Danıştay 4. Daire 2016/21311 Esas 2021/3814 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/21311
Karar No : 2021/3814


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...- … Şubesi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, 2011 yılına ilişkin olarak kesinti suretiyle ödenen 6.226.912,03 TL gelir(stopaj) vergisinin iadesi istemiyle yapılan başvuru üzerine düzenlenen vergi inceleme raporuyla ve başvurunun zımnen reddi suretiyle iade talebinin reddedilmesi yönünde tesis edilen işlemlerin iptali ve söz konusu tutarın tecil faizi ile birlikte iadesi ile haksız iade yapıldığının tespit edildiğinden bahisle tarh edilen 2011 yılı tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisinin kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; dava konusu olayda, ...ile ...Anonim Ortaklığı arasında yapılan sözleşme uyarınca devralınan petrol arama haklarına ilişkin tutarların yurt dışındaki firma tarafından Türkiye temsilcisi olan davacı vasıtasıyla ...Anonim Ortaklığına ödendiği, bu ödemelerin ve 2007 ila 2010 yılları arasında gerçekleştirilen petrol ve doğalgaz arama faaliyetleri nedeniyle oluşan tüm maliyetlerin davacının sonuç hesaplarına aktarıldığı, Sinop petrol arama sahası ruhsat hakkının sahip olunan kısmının yarısının ...firmasına devri sonucu elde edilen kazancın da kurum kazancına ilave edildiği görülmüş olup, Türkiye'de elde edilen kazançlar ile katlanılan zararların Kurumlar Vergisi Kanununun 22. maddesine uygun olarak kurum hesaplarına aktarıldığı anlaşıldığından, kurum kazancına aktarılan, ticari kazancın elde edilmesi ile ilgili olan petrol arama ruhsat hakkının devrine ilişkin olarak ödenen vergilerin iade edilmemesi yönünde tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı, öte yandan, söz konusu tutarın davacıya iadesi yapılırken tecil faizi uygulanması gerektiği sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı adına yapılan işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı, temyiz isteminin kabulü ve Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. Temyize konu … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06/07/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.



(X) KARŞI OY :
Davacı adına, 2011 yılına ilişkin olarak kesinti suretiyle ödenen 6.226.912,03 TL gelir(stopaj) vergisinin iadesi istemiyle yapılan başvuru üzerine düzenlenen vergi inceleme raporuyla ve başvurunun zımnen reddi suretiyle iade talebinin reddedilmesi yönünde tesis edilen işlemlerin iptali ve söz konusu tutarın tecil faizi ile birlikte iadesi ile haksız iade yapıldığının tespit edildiğinden bahisle tarh edilen 2011 yılı tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davanın kabulüne ilişkin Vergi Mahkemesi kararı davalı idarece temyiz edilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, petrol ve gaz çıkarılması(sondaj hizmetleri) faaliyetiyle iştigal eden davacı şirket tarafından, 16/05/2012 tarihli dilekçe ile kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilen 6.226.912,03 TL'nin iadesinin talep edilmesi üzerine 13.701,39 TL'nin nakden iade edildiği ve şirketin incelemeye sevk edildiği, bu kapsamda düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi İnceleme Raporu'nda; şirketin Hollanda'da bulunan merkezi ...ile ...Anonim Ortaklığı arasında 17/08/2006 tarihinde varılan sözleşme ile Kırklareli ve Sinop arama sahalarında petrol arama hakkının %50'sinin ...'ye devredildiği, ..., ...ile ...Anonim Ortaklığı arasında 11/01/2010 tarihinde imzalanan sözleşmeye istinaden ise, Sinop petrol arama sahasındaki ...'nin sahip olduğu %50 oranındaki ortaklık hissesinin %50'sinin ...'ye devredildiği, ancak kurumun 2011 yılı kurumlar vergisi beyannamesinin ekinde yer alan 31/12/2010 ve 31/12/2011 tarihli bilançolarında herhangi bir gayri maddi hakkı bulunmadığı, ...'ye devredilen ruhsat hakkı payı nedeniyle düzenlenen gayrimaddi hak satışı fatura bedelleri üzerinden (2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca) %20 oranında vergi kesintisi hesaplandığı ve söz konusu stopaj tutarları kadar davacı şirket alacağının eksik tahakkuk ettirildiği, davacı şirketin düzenlediği faturalar üzerinden 2011 yılında 7. ayda 5.886.121,73 TL, 8. ayda 340.790,31 TL olmak üzere toplam 6.226.912,04 TL vergi kesintisi hesaplandığı, bu kesinti tutarlarının ...tarafından ödendiği, ...tarafından davacı şirkete yapılan tüm ödemelerin gayrimaddi hak geliri olarak dönem kazancı ile ilişkilendirildiği, fakat herhangi bir maliyet unsuruna yer verilmediği, davacı kurum yetkilisinin alınan ifadesinde ExxonMobil'den tahsil edilen gayrimaddi hak bedelinin Hollanda'da bulunan ...'ye transfer edilmediğini, yurt içi ve yurt dışındaki ödemelerde kullanıldığını beyan ettiği, söz konusu tutarın transfer edilip edilmemesinin gayrimaddi hakkı devreden kurumun ...olduğu ve elde edilen gelirin de anılan firmanın geliri olduğu gerçeğini değiştirmediği, bu miktarın ana merkeze transfer edilmemesinin davacı kuruma sağlanan finansman temini olarak değerlendirilebileceği, davacının kendi kazancı olmayan 31.134.560,17 TL'yi dönem kazancına ilave etmesi mükellef kurum aleyhine bir durum gibi gözükse de davacının 23.577.817,14 TL geçmiş yıl zararı bulunduğundan, 31.134.560,17 TL'nin dönem kazancına eklenmesi suretiyle davacıyı rahatlatan bir unsur haline geldiği, zira dönem kazancına ilave edilen gayrimaddi hak gelirinin, ödemek zorunda olunan vergi tutarını değiştirmemekle birlikte, davacının 6.226.912,04 TL tutarında haksız iade almasına sebep olacağı, davacı tarafından talep edilen özelge üzerine Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı'nca 20/02/2012 tarihli özelgenin düzenlendiği, bu özelgeye ilişkin talep formunda, idareye yanlış bilgi verildiği, satışa konu hissenin davacı aktifine kayıtlı bir gayrimaddi hak gibi gösterilerek bilgi istenildiği, Vergi Dairesi Başkanlığınca da bu bilgiye istinaden gayrimaddi hak satışı karşılığı elde edilen gelirin kurumun ticari faaliyeti kapsamında kurum kazancına dahil edileceği yönünde görüş verildiği, ancak söz konusu satışa konu arama ruhsatı ortaklık payının, davacının aktifine değil, ...'nin aktifine kayıtlı olduğu yönünde herhangi bir bilgi verilmediği tespitlerine yer verilerek davacının iade talebinin reddedilmesi ve daha önce nakden iade edilen 13.701,39 TL'nin geri alınması gerektiği sonucuna varıldığı, bunun üzerine yapılan cezalı tarhiyatın kaldırılması ve 6.226.912,04.-TL'nin tecil faizi ile birlikte iadesi istemiyle de bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, davaya konu petrol arama ruhsat hakkının %50'lik kısmının ...Anonim Ortaklığı ile imzalanan sözleşme neticesinde Hollanda'da bulunan ...'ye devredildiği, daha sonra ise bu şirketin sahip olduğu %50 oranındaki ortaklık hissesinin %50'sinin, ..., ...ile ...Anonim Ortaklığı arasında imzalanan sözleşmeye istinaden ...'ye devredildiği, anılan sözleşmelerin tarafının davacı değil, ...isimli firma olduğu, bu nedenle yapılan kesintilerin asıl muhatabının ve iade talep hakkı sahibinin de anılan firma olduğu açık olup, davacının kendisine ait olmayan bir hakkın kısmen devrinden elde edilen gelir üzerinden yapılan vergi kesintisine istinaden iade talep hakkı bulunmadığı sonucuna varıldığından, iade talebinin reddi yönünde tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık, aksi yönde verilen temyize konu kararda ise hukuki isabet görülmemiştir.
Öte yandan, hakkın sahibi olan ...tarafından iade talebinde bulunulması halinde Türkiye Cumhuriyeti ile Hollanda Krallığı Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması hükümleri dikkate alınarak değerlendirme yapılacağı tabiidir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ve Vergi Mahkemesi kararının bozulması gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyorum.