Y A R G I T A Y İ L A M I

MAHKEMESİ : Erzincan 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 03/04/2014
NUMARASI : 2012/364-2014/196

DAVA : Davacı-karşı davalı, kıdem tazminatı, fazla mesai ve hafta tatili ücreti alacaklarının ödetilmesine, davalı-karşı davacı ise ihbar tazminatının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, asıl davanın kabulüne, karşı davanın reddine karar vermiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı-karşı davalı, iş sözleşmesinin haksız feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, fazla çalışma ile hafta tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı şirket (karşı davacı), kendilerinin Ü. ürünlerinin pazarlamasını yaptıklarını davacının bu işte çalıştığını ancak yeni döenemde Ü. firması ile dava dışı T. Şirketinin anlaştığı ve davacının kendi isteği ile bu işyerine geçtiğini ileri sürerek davanın reddi ile ihbar tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre karşı dava ile kıdem tazminatı isteğinin reddine davacı işçinin diğer isteklerin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraflar avukatlarınca temyiz etmiştir.
Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6. maddesinde yapılan tanıma göre, “bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerde veya asıl işin bir bölümünde, işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işverene alt işveren denilir”. Bunlara ayrıca, taşeron, aracı, müteahhit, alt yüklenici gibi isimler de verilmektedir.
Alt-asıl işveren arasındaki ilişki, niteliğine göre, eser, taşıma, kira gibi sözleşmelere dayanır. Alt işveren üstlendiği işi sözleşme şartları doğrultusunda ama kendi adına ve bağımsız bir biçimde yürütür. Çalıştırdığı işçilerle kendi adına iş sözleşmesi yapar, gerekli talimatları verir, işçilere ücretlerini kendisi öder; ücret bordrolarını düzenler, SSK primlerini yatırır.
Asıl işveren-alt işveren ilişkisinden söz edilebilmesi için; alt işveren, işçilerini asıl işverene ait işyerinde, asıl işverenden aldığı iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde çalıştırıyor olmalı ve asıl işverenin işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerde ya da asıl işin bir bölümünde çalıştırmalıdır. Bu anlamda verilen iş süreklilik arzetmeli, anahtar teslimi verilmiş olmamalıdır.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 2/6 son cümlesi uyarınca asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumludur. 4857 sayılı Kanun ile asıl işverenin, bu Kanundan, iş sözleşmesinden ve alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden sorumlu tutulması şeklindeki düzenleme, asıl işverenin sorumluluğunun genişletilmesi olarak değerlendirilmelidir. Bu durumda, ihbar, kıdem, kötüniyet ve işe iade sonucu işe başlatmama tazminatları ile ücret, fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatili, yıllık izin, ikramiye, prim, yemek yardımı, yol yardımı gibi tüm işçilik haklarından birlikte sorumluluk esastır.
Somut olayda davalı şirket, Ü. Şirketinin ürünlerinin pazarlamasını yaptığını ancak son dönemde bu işin aynı yerdeki T. Şirketine verildiği ve bir kısım işçilerin istifa ederek yeni şirkette işe başadıklarını belirtmiştir. Davacının da 15.02.2011 tarihli istifa dilekçesinde, 01.03.2012 tarihinde T. Ltd. Şti. de işe başlayacağından şuan yapmakta olduğu işten 25.02.2012 tarihinde kendi isteği ile ayrılmak istediğini, bu tarihe kadar piyasadaki alacakları tahsil etmeye çalışacağını belirttiği görülmüştür. Olayda öncelikle Ü. Şirketinin davalı şirket ile T. Şirketi arasındaki ilişkinin açıklığa kavuşturulması ve işçilik alacaklarının bundan sonra değerlendirilmesi gerekir. Şüphesiz bu ilişkinin asıl işveren alt işeveren olduğunun anlaşılmasının sonuçları, işçilik alacakalrı açısından farklı değerlendirmelere sebep olacaktır. Davalı ve T. Şirketlerinin her ikisinin de sadece Ü. ürünlerine mühasıran çalışıp çalışmadığı diğer bir anlatımla bu iki şirketin Ü. Şirketinin ürünleri dışında farklı kişilere ait herhangi bir ürünün de pazarlamasını yapıp yapmadıkları araştırılması gerekir. Her iki şirketinde Ü. Şirketi ürünlerinden başka kişilere ait ürünlerin pazarlamasını yaptıklarının anlaşılması durumunda artık burada asıl işveren alt işverenden bahsedilemeyecektir. Bu konunun taraflara, tanıklara sorularak, ticaret sicil ve benzeri faaliyet alanını gösteren belgelerle, şirketlerin Ü. Şirketi ile arasındaki sözleşmeler getirilerek açıklığa kavuştrulması, olayda geçerli bir asıl işveren alt işveren ilişksinin bulunup bulunmadığının belirlenmesi ve iş sözleşmesinin sona erme ve sonuçlarının bundan sonra değerlendirilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi bozma sebebidir
Sonuç : Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına 03.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.