Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2010/1166 Esas 2010/5313 Karar Sayılı İlamı

6. Hukuk Dairesi
Esas No: 2010/1166
Karar No: 2010/5313

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2010/1166 Esas 2010/5313 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Bu karar, bir dava açılmadan önce ölen bir kişinin davacı olarak yer alamayacağına ve dolayısıyla aktif husumet ehliyetinin yokluğundan dolayı davacı talebinin reddedileceğine dair bir içtihatı özetlemektedir. Mahkeme, davacının davasını açmadan sadece iki gün önce öldüğünü belirledi ve bu nedenle davacının aktif husumet ehliyeti olmadığı için talebinin reddedilmesi gerektiğine karar verdi. Karar, Türk Medeni Kanunu ve HUMK tarafından düzenlenen kişilerin davacı ve davalı olma sıfatlarının hakim tarafından otomatik olarak dikkate alınması gerektiğini vurgulamaktadır.
Kararda geçen kanun maddeleri:
- Türk Medeni Kanunu
- HUMK (Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu)

(Kapatılan) 6. Hukuk Dairesi 2010/1166 E. , 2010/5313 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :... İcra Mahkemesi

İcra mahkemesince verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, tahliye taahhüdü nedeni ile kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya içerisinde bulunan nüfus kaydı ve mirasçılık belgesinden davacı ..."ın davanın açıldığı 09.09.2009 tarihinden önce 07.09.2009 tarihinde vefat ettiği anlaşılmaktadır.
Dava açılmasından önce ölüm nedeniyle şahsiyeti son bulan kişinin taraf ehliyetini yitireceği kuşkusuzdur. Gerek Türk Medeni Kanunu, gerekse HUMK.nu dava açıldığı zaman hayatta bulunan kişiler yönünden düzenleyici hükumler koymuştur. Ölen veya mevhum kişiler hakkında açılacak davalar yasalarımızda yer almamıştır. Yasadaki bu boşluk içtihat yoluyla giderilmiş bulunmaktadır. Nitekim 04.05.1978 tarih 1978/4-5 sayılı İçtihatları Birleştirme Kararında dava açılmadan önce ölen kisinin taraf ehliyetini yitireceği, adına dava açılamıyacağı, dava açılma tarihinde şahsiyeti sona ermiş olan kimsenin mirasçılarına ardıllık ( halefiyet ) kuralı uygulanamıyacağından tebligat yapılmak veya ıslah edilmek suretiyle davaya devam edilemiyeceği vurgulanmış, içtihatlar bu doğrultuda kararlılık kazanmıştır.
Açılan bir davada kişilerin davacı ve davalı olma sıfatları hakim tarafından re"sen gözetilmesi gerektiği gibi itiraz üzerine de incelenmesi gerekmektedir. Hal böyle olunca, mahkemece, dava açılmadan iki gün önce vefat ettiği anlaşılan davacı adına, davacı vekili tarafından açılan davanın ölümle vekalet ilişkisinin de sona ereceği olgusu gözetilerek aktif husumet ehliyetinin yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, işin esası incelenip yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. Karar bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 3.5.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.