9. Hukuk Dairesi 2011/728 E. , 2013/11490 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, senedin iptaline ve davacının borçlu olmadığının tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, davacının davalılardan .... Deri San. ve Tic. A.Ş."nde sigortalı işçi olarak çalışırken, olası zararlara karşılık davacının vadesi ve miktarı boş senede imza atarak, teminat olarak bu şirkete verdiği, bunun deri piyasasında alışılagelmiş bir uygulama olduğunu, davalı firmanını bu senedi diğer davalı ... Malulleri Tic. ve San. A.Ş."ne beyaz ciro ile devrettiği, bu firmanın ise dava konusu senedi diğer davalı bankaya teminat olarak verdiği, söz konusu senedin banka tarafından icra takibine konulduğu, senedin teminat senedi niteliğinde olduğu, senet metninde "malen" kaydının yer aldığı, ancak davacı ile davalı şirketler arasında herhangi bir ticari alışveriş bulunmadığı, davalı şirketin "bedeli teminattır" kaydı ile bankaya verdiği, senedi devralan bankanın yetkili hamil sıfatı kazanamayacağını ileri sürerek senedin iptaline ve davacının borçlu olmadığının tesbitine karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı cevabının özeti:
Davalı ... T.A.Ş. davalı bankanın senediş rehin (teminat) cirosu ile elinde bulundurduğu, dava senedin meşru ve haklı hamili olduğu, bankanın kullandırılan krediler nedeni ile diğer davalılardan alacaklı olduğu ve borcun ödenmemiş olduğu, dava konusu senedin ... Deri San. ve Tic. A.Ş. lehine teminat amacıyla verildiği iddiasının senet metninden anlaşıldığı üzere gerçek dışı olduğu, söz konusu şirketin dava konusu senetle hiç bir ilgisi bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı şirketler Mahkeme"ye gönderdikleri yazılarında davacının ... şirketinde depo sorumlusu işçi olarak çalıştığı, dava konusu senedin davacıdan teminat amacıyla alındığı ve sehven kredi borçlarının karşılığı davalı ... T.A.Ş."ne verildiği, Banka"nın tüm alacaklarının anlaşma /temlikname yolu ile kapatıldığını savunmuşlardır.
C) Yerel Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre, davacının davalılardan ... Deri San. Tic. A.Ş." nin işçisi olarak çalıştığı, bu dönemde dava konusu edilen bononun davacı tarafından keşide edilerek işveren davalı şirkete teminat senedi olarak verildiği, işveren tarafından beyaz ciro ile davalı ... Mamülleri San. Tic. A.Ş."ne verildiği, bu davalının da takip alacaklısı davalı ... T.A.Ş."ne ciro yoluyla devrettiği, senedin davacı tarafından teminat senedi olarak verildiği, davalı ... T.A.Ş. (Temlik alan ...Varlık Yönetimi A.Ş.)" nin dava konusu bonoyu davalı ... Mamülleri Tic. San. A.Ş."nden rehin cirosu yoluyla kullandırılan kredi karşılığı almış olduğu, davacının ileri sürmüş olduğu, senedin teminat amaçlı olarak verildiği iddiasının şahsi defi mahiyetinde olup yetkili hamil olan davalı bankaya karşı ileri sürülemeyeceği, davalı bankanın dava konusu senetten doğan haklarını kendi namına kullanmasının mümkün olduğu ve davalı bankanın bilerek borçlu zararına hareket ettiği ve kötüniyetli olduğu hususunun ispatlanamadığı gerekçesi ile, davalı şirketlere yönelik davanın kabulüne ve davalı bankaya tönelik davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Karar süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E) Gerekçe:
Bankanın kredi işlemleri sırasında yüklü teminat senedi alırken, bu senedi tanzim eden keşidecinin ve cirantaların kimleri olduğunu araştırması gerektiği, davacı işçinin işe kabul edilmeme korkusu ile müzayakaya düşerek sendi imzaladığı, olayda ikrah olması nedeni ile senedin işçi açısından hükümsüz olacağı, hükümsüzlüğün ise herkese karşı ileri sürülebileceği, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 167 (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 188) maddesi uyarınca hükümsüzlüğün 3. kişiye karşı ileri sürülebileceğinin gözetilmeyerek, davanın, davalı Banka (Temlik alan ...Varlık Yönetimi A.Ş.) açısından reddedilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.04.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.