde etmeye, satmaya ya da herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmeye yarayacak şekilde lisansa esas teşkil eden belgelerde belirlenenlere aykırı olarak sabit ya da seyyar tank, düzenek veya ekipman bulunduranlar iki yıldan beş yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır." kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan kurallar uyarınca, kaçak akaryakıtı herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmek için lisansa esas teşkil eden belgelerde belirlenenlere aykırı olarak sabit ya da seyyar tank, düzenek veya ekipman bulundurma fiillerinin kaçakçılık suçları kapsamında değerlendirildiği, yine marker seviyesi geçersiz akaryakıtı bulundurma ve satışa arz etme fiillerinin de kaçakçılık suçu kapsamında olduğu anlaşılmaktadır.
Kaçakçılık fiilinin sadece ulusal marker seviyesi ile ilgili olması durumunda önce ulusal marker seviyesinin geçersiz çıktığı tank ve düzeneklerin mühürleneceği, alınan numunelerin analiz için akredite laboratuvarlara gönderileceği, bu numunelerin analizi sonucunda ulusal marker seviyesinin geçersiz çıkması durumunda, akaryakıt istasyonunun tamamının geçici olarak mühürleneceği; ancak kaçakçılık suçu bakımından 5607 sayılı Kanun'un 3. maddesinin 14. fıkrasındaki fiillerin varlığına ilişkin tespitlerin bulunması hâlinde akaryakıt istasyonunun tamamının geçici olarak mühürleneceği açıktır.
Dosyanın incelenmesinden, istasyonda bulunan 1 numaralı tankın probuna plastik parça sıkıştırılmak suretiyle yapılan müdahale sonucunda tankta bulunan ürün aynı seviyede sabitlenerek alış ve satış miktarlarının doğru biçimde otomasyon sistemine yansıması engellendiğinden, otomasyon sistemine yapılan söz konusu müdahalenin 5607 sayılı Kanun'un 3. maddesinin 14. fıkrasında belirtilen "düzenek" olarak nitelendirilmesi ve fiilin kaçakçılık suçu kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, istasyonda bulunan 1 numaralı tankın probunun şamandırasına plastik parça sıkıştırılmak suretiyle askıda bırakıldığı ve otomasyon sistemine müdahale ediliği hususlarının tespit edilmesi nedeniyle, 5607 sayılı Kanun'un 3. maddesinin 14. fıkrası uyarınca kaçakçılık suçu kabul edilen kaçak akaryakıt satmaya ve herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmeye yarayacak şekilde sabit tank, düzenek ve ekipman bulundurma fiiline ilişkin tespit edilen aykırılıklar üzerine, 5015 sayılı Kanun'un 20. maddesi uyarınca tesis edilen istasyonun mühürlenmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, işlemin iptali yolundaki Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 01/07/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.