BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2019/2465 Esas 2022/698 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/2465 Esas
KARAR NO: 2022/698
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 11/07/2019
NUMARASI: 2016/90 E. - 2019/273 K.
DAVA: Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Durdurulması
DAVA TARİHİ: 26/04/2016
- BİRLEŞEN 2016/185 ESAS SAYILI DOSYA -
DAVA: Tasarıma Tecavüzün Tespiti, Durdurulması
DAVA TARİHİ: 31/10/2016
- BİRLEŞEN 2016/130 ESAS SAYILI DOSYA -
DAVA: Tasarımın Hükümsüzlüğü
DAVA TARİHİ: 24/06/2016
KARAR TARİHİ: 20/04/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin ... sayılı sünnet külotu tasarımının sahibi olduğunu, davalılardan ... firmasının "..." markası ile üretip sattığı ve diğer davalı firmanın da internetten satışını gerçekleştirdiği "Atılabilir Sünnet Külotu" adlı ürünün, müvekkili tasarımı ile bilgilenmiş kullanıcı nezdinde ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğunu, davalılardan ... firmasının www...com web sitesi üzerinden 12/04/2016 tarih ve ... nolu fatura ile atılabilir sünnet külotunu internetten sattığını ve satmaya devam ettiğini ve bu durumun müvekkili haklarına tecavüz teşkil ettiğini iddia ederek, tecavüzün tespitini, durdurulmasını, tecavüz teşkil eden atılabilir sünnet külotu ürünü için davalı ... Limited Şirketinin üretim, her iki davalının satış, internetten satış, satışı için icapta bulunma, ihracat, reklam yapmasının engellenmesini, tecavüz teşkil eden ürünlere, kataloglarına, üretimde kullanılan kalıplarına el konularak imhasını ve ürünün internet üzerinden satışa arz edilmesinin önlenmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı ...vekili cevap dilekçesi ile; müvekkilinin elektronik ticaret alanında faaliyet gösterdiğini, farklı tedarikçilerden tedarik ederek sergilediği anne, bebek ve çocuklara özel markalı ürünlerin bulunduğu ve üyelerine özel indirimler ve ayrıcalıklar sağlayan bir internet alışveriş sitesi olduğunu, birçok tedarikçinin yanı sıra diğer davalı ...'den de ürünlerin pazarlama ve satışını yapmak için intemet platformunda yer sağladığını, herhangi bir tedarikçinin ürününün bir endüstriyel tasarımın haklarını ihlal edip etmediğini araştırmasının mümkün olmadığı gibi, esasen yükümlülüğünün de olmadığını, işbu dava açılana dek yazılı veya sözlü herhangi bir ihtarname almadığını, dava dilekçesinin tarafına tebliği itibariyle diğer davalı ...'den tedarik ettiği davaya konu ürünlerin satışına son verdiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Davalı ... Tic.Ltd.Şti vekili cevap dilekçesi ile; müvekkilinin üretimini yaptığı ve satışa sunduğu sünnet külotunun, hiç kimsenin tekeli altına alınamayacak, harcıalem bir tasarım olduğunu, ürün özelliklerinin nevi gereği taşıması gerekiğini, herhangi bir yenilik ya da ayırt edicilik özelliğine sahip olmadığını, ilgili sünnet külotu ürününün yurtdışında patentlenmiş bir ürün olduğunu ve işbu sebepten davacının kötü niyetli hareket ettiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
BİRLEŞEN DOSYA Birleşen 2016/185 Esas sayılı dosyada davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ... numaralı sünnet külodu tasarım hakkını ihlal edecek şekilde ... markasıyla üretim ve satış yaptığını, ... aleyhine açtığı tasarıma tecavüzün tespiti ve durdurulması davasında Bakırköy 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2016/90 esas sayılı davada 23.06.2016 günü ihtiyati tedbir kararı verdiğini, Bakırköy ... İcra Müdürlüğü ... esas sayılı dosyası ile uygulandığını, dava sonucunda ... A.Ş. Tarafından ... nolu tasarıma tecavüzün durdurulasına yönelik ... markalı sünnet külodununsatış, satış için icapta bulunma, reklam, ve katalogların bulundukları yerlerde el konulmasına, ... sünnet külodu reklam ve katalogların bulundukları yerlerde el konulmasına, internette satış ve reklamını yapan sitelere erişimin engellenmesine hükmedilmesini, davanın kabulünü, Bakırköy 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2016/135 değişik iş tespit giderleri ile vekalet ücretinin ,iş bu dava yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesini talep ve beyan etmiştir. Birleşen 2016/185 Esas sayılı dosyada davalı ... A.Ş vekili cevap dilekçesinde; müvekkiilinin dava konusu ... markalı sünnet külodunu davalı ... firması ile imzaladığı, tedarik sözleşmesine dayalı olarak ve fatura karşılığında satın aldığını, dava konusu ürünlerin taraflar arasında ihtilaf mevcut değilken ve herhangi bir ihtiyati tedbir kararının mevcut olmadığı dönemde satın aldığını, müvekkil hakkında haksız ve hukuki mesnetten yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Birleşen 2016/130 Esas sayılı dosyada davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 2008 yılından bu yana yün ,pamuk, ipek, suni ve sentetik elyaf ve benzeri maddelerden mamul tekstil ürünlerinin alımı , satımı, imalatı, ithalatı ve ihracatı ve ana sözleşmesinde yazılı olan sair işler bakımından ticari faaliyetlerini sürdürmek ile birlikte , müvekkilinin tüm ticari faaliyetlerini adına tescil olan markalar , tasarımlar ve sair fikri hakları çerçevesinde kullandığını, davalı tarafın ... sayılı endüstriyel tasarımının yenilik ve ayırt edicilik vasfı bulunmadığından hükümsüzlüğüne, TPE kayıtlarından terkin edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Birleşen 2016/130 Esas sayılı dosyada davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkiline ait endüstriyel tasarımın yenilik ve ayırt edicilik vasfına haiz olduğunu, daha önceden 2012/147 esas ve 2010/65 esas sayılı dosyalarda bu hususta kesin delil niteliğinde kararlar oludğunu, yerinde olmayan davanın reddine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 11.07.2019 tarih ve 2016/90 Esas - 2019/273 Karar sayılı kararıyla; "... dosya kapsamı, deliller ve yeterli görülen bilirkişi raporlarına göre, davacı adına tescilli 2003/03747 tescil nolu tasarımın geçerli olup, davacı tasarımı ile benzer olacak şekilde davalı ... Ltd.Şti'nce ürünlerin üretilip davalı ...aracılığı ile satışa arzedildiği, bu durumun davacının tasarımdan doğan haklarını ihlal ettiği anlaşılmakla, asıl dosya olan 2016/90 Esas sayılı dosya yönünden davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir. Yine birleşen Mahkememizin 2016/185 Esas sayılı dosyası yönünden de davalı ... Ltd.Şti tarafından üretilen ve davalı ... Tic.A.Ş aracılığı ile satışa arzedilen ürünlerin davacının tescilli tasarımı kapsamında olup, tasarımdan doğan haklarını ihlal ettiği anlaşılmakla, bu dosya yönünden de davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir. Birleşen Mahkememizin 2016/130 Esas sayılı dosyasındaki hükümsüzlük davasına gelince, dosya kapsamı, deliller ve resen yapılan araştırmaya göre, bilirkişi raporunda belirtildiği üzere, davacı-davalı adına tescilli ... tescil nolu tasarımın başvuru tarihi itibariyle yenilik ve ayırt edicilik unsurunu taşıdığı gibi, Mahkememizin başka dosyalarında da benzer şekilde başka kişiler tarafından açılan hükümsüzlük davalarının da red ile sonuçlanıp kesinleştiği anlaşılmakla, bu dosya yönünden davanın reddine" karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı ...vekili, istinaf dilekçesinde; "Dava konusu ihtilafın davacı ile davalı ... firması arasında olduğunu, müvekkilin dava konusu ürünleri davalı ... firmasından tedarik sözleşmesine dayalı olarak fatura karşılığında satın aldığını, Birleşen 2016/185 Esas sayılı dosyada müvekkil aleyhine davanın kabulüne karar verilmesinin usule aykırı olduğunu, müvekkil tarafından tasarıma tecavüzün sözkonus olmadığını, müvekkilin ürünleri satın aldığı tarihte ürünlerle ilgili bir dava veya ihtiyati tedbirin bulunmadığını, dava ve tedbir kararı sonrasında müvekkilin bu ürünlerin satışını yapmadığı gibi, tedbir kararı öncesi ürünlerin iade edildiğini, Müvekkilin davanın açılmasına sebebiyet vermemesi nedeniyle müvekkil aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesinin usule aykırı olduğunu." beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir. Davalı ...vekili, istinaf dilekçesinde; "Dava dosyasına ibraz edilmiş olan bilirkişi kök ve ek raporlarına itiraz edilmesine rağmen, itirazlarımız karşılanmadan karar verildiğini, dosyaya ibraz edilen görsellerin bilirkişiler tarafından incelenmediğini, Son bilirkişi raporuna kadar müvekkile ait tescilli tasarımın incelenmediğini, son raporda ise tek kelime ile değerlendirme yapıldığını, yapılan değerlendirmede de maddi hata bulunduğunu, müvekkile ait ürün ve tasarım incelemesinde 'farklı olarak algılandıkları' sonucuna nasıl ulaştıklarının rapordan anlaşılamadığını, Bilirkişiler tarafından müvekkile ait ürün ile karşı tarafa ait tasarımın görselleri ve tasarıma konu ürünün incelenmesi suretiyle raporun düzenlenmediğini, bu nedenle maddi hata yapıldığını, ancak bilirkişilerce yapılan 'Davacı tarafa ait tescilli tasarım ile birleşen dava davacısına ait ... numaralı tasarım arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimlerde farklılıklar bulunduğu, bu sebeple farklı olarak algılandıkları' yönündeki tespitin yerinde olduğunu, İki tasarım arasındaki tek farkın davacı tasarımında delikler bulunması olduğunu, üründe delikler kullanılmasının davacının buluşu olmadığını, bu konudaki eski kullanımlara ait delilleri dosyaya sunduklarını, bu nedenle davacı tasarımının yenilik ve ayırt edicilik kriterlerini haiz olmadığını ve hükümsüzlüğüne karar verilmesi gerektiğini, müvekkil tarafından kullanılan üründeki deliklerin yerinin farklı olduğunu, Esasen müvekkilin tescilli tasarımında deliklerin bulunmadığını, ancak müvekkilin delikli ve deliksiz kullanım gerçekleştirdiğini, ürüne sadece delik eklenmesinin tasarımı farklılaştırmayacağını, müvekkile ait üründeki en büyük farkın müvekkil ürününün paçalı olması olduğunu." beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak, talepleri gibi karar verilmesi istenmiştir. Davalı ...vekili istinaf dilekçesinde; "Müvekkilin tasfiye halinde bir şirket olduğunu ve halen hiçbir faaliyetinin bulunmadığını, dava tarihinde '...com' adresli internet sitesinin sahibi ve işleticisi olduğunu, 5651 Sayılı Kanun kapsamında 'yer sağlayıcı' durumunda olduğunu, Müvekkilin 'yer sağlayıcı' olarak 5651 Sayılı Kanun'un 5.maddesine göre, yer sağladığı içeriği kontrol etme ve içeriğin hukuka aykırı olup olmadığını araştırma görevinin bulunmadığını, sadece haberdar edilmesi halinde içeriği yayından çıkarmakla yükümlü olduğunu, 6563 Sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun'da da benzer düzenlemenin mevcut olduğunu, somut olayda müvekkilin dava açılması üzerine durumdan haberdar olup dava konusu ürünleri derhal yayından kaldırarak görevini yerine getirdiğini, tasarım haklarına tecavüzünün bulunmadığını, Ayrıca diğer davalının davacı tasarımına tecavüzünün bulunmadığını ve davacı tasarımının yenilik unsuru içermediğinden hükümsüzlüğüne karar verilmemesinin hatalı olduğunu." beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
GEREKÇE: Dava; asıl ve birleşen davada davacının tasarım sahipliği haklarına tecavüzün tespiti, durdurulması ve önlenmesi; birleşen 2016/130 esas sayılı davada ise tasarımın hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi tarafından, "... ASIL DAVA YÖNÜNDEN: davacının davasının KABULÜNE, davalıların davacı adına tescilli 2003/03747 tescil nolu tasarıma tecavüzünün tespitine ve durdurulmasına, tecavüz teşkil eden atılabilir sünnet külotu ürünü için davalı ... Limited Şirketinin üretim, her iki davalının satış, internetten satış, satışı için icapta bulunma, ihracat, reklam yapmasının engellenmesine; tecavüz teşkil eden ürünlere, kataloglarına, üretimde kullanılan kalıplarına el konularak imhasına, yine ürünün internet üzerinden satışa arz edilmesinin önlenmesine;
BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN: Birleşen mahkememizin (2016/185) Esas sayılı dosyasında davacının davasının KABULÜNE, davalıların davacı adına tescilli 2003/3747 tescil nolu tasarıma tecavüzünün tespitine ve durdurulmasına, tecavüz teşkil eden atılabilir sünnet külotu ürünü için davalı ... Limited Şirketinin üretim, her iki davalının satış, internetten satış, satışı için icapta bulunma, ihracat, reklam yapmasının engellenmesine; tecavüz teşkil eden ürünlere, kataloglarına, üretimde kullanılan kalıplarına el konularak imhasına, yine ürünün internet üzerinden satışa arz edilmesinin önlenmesine,
BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN: Birleşen 2016/130 Esas sayılı dosyasında davacının davasının (davalı birleşen davacının hükümsüzlüğe ilişkin davasının) REDDİNE" karar verilmiştir. Hüküm davalılar tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek ve asıl dava yönünden istinaf istemi bulunmadığından, inceleme karşı dava ile sınırlı olarak yapılmıştır. Mahkemece aldırılan bilirkişi raporlarının tarafların iddia ve savunmalarını karşılamaktan uzak olduğu, özellikle davalı ... vekilinin "Müvekkilinin satıcı olmadığı, sadece internet yer sağlayıcısı olduğu" yönündeki savunmalarının raporlarda tartışılmadığı, bilirkişi heyetinde 'davalının internet sitesi ve bilgisayarları üzerinde inceleme yaparak bu konuda değerlendirme yapabilecek' bilgisayar mühendisi veya bilişim uzmanı bilirkişinin de bulunmadığı; ayrıca raporlara tarafların yaptıkları itirazların da karşılanmadığı anlaşılmakla, belirtilen yönler gözetilerek tarafların iddia ve savunmalarını karşılayacak nitelikte (aralarında bilgisayar mühendisi veya bilişim uzmanı bilirkişinin de yer alacağı) yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerektiğinden, sair istinaf sebepleri yönünden inceleme yapılmaksızın davalıların istinaf isteminin kabulüyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalılar vekillerinin istinaf taleplerinin KABULÜNE, 2-Bakırköy 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 11/07/2019 tarih, 2016/90 E. - 2019/273 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, 3-Yukarıda gerekçede belirtildiği şekilde araştırma ve inceleme yapılarak tüm deliller birlikte değerlendirildikten sonra bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE, 4-İstinaf peşin harçlarının talepleri halinde davalılara iadesine, 5- İstinaf aşamasında davalı ...tarafından yapılan yargılama gideri olan 121,30 TL istinaf yoluna başvurma harcının davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine, 6- İstinaf aşamasında davalı ...tarafından yapılan yargılama gideri olan 363,90 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 41,50 TL posta masrafı olmak üzere toplam 405,40 TL'nin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine, 7- İstinaf aşamasında davalı ...tarafından yapılan yargılama gideri olan 121,30 TL istinaf yoluna başvurma harcının davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine, 8-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK'nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.20/04/2022