Esas No: 2021/2115
Karar No: 2021/2619
Karar Tarihi: 01.07.2021
Danıştay 13. Daire 2021/2115 Esas 2021/2619 Karar Sayılı İlamı
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/2115
Karar No:2021/2619
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Sigorta Fonu (Fon)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacıya ait grup şirketlerinden olan ... Mali Sistemler Müşavirlik A.Ş.'nin (...)'nin ... Televizyon ve Ticaret A.Ş. (... TV)'deki %1.19 oranındaki hisselerinin Fon tarafından devralınmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Fon Kurulu kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesi'nce; ... TV'nin ... Bankası'nın bir iştiraki olmadığı, ... grubu ve bu grubun sahibi olduğu şirketler hesabına ve kendi adına hisse edinen ...'un, ... TV'nin hakim ortağı vasfını taşımadığı, bu şirketin ortakları arasında bulunan ... grubu ile ilişkili olarak tanımlanan gerçek ve tüzel kişilerin, şirkette çoğunluk hissedarı olarak bulunmadığı, bu şirketin yönetim ve denetim kurullarında görev almadıkları gerekçesiyle dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, ...'nin Fon'a devredilen ... Bankası'nın hakim ortağı olan ...'un grup şirketlerinden olduğu ve banka kaynaklarını hakim ortağı lehine kredi altında edindiği, Fon Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile ...'nin de dahil olduğu 36 adet ... grubu şirketinin yönetiminin Fon tarafından devralındığı, ... Yatçılık A.Ş., ... Mali sistemler Müşavirlik A.Ş. ve ...'un ... TV'de sahip oldukları %17,07 oranındaki hisselerin ediniminde kendi kaynaklarını kullanmadığı, Fon'un 4389 sayılı Bankalar Kanunu'nun 15. ve Ek 2. maddesi ile 5411 sayılı Bankacılık Kanunu'nun 134. maddesi hükümleri gereğince dava konusu hisseleri devralma yetkisinin bulunduğu, Fon'un … tarih ve … sayılı kararına karşı açılan davada davacının hisselerin değer tespiti yapılmadan devralındığı gerekçesiyle kararın iptalini talep ettiği dikkate alınarak dava konusu Fon Kurulu kararı alınmadan önce hisselerin değer tespitinin yaptırıldığı ve hisselerin belirlenen değer üzerinden devralındığı, Fon adına tescil edilen 3.524.542 USD hisse bedelinin ...'nin Fon'a olan borçlarından mahsup edilmesine karar verildiği, iptal kararının gerekçesinin hatalı olduğu, ... TV'nin ... Medya Yatırımları Sanayi ve Ticaret A.Ş.'ye devrine rehin alacaklısı sıfatıyla Fon tarafından muvafakat verildiği, dava konusu hisselerin de çoğunluk hisseleriyle birlikte satışı gerçekleştiğinden davanın konusu kalmadığı ve karar verilmesine gerek bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davalının duruşma istemi yerinde görülmeyerek ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
15/03/2001 tarih ve 2343 mükerrer sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun 15/03/2001 ve 198 sayılı kararı ile ... Bankası T.A.Ş.'nin temettü hariç ortaklık hakları ile bankanın yönetimi ve denetiminin Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devredildiği, Fon Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile bankanın hakim ortağı ...'un grup şirketlerinden olan ... Yatçılık A.Ş.nin, ... Mali Sistemler Müşavirlik AŞ'nin ve ...un ... TV'deki toplam %17,07 oranındaki hisselerinin Çukurova Grubu tarafından yapılan sermaye arttırımları ile %3,89 oranına indirildiği, yapılan sermaye arttırımları ile %13,18 oranındaki ... Televizyonculuk Reklamcılık Ve Filmcilik Sanayi Ve Ticaret A.Ş. hisselerini edinmek suretiyle nihai olarak maliki haline gelen ... Denizcilik Nakliyatı A.Ş.'nin ... TV'deki hisselerinin ... grubundan edinilmiş bulunan %13,18 lik kısmının ... grubunda bulunan %3,89 oranındaki hisseyle birlikte mülkiyetinin Fon adına tesciline karar verildiği, bu devrin iptali istemiyle ... İdare Mahkemesi'nde dava açıldığı, bu dava sonucu verilen karara karşı temyiz yoluna başvurulduğu, Dairemizin 13/01/2010 tarih ve E:2009/7260 sayılı kararıyla ...'ye ait ... Televizyonculuk paylarının Fon tarafından devralınmasına ilişkin kısmının yürütmesinin durdurulduğu, %1,19'luk kısım için ... A.Ş.'ye hisselerin değerlemesinin yaptırıldıktan sonra ...'ye ait %1,19 oranındaki hissenin mülkiyetinin Fon adına tescil edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Fon Kurulu kararının alındığı, davacı tarafından bu kararın iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
01/11/2005 tarih ve 25983 sayılı Mükerrer Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5411 sayılı Kanun'un Geçici 11. maddesinde; bu Kanun'un yayımı tarihinden önce, 26/12/2003 tarihine kadar temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi Fona intikal eden ve/veya bankacılık işlemleri yapma ve mevduat kabul etme izin ve yetkileri ilişkili Bakan, Bakanlar Kurulu veya Kurul tarafından kaldırılarak tasfiyeleri Fon eliyle yürütülen veya Fon tarafından tasfiye işlemleri başlatılan bankalar hakkında başlatılan işlemler sonuçlanıncaya ve her türlü Fon alacakları tahsil edilinceye kadar bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 4389 sayılı Kanunun 14, 15, 15/a, 16, 17, 17/a ve 18. maddeleri, Ek 1, 2, 3, 4, 5 ve 6. maddeleri ile Geçici 4. maddesi hükümlerinin uygulanmasına devam edileceği belirtilmiştir.
4389 sayılı Bankalar Kanunu'nun 15/3. maddesinde, "Fon kaynakları ile her türlü alacaklarının ve hisseleri kısmen veya tamamen Fona intikal eden bankaların; yönetim ve denetimini doğrudan ya da dolaylı olarak tek başına veya birlikte elinde bulunduran ortaklarından, bu ortakların yönetim ve denetimini doğrudan ya da dolaylı olarak tek başına veya başkalarıyla birlikte elinde bulundurdukları şirketlerden ve iştiraklerinden, yönetim ve denetim kurulu üyeleri, genel müdür ve yardımcıları, kredi komitesi başkan ve üyeleri ile imzaları bankayı ilzam eden memurları ve bunların eş ve çocuklarından olan alacakları ile hisseleri Fona intikal eden diğer bankaların bunlardan olan alacaklarından Fon tarafından devralınanlar ile (7) numaralı fıkranın (b) bendinde belirtilen kişilere ait olup Fon tarafından devralınan alacakların takip ve tahsilinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır." kuralına; 15/7-b bendinde, "Hisseleri kısmen veya tamamen Fona intikal eden bir bankanın yönetim ve denetimini doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte elinde bulunduran ortaklarının veya yöneticilerinin, yönetim kurulu, kredi komiteleri, şubeler, diğer yetkili ve görevliler aracılığıyla veya sair suretlerle banka kaynaklarını ve varlıklarını doğrudan veya üçüncü kişilere rehnetmek, teminat göstermek, ekonomik gücü olmayan kişilere kredi vermek, karşılığında kredi temin etmek amacıyla kredi kullandırmak, yurt içi veya yurt dışı banka ve mali kuruluşlar nezdinde depo veya sair adlarla hesap açtırmak veya bu hesapları teminat göstermek ve sair şekillerde kullanmak suretiyle veya başkaca dolanlı işlemlerle edindikleri veya bu suretle üçüncü kişilere edindirdikleri para, mal, her türlü hak ve alacakların temininde kullanılan banka kaynakları ve varlıkları nedeniyle doğan alacak Fon alacağı sayılır. Bu alacaklar hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Fon, bu para, mal, her türlü hak ve alacaklara ihtiyati haciz koymaya, muhafaza altına almaya ve bunlardan değeri Fon tarafından belirlenemeyenleri 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 72'nci maddesine göre kurulan takdir komisyonlarının Fon tarafından belirlenecek kurum ve kuruluşlarca hazırlanacak raporları da dikkate alarak tespit edeceği değeri üzerinden, alacağına ve/veya bu bankaların Fon tarafından devralınan zararlarına mahsuben devralmaya yetkilidir. Bu alacaklara zararın ve/veya alacağın doğmasına sebebiyet veren h...ız işlemin yapıldığı tarihten itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen oranda gecikme zammı uygulanır." kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda anılan Kanun maddelerinin değerlendirilmesinden; bankacılık işlemleri yapma ve mevduat kabul etme izin ve yetkileri ilgili Bakan, Bakanlar Kurulu veya Kurul tarafından kaldırılan bankalar ile tasfiyeye tâbi tutulan veya tasfiye işlemi başlatılan bankalardan kaynaklı Fon alacaklarının tahsili yoluna gidilmesi halinde, bu bankaların ortaklarından olan alacaklar ile banka kaynağını doğrudan ya da dolaylı olarak kullanan gerçek ve tüzel kişilerden olan alacakların tahsili için bu kişilerin sahibi oldukları mal varlıkları ile ortağı bulundukları şirketlerdeki hisselerin 4389 sayılı Kanun'un Fon'a verdiği yetki uyarınca Fon tarafından devralınabileceği açıktır.
Dava konusu uyuşmazlıkta, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile Fon'a devredilen ... Bankası'nın hakim ortağı olan ...'un ...'de %72,36 oranında hissesinin bulunduğu, davacı ...'un grup şirketi olan ...'nin ... TV'deki %1.19 oranındaki hissesinin ... Menkul Değerler A.Ş.'ye yaptırılan değer tespiti sonucu 3.524.542 USD bedel üzerinden Fon tarafından devralınmasına ilişkin dava konusu işlemde, Fon alacaklarının tahsili için Kanunla Fon'a verilen açık yetki uyarınca hukuka aykırılık görülmemiştir.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 01/07/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.