Danıştay 6. Daire 2018/3784 Esas 2021/9268 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/3784
Karar No : 2021/9268


DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … Bakanlığı-…
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN ÖZETİ : 14.06.2014 günlü, 29030 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 33. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "...otuz gün süreyle..." ibaresinin, 4. fıkrasında yer alan "...otuz günlük ilan süresi içinde..." ibaresinin ve 5. fıkrasında yer alan "...en geç otuz gün içinde karara bağlanarak..." ibaresinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : 3194 sayılı İmar Kanunun 8. maddesi uyarınca imar planlarına askı süresi bir ay olarak, itirazların değerlendirilmesi süreci 15 gün olarak belirlendiği halde Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 33. maddesinde anılan sürenin 30 güne düşürüldüğü, itirazların değerlendirilmesi süresinin ise 30 güne çıkarıldığı, bu nedenle İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından kabul edilen ve 24.01.2018 -22.02.2018 tarihleri arasında askıya çıkarılan imar planlarına askı süresinin 30 gün olarak esas alınması nedeniyle 23.02.2018 tarihinde yapılan itirazın askı süresi içinde kabul edilmemesi nedeniyle mağdur olduğu, Yasa ile tanınan askı sürelerinin yönetmelik hükmü ile daraltılamayacağı bu nedenlerle Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 33. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "...otuz gün süreyle..." ibaresinin, 4. fıkrasında yer alan "...otuz günlük ilan süresi içinde..." ibaresinin ve 5. fıkrasında yer alan "...en geç otuz gün içinde karara bağlanarak..." ibaresinin iptali gerektiği ileri sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI : Öncelikle, usule ilişkin olarak, davavnın ehliyet ve süre aşımı yönünden reddine karar verilmesi gerektiği , esasa yönelik olarak, dava konusu Yönetmelik hükümlerinin hukuka, konu ile ilgili mevzuata ve dayanağı kanuna uygun olduğu, imar planını onaylayan tüm kamu idarelerince bir aylık askı süresinin 30 gün olarak uygulandığı, uygulamada sorun yaşanmadığı, uygulamada eşitliğin sağlandığı, daha önce Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin bazı maddelerinin iptali istemiyle Danıştay Altıncı Dairesi E: 2014/6803 ve E:2014/7316 sayılı dosyalarında açılan davalarda 23.02.2016 tarihli anılan Yönetmeliğin 33. maddesinin 1. fıkrasındaki "otuz gün" ibaresinin yürütmesinin durdurulmasına yönelik kararı Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 19.12.2016 tarihli, Yd İtiraz No: 2016/1246, ve Yd İtiraz No:2016/1249 sayılı kararları ile kaldırıldığı, Yönetmeliğin 33. maddesinin dördüncü ve beşinci fıkralarında getirilen hükümlerle "ilan-askı--itiraz-kesinleşme sürecine" ilişkin belirsizliklerin giderildiği belediye mevzuatında belirtilen sürelere uyumluluğun ve uygulanabilirliğin sağlandığı, dava dilekçesinde ileri sürülen iddiaların yerinde olmadığı, Yönetmeliğin dava konusu edilen hükümlerinin İmar Kanununa, kamu yararına ve hukuka uygun olduğu davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Dava, 14.06.2014 günlü, 29030 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 33. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "...otuz gün süreyle..." ibaresinin, 4. fıkrasında yer alan "...otuz günlük ilan süresi içinde..." ibaresinin ve 5. fıkrasında yer alan "...en geç otuz gün içinde karara bağlanarak..." ibaresinin iptali istemiyle açılmıştır.
Uyuşmazlık Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 33. maddesinin 1. fıkrası ve 4. fıkrası yönünden incelendiğinde,
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin dava konusu 33. maddesinin 1. fıkrasında "Çevre düzeni planı ve imar planları onaylandığı tarihten itibaren en geç on beş iş günü içinde otuz gün süreyle herkesin görebileceği şekilde idarelerce tespit edilen ilan yerlerinde asılmak suretiyle ve idarelerin internet sayfalarında eş zamanlı olarak ilan edilir.", 4. fıkrasında da "Planlara itiraz, otuz günlük ilan süresi içinde idareye yapılır ve itirazlar idarece değerlendirilir..." kurallarına yer verilmiştir.
Söz konusu düzenlemenin uygulamada birlik ve öngörülebilirlik sağlanması ile olası uyuşmazlıkların önüne geçilmesi amacıyla bu şekilde düzenlendiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle anılan Yönetmeliğin 33. maddesinin 1. fıkrasında ve 4. fıkrasında Kanuna ve hukuka aykırılık görülmediğinden davanın anılan kısmı yönünden reddi gerektiği düşünülmektedir.
Uyuşmazlık Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 33. maddesinin 5. fıkrası yönünden incelendiğinde,
Davacıya ait taşınmazın bulunduğu alanda İzmir Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla kabul edilerek 24.01.2018 tarihinde askıya çıkarılan Konak İkinci Etap Nazım İmar Planına davacı tarafından yapılan itirazın askı süresinden sonra yapıldığı gerekçesiyle reddi yolundaki … tarihli, E…. sayılı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı işlemi nedeniyle dayanağı olduğu belirtilen dava konusu yönetmelik hükümlerinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
Uyuşmazlıkta Mekansal Planlar Yönetmeliğinin 33. maddesinin 1. ve 4. fıkrasının uygulanmasına yönelik olarak Konak İkinci Etap Nazım İmar Planına davacı tarafından yapılan itirazın askı süresinden sonra yapıldığı gerekçesiyle reddi yolundaki … tarihli, E…. sayılı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı işlemi tesis edilmiş ve buna göre dava süresinde açılmış ise de, Mekansal Planlar Yönetmeliğinin 33. maddesinin 5. fıkrasının uygulamasına yönelik işlem bulunmadığı bu nedenle davanın anılan kısmının süresinde olmadığı sonucuna varıldığından Mekansal Planlar Yönetmeliğinin 33. maddesinin 5. fıkrası yönünden süre aşımı nedeniyle davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI … DÜŞÜNCESİ : Dava, 14.06.2014 günlü, 29030 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 33. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "...otuz gün süreyle..." ibaresinin, 4. fıkrasında yer alan "...otuz günlük ilan süresi içinde..." ibaresinin ve 5. fıkrasında yer alan "...en geç otuz gün içinde karara bağlanarak..." ibaresinin iptali istemiyle açılmıştır.
Davalı idarenin ehliyet ve süre itirazı yerinde görülmemiştir.
Dosyanın incelenmesinden, İzmir İli, Konak İlçesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı davacıya ait taşınmaza ilişkin İzmir Büyükşehir Belediye Meclisinin … günlü, … sayılı kararıyla kabul edilerek 24.01.2018 tarihinde askıya çıkarılan Konak İkinci Etap Nazım İmar Planına davacı tarafından yapılan itirazın askı süresinden sonra yapıldığı gerekçesiyle reddi yolundaki … günlü, E…. sayılı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı işlemi ile dayanağı olduğu belirtilen dava konusu yönetmelik hükümlerinin iptali istemiyle açılan davada Danıştay Altıncı Dairesi'nce Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğine ilişkin uyuşmazlığın Danıştay'da, imar planına ilişkin uyuşmazlığın ise taşınmazın bulunduğu yer idare mahkemesinde çözümlenmesi gerektiği gerekçesiyle dava dilekçesinin reddedilmesi üzerine Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin yukarıda yer verilen hükümlerinin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
3194 sayılı İmar Kanununun 8. maddesinin "b" fıkrasında "İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir.Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar." hükmüne yer verilmiştir.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin dava konusu 33. maddesinin 1. fıkrasında "Çevre düzeni planı ve imar planları onaylandığı tarihten itibaren en geç on beş iş günü içinde otuz gün süreyle herkesin görebileceği şekilde idarelerce tespit edilen ilan yerlerinde asılmak suretiyle ve idarelerin internet sayfalarında eş zamanlı olarak ilan edilir.", 4. fıkrasında da "Planlara itiraz, otuz günlük ilan süresi içinde idareye yapılır ve itirazlar idarece değerlendirilir..." kuralları bulunmaktadır.
Dava konusu Yönetmelik ile yürürlükten kaldırılan Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 20. maddesinde onaylanmış planların; onay tarihinden itibaren ilgili idarece herkesin görebileceği şekilde ilan yerlerinde asılmak ve nerede nasıl görülebileceği mahalli haberleşme araçları ile duyurulmak suretiyle 30 gün süre ile ilan edileceği, 30 günlük ilan süresi içinde planlara itirazın, ilgili idare nezdinde yapılacağı kurala bağlanmıştır.
Davacı tarafından, askıya çıkan planlara itiraz süresi İmar Kanununda 1 ay olarak öngörülmüş iken dava konusu yönetmelik hükümleri ile 30 güne düşürüldüğü, vatandaşa sağlanan haklarda oynama yapıldığı, anılan hükümler nedeniyle plana yaptığı itirazın süre geçirildiğinden bahisle reddedildiği, yasayla tanınan hakkın yönetmelikle daraltılamayacağı öne sürülerek hükümlerin iptali istenilmekte, davalı idare tarafından, "bir aylık" sürenin her ay için gün sayısına göre ayrı ayrı hesaplanmasının uygulamada güçlüklere sebep olduğu, uygulama birliğinin sağlanamadığı, idarelerin karar mercilerinin onayından sonra imar planlarının ilanının, ayın ortasına, sonuna veya herhangi bir gününe denk gelebildiği, imar planı yılın hangi ayında ya da gününde ilan edilmiş olursa olsun, herhangi bir sorun yaşanmaması için Yönetmeliğin iptali talep edilen maddesinde ilan süresinin otuz gün olarak tanımlandığı, uygulamada ortaya çıkan güçlüklerin önüne geçilmesi amacıyla bu şekilde düzenlemeye gidildiği, uygulamada da bir aylık sürenin otuz gün şeklinde uygulanmakta olduğu belirtilmiştir.
Bu durumda, iptali istenilen hükümlerin uygulamada birlik ve öngörülebilirlik sağlanarak olası uyuşmazlıkların önüne geçilmesi amacıyla düzenlendiği anlaşılmaktadır. Diğer taraftan, yerleşik yargı içtihatlarında da, bir aylık yasal sürenin otuz gün olarak yorumlandığı dikkate alındığında, dava konusu Yönetmeliğin 33. maddesinin 1. ve 4. fıkralarının iptali istenilen ibarelerinde mevzuata ve hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Nitekim dava konusu yönetmeliğin bazı maddelerinin iptali istemiyle açılan davalarda Danıştay Altıncı Dairesi'nin 20.12.2017 günlü, E:2014/7316, K:2017/11063 ve E:2014/6803, K:2017/11043 sayılı kararlarıyla 33. maddenin 1. fıkrasına yönelik olarak davanın reddine karar verilmiştir.
Yönetmeliğin 33. maddesinin 5. fıkrasına gelince; fıkra hükmü ile imar planlarına askı süresi içerisinde yapılan itirazların ilgili idare karar merciine gönderildikten sonra en geç otuz gün içinde karara bağlanarak planların kesinleşeceği öngörülmüştür. Davacı tarafından iptali istenilen hükümler nedeniyle imar planına yapılan itirazın reddi üzerine ret işleminin dayanağı olan maddelerin iptali istenilmişse de, 33. maddenin 5. fıkra hükmü uyarınca tesis edilmiş bir işlem olmadığı anlaşıldığından, anılan hüküm değerlendirilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Daire since, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY: İzmir Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla kabul edilerek 24.01.2018 tarihinde askıya çıkarılan Konak İkinci Etap Nazm İmar Planının, bu imar planına davacı tarafından yapılan itirazın reddine ilişkin İzmir Büyükşehir Belediyesinin … tarihli, E … sayılı işlemin davacının maliki olduğu İzmir ili, Konak ilçesi, … Mahallesi, … ada … parsel sayılı taşınmaz yönünden iptali ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yürülüğe konulan Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 33. maddesinin birinci fıkrasında yer alan "otuz gün süreyle" ibaresinin, dördüncü fıkrasında yer alan "otuz günlük ilan süresi içinde" ibaresinin, beşinci fıkrasında yer alan "en geç otuz gün içinde karara bağlanarak" cümlesinin iptali istemiyle açılan davada Danıştay Altıncı Dairenin 3.04.2018 tarihli E:2018/2394 K:2018/2858 sayılı kararıyla dava dilekçesinin Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğine ilişkin uyuşmazlığın Danıştay'da, imar planına ilişkin uyuşmazlığın ise taşınmazın bulunduğu yer idare mahkemesinde çözümlenmesi gerektiği gerekçesiyle reddine karar verilmiş, Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 33. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "...otuz gün süreyle..." ibaresinin, 4. fıkrasında yer alan "...otuz günlük ilan süresi içinde..." ibaresinin ve 5. fıkrasında yer alan "...en geç otuz gün içinde karara bağlanarak..." ibaresinin iptali bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle Anayasanın 124. maddesi; yönetmeliklerin, Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri tarafından, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla çıkarılabileceklerini öngörmektedir.
3194 sayılı İmar Kanununun 1. maddesinde; bu Kanunun, yerleşme yerleri ile bu yerlerdeki yapılaşmaların; plan, fen, sağlık ve çevre şartlarına uygun teşekkülünü sağlamak amacıyla düzenlendiği, 2. maddesinde; belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılacak planlar ile inşa edilecek resmi ve özel bütün yapılar bu Kanun hükümlerine tabi olduğu; 3. maddesinde; herhangi bir sahanın, her ölçekteki plan esaslarına, bulunduğu bölgenin şartlarına ve yönetmelik hükümlerine aykırı maksatlar için kullanılmasının mümkün olmadığı; 5. maddenin son fıkrasında; bu Kanunda adı geçen diğer tanımların Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikte tarif edileceği; 8. maddesinde de; Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulmasına ilişkin usul ve esaslar ile planların yapımına dair ilkelere yer verilmiş; 8. maddenin 1. fıkrasının (ç) bendinde yer alan: “Bakanlıkça belirlenen tanımlar ve esaslara göre hazırlanıp onaylanan halihazır haritalar, plan, plan değişikliği ve revizyonları" ifadesiyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığının tanım ve esas belirleme yetkisi ayrıca gösterilmiştir.
Anılan Yasanın Yönetmelik başlıklı 44. maddesinin I) fıkrasının f) bendi; imar planı yapımı ve değişiklikleriyle ilgili kriterlerin tespiti ve imarla ilgili diğer hususların; b) bendi; imar planlarında okul, ibadet yeri, sağlık, spor, sosyal ve kültürel tesisler ile kamu kuruluşlarının yapıları için ayrılacak yerler ve bu konu ile ilgili diğer hususların; i) bendi de; yerleşme alanlarıyla ilgili genel esasların Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenmesi gerektiği kuralını getirmiştir.
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin (KHK) 37. maddesinin 1. fıkrasına göre, mevzuatta Bayındırlık ve İskan Bakanlığına yapılmış olan atıflar Çevre ve Şehircilik Bakanlığına yapılmış sayıldığından, 3194 sayılı Yasada Bayındırlık ve İskan Bakanlığına verilen görevlerin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görevleri olarak kabulü gerekmektedir.
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan 644 sayılı KHK’nin 2. maddesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görevleri, 7. maddesinde ise Mekansal Planlama Genel Müdürlüğünün görevleri düzenlenmiştir. 2. maddenin 1. fıkrasının a) bendiyle: “Yerleşmeye, çevreye ve yapılaşmaya dair imar, çevre, yapı ve yapım mevzuatını hazırlamak” kuralına yer verilmiştir.
Bu hukuki çerçevede, her tür ve ölçekteki mekânsal planlar ile bu planlara ilişkin revizyon, ilave, değişikliklerin yapılmasına ve incelenmesine, mekânsal planlar ile özel amaçlı plan ve projelere yönelik usul ve esasları kapsamak üzere; 3194 sayılı Yasanın 5., 8. ve 44. maddeleri ile 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2. maddesine dayanılarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği, 14.06.2014 günlü, 29030 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulmuş; 02.11.1985 tarihli, 18916 mükerrer sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin " Planların ilanı, itirazlar ve kesinleşmesi" başlıklı 33. maddesinde:" (1) Çevre düzeni planı ve imar planları onaylandığı tarihten itibaren en geç on beş iş günü içinde otuz gün süreyle herkesin görebileceği şekilde idarelerce tespit edilen ilan yerlerinde asılmak suretiyle ve idarelerin internet sayfalarında eş zamanlı olarak ilan edilir.
(2) İmar planlarının nerede ve nasıl görülebileceğimahalli haberleşme araçları ile yerel veya ulusal basında veya ilgilimuhtarlıklarda duyurulur.
(3) Planların askıya çıkarıldığına ve askıdan indirildiğine dair tutanaklar ilgili birim amiri dahil iki imzalı olarak düzenlenir.
(4) Planlara itiraz, otuz günlük ilan süresi içinde idareye yapılır ve itirazlar idarece değerlendirilir. İdarenin karar merciince itirazların reddedilmesi halinde, planlar başkaca bir onay işlemine gerek kalmaksızın red kararı tarihinde kesinleşir. İtiraz olmaması halinde planlar askı süresinin sonunda kesinleşir.
(5) İtirazlar; askı süresinin dolduğu tarihten itibaren en geç otuz gün içinde ilgili idare karar merciine gönderilir ve en geç otuz gün içinde karara bağlanarak planlar kesinleşir.
(6) İlan ve askı süresinde yapılan itirazlar üzerine idarelerce, planlarda değişiklik yapılması halinde planın değişen kısımlarına ilişkin olarak yeniden ilan süreci başlatılır.
(7) Onaylanmış planlarda yapılacak revizyon, ilave ve değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.
" hükmü düzenlenmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "Dava Açma Süresi" başlıklı 7. maddesinde, dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış gün olduğu; ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava açma süresinin ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilecekleri hüküm altına alınmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Mekansal Planlar Yönetmeliğinin 33. maddesinin 5. fıkrası yönünden yapılan incelemede:
Yukarıya alıntılanan Yasa hükmü uyarınca ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava açma süresinin ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilecekleri açıktır.
Uyuşmazlıkta her ne kadar dava konusu Yönetmeliğin 33. maddesinin 5. fıkrasının iptali istemiyle dava açılmış ise de, uyuşmazlıkta uygulama işlemi olarak değerlendirilen İzmir ili, … ilçesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı davacıya ait taşınmaza ilişkin İzmir Büyükşehir Belediye Meclisinin … günlü, … sayılı kararıyla kabul edilerek 24.01.2018 tarihinde askıya çıkarılan Konak İkinci Etap Nazım İmar Planına davacı tarafından yapılan itirazın askı süresinden sonra yapıldığı ve askı süresi içerisinde itiraz yapılmış gibi değerlendirilmediği, bu nedenle dava konusu Yönetmeliğin 33. maddesinin 5. fıkrasının uygulanma durumunun bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bu durumda 14.06.2014 günlü, 29030 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Mekansal Planlar Yönetmeliğinin 33. maddesinin 5. fıkrasına ilişkin 14.03.2018 tarihinde açılan davanın süre aşımı nedeniyle incelenemeyeceği sonucuna varılmıştır.
Mekansal Planlar Yönetmeliğinin 33. maddesinin 1. ve 4. fıkrası yönünden yapılan incelemede:
Davanın bu kısmın ilişkin süre ve ehliyet itirazı yerinde görülmemiştir.
İdarelerin, yönetmeliklerle yapacakları düzenlemelerin üst kurallara aykırı olmaması; düzenlemenin yasalarla idarelere tanınan yetkiler çerçevesinde ve yasayla belirlenen sınırlara bağlı olarak, tamamlayıcı, açıklayıcı ve üst normların uygulanmasına yönelik olması gerekmektedir.
İşlem tarihinde yürürlükte olan haliyle 3194 sayılı İmar Kanununun 8. maddesinin "b" fıkrasında "İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir.Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar." hükmüne yer verilmiştir.
Yönetmeliğin dava konusu 33. maddesinin 1. fıkrasında "Çevre düzeni planı ve imar planları onaylandığı tarihten itibaren en geç on beş iş günü içinde otuz gün süreyle herkesin görebileceği şekilde idarelerce tespit edilen ilan yerlerinde asılmak suretiyle ve idarelerin internet sayfalarında eş zamanlı olarak ilan edilir." hükmü , 4. fıkrasında " Planlara itiraz, otuz günlük ilan süresi içinde idareye yapılır ve itirazlar idarece değerlendirilir. İdarenin karar merciince itirazların reddedilmesi halinde, planlar başkaca bir onay işlemine gerek kalmaksızın red kararı tarihinde kesinleşir. İtiraz olmaması halinde planlar askı süresinin sonunda kesinleşir." hükmü yer almaktadır.
Dava konusu Yönetmelik ile yürürlülükten kaldırılan mülga Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 20. maddesinde onaylanmış planların; onay tarihinden itibaren ilgili idarece herkesin görebileceği şekilde ilan yerlerinde asılmak ve nerede nasıl görülebileceği mahalli haberleşme araçları ile duyurulmak suretiyle 30 gün süre ile ilan edilieceği, 30 günlük ilan süresi içinde planlara itirazın, ilgili idare nezdinde yapılacağı kurala bağlanmıştır.
Davalı idare tarafından savunma dilekçesinde, "bir aylık" sürenin her ay için gün sayısına göre ayrı ayrı hesaplanmasının uygulamada güçlüklere sebep olduğu, uygulama birliğinin sağlanamadığı, idarelerin karar mercilerinin onayından sonra imar planlarının ilanının, ayın ortasına, sonuna veya herhangi bir gününe denk gelebildiği, imar planı yılın hangi ayında ya da gününde ilan edilmiş olursa olsun, herhangi bir sorun yaşanmaması için Yönetmeliğin iptali talep edilen maddesinde ilan süresinin ve planlara itiraz süresinin otuz gün olarak tanımlandığı, uygulamada ortaya çıkan güçlüklerin önüne geçilmesi amacıyla bu şekilde düzenlemeye gidildiği belirtilmiştir.
Öte yandan, yerleşik yargı içtihatlarında, bir aylık kanuni sürenin otuz gün olarak yorumlandığı da dikkate alındığında, dava konusu Yönetmeliğin 33. maddesinin 1. Fıkrasında ve 4. fıkrasında bu haliyle Kanuna ve hukuka aykırılık görülmemiştir.
Nitekim dava konusu yönetmeliğin bazı maddelerinin iptali istemiyle açılan davalarda Danıştay Altıncı Dairesi'nin 20.12.2017 günlü, E:2014/7316, K:2017/11063 ve E:2014/6803, K:2017/11043 sayılı kararlarıyla 33. maddenin 1. fıkrasına yönelik olarak davanın reddine karar verilmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Mekansal Planlar Yönetmeliğinin 33. maddesinin 5. fıkrası yönünden oy çokluğu ile davanın SÜRE AŞIMI NEDENİYLE REDDİNE
2. Mekansal Planlar Yönetmeliğinin 33. maddesinin 1. ve 4. fıkrası yönünden oy birliği ile DAVANIN REDDİNE,
3. Adli yardım talebi kabul edilen dava ret ile sonuçlandığından 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 339/1. maddesi uyarınca kararın kesinleşmesinden sonra aşağıda ayrıntısı belirtilen …-TL yargılama giderinin davacıdan tahsili için ilgili kuruma yazı yazılmasına,
4. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 13/09/2021 tarihinde karar verildi.



KARŞI OY(X) : Dava,14.06.2014 günlü, 29030 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 33. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "...otuz gün süreyle..." ibaresinin, 4. fıkrasında yer alan "...otuz günlük ilan süresi içinde..." ibaresinin ve 5. fıkrasında yer alan "...en geç otuz gün içinde karara bağlanarak..." ibaresinin iptali istemiyle açılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "Dava Açma Süresi" başlıklı 7. maddesinde, dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış gün olduğu; ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava açma süresinin ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilecekleri hüküm altına alınmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, İzmir İli, … İlçesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı davacıya ait taşınmaza ilişkin İzmir Büyükşehir Belediye Meclisinin … günlü, … sayılı kararıyla kabul edilerek 24.01.2018 tarihinde askıya çıkarılan Konak İkinci Etap Nazım İmar Planına davacı tarafından yapılan itirazın askı süresinden sonra yapıldığı gerekçesiyle reddi yolundaki … günlü, E…. sayılı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı işlemi üzerine davacı tarafından anılan işlemin dayanağı olan Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 33. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "...otuz gün süreyle..." ibaresinin, 4. fıkrasında yer alan "...otuz günlük ilan süresi içinde..." ibaresinin ve 5. fıkrasında yer alan "...en geç otuz gün içinde karara bağlanarak..." ibaresinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
Yönetmeliğin imar planına askı süresi içinde yapılan itirazlara ilişkin hükmünün uygulanmasına yönelik Konak İkinci Etap Nazım İmar Planına davacı tarafından yapılan itirazın askı süresinden sonra yapıldığı gerekçesiyle reddi yolundaki … günlü, E…. sayılı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı işlemi kapsamında anılan Yönetmeliğin 33. maddesinin 5. fıkrasının da değerlendirilmesi gerekmektedir.
Yukarıya alıntılanan Yasa hükmü uyarınca ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava açma süresinin ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilecekleri açıktır.
Bu itibarla dava konusu Yönetmeliğin 33. maddesinin 5. fıkrası yönünden açılan dava süresinde olduğu sonucuna varıldığından, Yönetmeliğin 33. maddesinin 5. fıkrası yönünden davanın süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin kısmına katılmıyorum.