10. Hukuk Dairesi 2014/2178 E. , 2014/8080 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : Kula Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarihi : 05.12.2013
No : 2012/266-2013/182
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyularak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Her ne kadar, mahkemece bozma ilamına uyulmuşsa da, bozma gereğinin tümüyle yerine getirilmediği anlaşılmaktadır. Mahkemece, yapılan araştırma neticesinde, davacı murisinin, davalı yanında çalıştığına ilişkin kamu tanıkları ile emniyet araştırması sonucu davalının dokumacılık faaliyetine ilişkin işyerinde kiracı olduğunun ve bu yerin 2008 tarihinde dava dışı A.B."a satıldığının tespiti neticesinde, tanık beyanları ve tutanak içeriğinin birbirini doğruladığı gerekçesi ile istem gibi, kabul kararı verilmiş ise de; hüküm eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Eldeki somut olayda; 02.08.2008-30.10.2008 tarihleri arasındaki hizmetlerinin tespiti talep edilen davacı murisinin, 10.07.2004-01.10.2005 tarihleri arasında davalıya ait işyerinden, 26.04.2008-01.08.2008 tarihleri arasında ise, ... sicil numaralı işyerinden tam bildirimlerinin bulunduğu ve 14.01.2009 tarihinde vefat ettiği, davalının 06.07.2004-31.12.2005 tarihleri arasında vergi kaydının bulunduğu, vergi dairesi yoklama fişinden 31.12.2005 tarihi itibariyle işyerini boşalttığı ve işyerinin halen boş olduğunun anlaşıldığı, A.B."a satılan yer ile bu işyerinin farklı numaralarının olduğu, kamu tanıklarından bir kısmının, davaya konu dönemde muris tarafından davalıya iş yapıp yapılmadığını bilmedikleri ve davalı dışında başkalarına da iş yapıldığının belirtilmesi karşısında; mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş ise de; davalı işyerinin varlığı, işveren sıfatının kime ait olduğu, davacı murisinin çalışmasının gerçekliği ile yaptığı işin kapsam ve niteliği vergi kayıtları ve dinlenen tanık beyanlarıyla şüpheye yer bırakmayacak şekilde belirlenebilmiş değildir.
Şu halde, yapılması gereken iş; davanın kamu düzenini ilgilendirir bir dava olduğu, bu tür davalarda re’sen araştırma ilkesinin geçerli olduğu gözetilerek, Kurumdan 1092384 sicil numaralı işyeri dosyası ile murise ait işe giriş bildirgelerinin tamamı ve şahsi dosyası celbedilmeli, davalının dokumacılık faaliyetini gerçekleştirdiği ve 31.12.2005 tarihinden itibaren boş olduğu yoklama fişinden anlaşılan, adresteki işyeri mülkiyetinin kime ait olduğu ilgili tapu müdürlüğünden araştırılmalı, yine, bu adreste davaya konu dönem bakımından harhangi bir faaliyetin bulunup bulunmadığı, ilgili vergi dairesinden sorulmalı, davalının kamu kurum ve kuruluşlarına ihale ile iş yaptığı iddiaları karşısında, bu husus araştırılmalı, böylelikle, gerçek işvereninin kim olduğunun tespiti sağlanmalı, gerçekleştiği iddia edilen hizmetler hakkında bilgi sahibi olabilecek başkaca komşu işyeri tanıkları tespit edilerek, beyanları alınmalı, dinlenen tanık beyanları ile önce dinlenen tanık beyanları arasında çelişki oluşması halinde, bu çelişki giderilmeye çalışılmalı, böylelikle, toplanan deliller hep birlikte değerlendirip, takdir edilerek, varılacak sonuca göre bir karar verilmedir.
Mahkemece, açıklanan bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin, bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, alınan temyiz harcının istek halinde davalılardan O.. İ.."e iadesine, 07.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.
