Danıştay 10. Daire 2021/3132 Esas 2021/3846 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/3132
Karar No : 2021/3846

DAVACI : … Barosu Başkanlığı

DAVALI : …Bakanlığı / …

DAVANIN_ÖZETİ :05/08/2017 tarih ve 30145 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği kapsamında taraf olan çocuklara zorunlu vekil atanmasına ilişkin olarak Yönetmelik'e madde eklenmesi ve anılan Yönetmelik'in 21. maddesinin 1. fıkrası ile 11. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin Yönetmelik'ten çıkarılması istemiyle 05/02/2021 tarihinde Adalet Bakanlığına yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ :Davanın esasının incelenmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca hazırlanan Tetkik Hakiminin raporu ve sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra, davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin dava dosyası incelenerek gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Dava açma süresi" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasında, dava açma süresinin, özel kanunlarda ayrı süre gösterilmeyen hâllerde Danıştay'da altmış gün olduğu; aynı maddenin 4. fıkrasında ise ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı; ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine dava açabileceği; anılan Kanun'un 14. maddesinin 3. fıkrasının (e) bendinde, dava dilekçelerinin ilk inceleme esnasında süre aşımı yönünden inceleneceği; 15. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, yasal süresi içerisinde açılmayan davaların reddine karar verileceği kurala bağlanmıştır.
Buna göre, ilan tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlayan dava açma süresi içerisinde idari davaya konu edilmeyen düzenleyici işlemlerin, bu tarihten sonra davaya konu edilebilmeleri için ilgili hakkında uygulama işlemi tesis edilmiş olması, bu işlemin ise dava konusu edilen düzenleyici işlemin uygulanması niteliğinde bulunması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; davacı baro tarafından, 05/08/2017 tarih ve 30145 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği kapsamında taraf olan çocuklara zorunlu vekil atanmasına ilişkin olarak Yönetmelik'e madde eklenmesi ve anılan Yönetmelik'in 21. maddesinin 1. fıkrası ile 11. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin Yönetmelik'ten çıkarılması istemiyle 05/02/2021 tarihinde Adalet Bakanlığına başvurulduğu, bu başvuruya cevap verilmemesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 7. maddesinde sözü edilen "uygulama işlemi" kavramı, kural koyucu nitelikteki düzenleyici işlemlere dayanılarak ilgililer hakkında tesis edilen ve onların menfaatlerinin ihlal edilmesi sonucunu doğuran, başka bir ifadeyle hukuksal durumlarında değişiklik yaratan bireysel nitelikteki işlemleri ifade etmektedir.
Somut olayda, 05/08/2017 tarih ve 30145 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği kapsamında taraf olan çocuklara zorunlu vekil atanmasına ilişkin olarak Yönetmelik'e madde eklenmesi ve anılan Yönetmelik'in 21. maddesinin 1. fıkrası ile 11. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin Yönetmelik'ten çıkarılmasına ilişkin istemin davacı yönünden bir uygulama işlemi kabul edilmesine olanak bulunmamaktadır.
Dolayısıyla davacının, anılan Yönetmelik'e ekleme yapılması ve bazı hükümlerin Yönetmelik'ten çıkarılması amacıyla yaptığı başvurunun bir uygulama işlemi niteliği taşımadığı, başvurunun zımnen reddi sonrasında, bu zımni ret işlemini iptal davasına konu edebileceğinin kabulünün, kamu düzeninden sayılan dava açma süresinin göz ardı edilmesi sonucunu doğuracağı açıktır.
Uyuşmazlık bu çerçevede değerlendirildiğinde, 05/08/2017 tarih ve 30145 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği'ne karşı 2577 sayılı Kanun'un 7. maddesinde öngörülen süre içinde dava açmayan davacının 05/02/2021 tarihli başvurusu dava açma süresini yeniden başlatmayacağından, bu başvurunun reddi üzerine açılan davanın, süre aşımı nedeniyle esasının incelenmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesinin 3. fıkrasının (e) bendi ve 15. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca DAVANIN SÜRE AŞIMI NEDENİYLE REDDİNE, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan … TL yürütmenin durdurulması harcının ve artan posta ücretinin kararın kesinleşmesinden sonra istemi hâlinde davacıya iadesine, bu karara karşı tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 06/07/2021 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.



(X)-KARŞI OY:
Dava, 05/08/2017 tarih ve 30145 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği kapsamında taraf olan çocuklara zorunlu vekil atanmasına ilişkin olarak Yönetmelik'e madde eklenmesi ve anılan Yönetmelik'in 21. maddesinin 1. fıkrası ile 11. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin Yönetmelik'ten çıkarılması istemiyle 05/02/2021 tarihinde Adalet Bakanlığına yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle açılmıştır.
Davacı baro tarafından, Yönetmelik'in yayımından sonra uygulamada yaşanan aksaklıklar ileri sürülerek Yönetmelik'teki bazı düzenlemelerin kaldırılması ve Yönetmelik'e bazı eklemeler yapılması istemiyle yapılan başvuruya konu düzenlemelerin her an uygulanabilir nitelikte olduğu ve dava açıldığı tarihte de uygulamanın sürdüğü görülmektedir.
Bu durumda, idareye yapılan başvurunun cevap verilmemek suretiyle reddine ilişkin işleme karşı açılan davada süre aşımı bulunmadığından, davanın süresinde görülerek esasının incelenmesi gerektiği oyu ile aksi yönde oluşan Daire kararına katılmıyoruz.