14. Hukuk Dairesi Esas No: 2018/3631 Karar No: 2019/1947 Karar Tarihi: 05.03.2019
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2018/3631 Esas 2019/1947 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Asliye Hukuk Mahkemesi'nde geçit hakkı kurulması davası görülmüştür. Davacı, maliki olduğu taşınmaza lehine, davalılara ait taşınmazlara aleyhine geçit hakkı kurulmasını talep etmiştir. Davalılar, davanın reddini savunmuşlar ve bir davalı hiçbir diyeceği olmadığını beyan etmiştir. Mahkeme, davanın kabulüne karar vermiştir. Davalılar bu kararı temyiz etmiş, ancak Yargıtay onama kararı vermiştir. Daha sonra, davalı ... vekili tarafından karar düzeltme istemi yapılmıştır. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davaların leh ve aleyhine kurulacağından, leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Davacının aktif dava ehliyeti kalmadığından, mahkemece taraf değişikliği düzenleyen HMK'nin 125. maddenin ikinci fıkrasına göre işlem yapılması gerekmektedir. Kanun maddeleri: Türk Medeni Kanunu 747, Hukuk Muhakemeleri Kanunu 125/2.
14. Hukuk Dairesi 2018/3631 E. , 2019/1947 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki geçit hakkı kurulması davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 26.04.2018 gün ve 2015/13927 Esas, 2018/3411 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalı ... vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Davacı vekili, müvekkilinin maliki olduğu 106 ada 6 parsel sayılı (eski 242 parsel sayılı) taşınmaz lehine, davalılara ait 106 ada 15 ve 18 parsel sayılı (eski 240 ve 243 parsel sayılı) taşınmazlar aleyhine geçit hakkı kurulmasını talep etmiştir. Davalı ..., davanın reddini savunmuş; davalı ... Başbuğ davaya bir diyeceğinin olmadığını beyan etmiştir. Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen kararın davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine hükmün Dairemizin 26.04.2018 tarih 2015/13927 Esas, 2018/3411 Karar sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmiş, onama ilamına karşı davalı ... vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Öte yandan; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 125/2. maddesine göre "Davanın açılmasından sonra, dava konusu davacı tarafından devredilecek olursa devralmış kişi görülmekte olan davada davacı yerine geçer ve dava kaldığı yerden devam eder." Somut olayda; UYAP sisteminden alınan tapu kaydına göre, dava konusu taşınmazda davacıya ait hissenin karar tarihinden sonra, 25.04.2018 tarihinde el değiştirdiği, yeni malikin “...” olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda davacının aktif dava ehliyeti kalmadığından, mahkemece taraf değişikliğini düzenleyen HMK"nin 125. maddenin ikinci fıkrasına göre işlem yapılması, yeni malikin davacı sıfatıyla davaya devam etmesi halinde işin esası hakkında bir karar verilmesi, davaya devam etmemesi halinde ise aktif dava ehliyeti yokluğundan davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir. Dairemizce kararın belirtilen bu gerekçe ile bozulması gerekirken maddi hata sonucu onandığı bu defa yapılan inceleme sonucu anlaşıldığından davalı ... vekilinin yerinde görülen karar düzeltme itirazlarının kabulü ile hükmün yukarıda açıklanan gerekçeyle bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 26.04.2018 tarihli, 2015/13927 Esas- 2018/3411 Karar sayılı onama ilamının KALDIRILMASINA, kararın açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 05.03.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.