9. Hukuk Dairesi 2012/16378 E. , 2013/11105 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, kıdem tazminatı, izin ücreti, askerlik borçlanması ile iş değişikliği tazminatı alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı işyerinde baş şoför olarak çalışmakta iken rızası olmadığı halde bu iş ve işyerinden alınarak başka bir iş verildiğini, bunun üzerine iş sözleşmesini emekli olmayı hak ettiğinden emeklilik başvurusu yapmak üzere feshettiğini, davacının işyeri sendika temsilcisi olduğunu, bu nedenle de taraflar arasındaki toplu iş sözleşmesi madde 13/1-2"ye göre davalının tazminat ödeme sorumluluğu bulunduğunu ileri sürerek, kıdem tazminatı ile iş değişikliği tazminatı, askerlik borçlanması ve yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, yaşlılık aylığına hak kazandığını öğrenen davacının bağlı bulunduğu kuruma başvurmadan, sözleşmesini emeklilik sebebiyle feshettiğini bildirdiğini, davacı tarafa bu feshin usulsüz olduğunu, toptan ödemeye hak kazanabilmesi için de gereken şartları taşımadığının bildirildiğini, bu süre zarfında davacının devamsızlığının tutanak ile kayıt altına alındığını ve iş akdinin haklı nedenle feshedildiğini , ayrıca davacının şoför kadrosu dışında herhangi bir işte çalıştırılmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının fesih tarihi itibariyle sigortalılık süresi ve prim gün sayısı yönünden yaşlılık aylığı için aranan koşulları sağladığı anlaşılmakla davacının kıdem tazminatı alacağına hak kazandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının iş değişikliği tazminatını ve askerlik borçlanması alacağını hak edip etmediği noktalarında toplanmaktadır.
Somut olayda, davalının da kabulünde olduğu üzere davacı başşoför olarak çalışırken 09.05.2009 tarihli görevlendirme ile araç şoförü olarak çalışacağının bildirildiği anlaşılmaktadır. Bu görevlendirme üzerine davacının fiilen göreve başlamadan yaşlılık aylığı
almak için SGK ya başvurduğu da tartışmasızdır. Anılan görevlendirme üzerine sendika işyeri temsilcisi olan davacı yürürlükte bulunan TİS in 13. maddesinde düzenlenen “ işi veya işyeri değiştirilenlere 12 aylık net ücretleri tutarında kötü niyet tazminatı ödenir” hükmü gereğince iş değişikliği tazminatı isteğinde bulunmuştur. TİS madde metni açık olup işi ve işyeri değiştirilenler denildiğinden ve davacı açısından fiilen görev değişikliği yapılmadığından mahkemece iş değişikliği tazminatı isteğinin reddi gerekirken yazılı şekilde kabulü hatalıdır.
3. Davacının askerlik süresini borçlandığı ve borçlanma bedeli olarak Sosyal Güvenlik Kurumuna yatırdığı borçlanma bedelini işverenden talep edip edemeyeceği de tartışmalıdır.
Davacı davalı işyerinde çalışırken askerlik borçlanması isteğinde bulunarak ödemede bulunmuştur. Ancak askerlik borçlanması kişinin isteğine bağlı bir ödeme olup, işverenin bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Ayrıca taraflar arasındaki iş sözleşmesinde ve TİSde de anılan borçlanmanın işveren tarafından ödeneceğine ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle borçlanılan bedeli ödeme yükümlülüğü davacıya ait olduğundan, kendi ihtiyari ile yaptığı borçlanma bedelinin işverenden tahsiline karar verilmesi isabetsiz olup, mahkemece, askerlik borçlanması talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 04.04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.