Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/1398 Esas 2021/1451 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/1398
Karar No : 2021/1451

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1-... (... )
VEKİLİ: ...
2-... Genel Müdürlüğü
VEKİLLERİ: Av. ... , Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...'ı temsilen ... Sendikası
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : Danıştay İkinci Dairesinin 18/11//2020 tarih ve E:2017/665, K:2020/3432 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: MKE Genel Müdürlüğü ... Dairesi Başkanlığında sözleşmeli mühendis olarak görev yapan davacının yazılı olarak ikaz edilmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlem ile dayanağı 25/10/1982 tarih ve 17849 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren (16/07/1982 tarih ve 8/5105 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı) Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine İlişkin Yönetmeliğin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde (erkek personel için) yer alan "..Kulak ortasından aşağıda favori bırakılmaz. Saçlar, kulağı kapatmayacak biçimde ve normal duruşta enseden gömlek yakasını aşmayacak şekilde uzatılabilir, temiz bakımlı ve taranmış olur..” ibaresinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 18/11//2020 tarih ve E:2017/665, K:2020/3432 sayılı kararıyla;
Anayasa'nın 2., 5., 10., 13., 49., 90. ve 124 maddeleri, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun Ek 19. maddesi ve dava konusu Yönetmeliğin ilgili maddelerine yer verilerek,
Yönetmeliğin dava konusu 5. maddesinin (b) bendinde (erkek personel için) yer alan "...Kulak ortasından aşağıda favori bırakılmaz. Saçlar kulağı kapatmayacak biçimde ve normal duruşta enseden gömlek yakasını aşmayacak şekilde uzatılabilir..." ibareleri yönünden;
İnsan haklarının, tüm insanların sahip olduğu temel hak ve özgürlükler olduğu ve ırk, ulus, etnik köken, din, dil ve cinsiyet ayrımı gözetmeksizin tüm insanların yararlanabileceği, bu hakları kullanmakta herkesin eşit olduğu, insan haklarının, bireylerin doğuştan sahip oldukları haklar oldukları için bireylerin dış görünüşleri, fiziksel özellikleri, hayat tarzı ve benzeri özellikleri nedeniyle ihlal edilmemesi gerektiği, doğuştan, yaratılıştan gelen ya da sonradan edinilen, insanları ayırt edici bu özelliklerden dolayı diğer kişilerden daha aşağı oldukları yönünde bir algıya neden olabilecek yaptırımlar öngören her türlü hukuki uygulamanın, eşitsizliği ve ayrımcılığı meşrulaştıracağı,
Ayrımcılığın, nesnel ve makul bir gerekçe olmaksızın, konuyla ilgili olarak benzer durumda olan kişilere farklı muamelede bulunulması olduğu, aynı durumdaki kişilere farklı muamelenin, meşru bir amaca dayalı olmadığında ve izlenilen yol ile varılmaya çalışılan hedef arasında makul bir orantılılık ilişkisi kurulmadığında ayrımcılığın ortaya çıktığı,
Anayasa'nın 2. maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti'nin bir hukuk Devleti olduğunun belirtildiği, Anayasa Mahkemesinin birçok kararında da belirtildiği üzere, hukuk devletinin eylem ve işlemleri hukuka uygun, insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, her alanda eşitliği gözeten, adaletli bir hukuk düzeni kurup sürdürmekle kendini yükümlü sayan Devlet olduğu,
Personel rejimi gibi sıkı kural ve şartlara tabi bir alanda, kamu görevini yürütmekle görevli kişilerin hak ve özgürlüklerine, herhangi bir vatandaşa uygulanamayacak sınırlamalar getirilmesinin demokratik toplumda gerekli olabileceği, bu kapsamda kamu makamlarının, faaliyetin niteliği ve sınırlamanın amacına göre değişen geniş bir takdir yetkisinin bulunmasının doğal olduğu, ancak, eşitlik ilkesini zedeleyecek, ayrımcılığa neden olabilecek hususlar gündeme geldiğinde, bu alanlara yönelik müdahalelerin haklı olduğunun kabul edilebilmesi için, kamu makamlarınca ciddi gerekçelerin gösterilmesinin gerektiği,
Nitekim, Anayasa'nın 10. maddesinde yer bulan eşitlik ilkesine bakıldığında, herkesin dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşit olduğu anlaşılmakta ise de; maddedeki ifadeden, ayrımcılık temelleri "...ve benzeri sebeplerle" denilerek Anayasa koyucu tarafından açık uçlu bir ayrımcılık temeli bırakılarak, günün değişen koşulları karşısında ayrımcılığa yol açabilecek yeni bir durumun ortaya çıkması halinde, maddenin yaşayan ve dinamik bir şekilde yorumlanmasının ve içinin doldurulmasının önü açıldığı,
Yukarıda yer verilen Anayasa maddelerinde, herkesin ayrım gözetilmeksizin eşit olduğu, eşitlik hakkının yaşama geçirilmesini Devletin sağlayacağı, kadın ve erkeklerin eşit haklara sahip olduğu, herkesin çalışma hakkının bulunduğu, bu hakların korunması, çalışma barışının sağlanması için gerekli tedbirleri Devletin alması gerektiğinin vurgulandığı, kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan personel arasında da bu tedbirlerin alınacağının kuşkusuz olduğu,
Bakılan uyuşmazlıkta, davacının erkek olduğu ve saçlarının anılan Yönetmelik'te belirtildiği gibi, kulağını kapatmayacak biçimde ve normal duruşta enseden gömlek yakasını aşmayacak şekilde olmadığı, omuzlarından aşağı sarkacak şekilde uzun olduğu ve bu nedenle disiplin cezası aldığı; dava dilekçesinde, aynı statüde bulunan kadın personelin uzun veya kısa saçla kamu görevini ifa ettiklerini, saçlarının uzun olmaları nedeniyle çalışma hayatında herhangi bir aksaklığa neden olmadıklarını, söz konusu bu durumun Anayasa'nın 10. maddesindeki eşitlik ilkesine aykırılık teşkil ettiğini vurgulamasına karşın davalı idarelerin savunma dilekçelerinde görüldüğü üzere, kamuda görev yapan erkek personelle ilgili bu kısıtlamanın gerekliliğiyle ilgili açıklama yapamadıkları, davacının saçının uzun olmasının, mesleki hayatı üzerindeki etkilerine dair yeterli ve ikna edici gerekçelerin belirtilmediği, davacının mesleği ya da kamu hizmetinin işleyişi üzerindeki etkisi ve risklerinin de açıklanmadığının görüldüğü, bu nedenle, davacı üzerindeki müdahaleyi haklı kılacak şekilde konuyla ilgili ve yeterli gerekçe ortaya konulamadığından, müdahalenin demokratik toplumda gerekli olup olmadığı tartışmasını karşımıza çıkardığı,
Demokratik toplum düzeninin gereklerinden olmanın, bir sınırlamanın demokratik bir toplumda zorlayıcı bir toplumsal ihtiyacın karşılanması amacına yönelik olmasını ifade ettiği, buna göre sınırlayıcı tedbirin, bir toplumsal ihtiyacı karşılamıyorsa ya da başvurulabilecek son çare niteliğinde değilse, dava konusu düzenleyici işlemde olduğu gibi, demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun bir tedbir olarak değerlendirilemeyeceği,
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin, Özpınar - Türkiye kararında (Başvuru No:20999/04 - Karar Tarihi:19.10.2010); bir yargıcın özel hayatında arkadaşlık ettiği kişiler ve giyim tarzı, aşırı makyaj yapması gibi iddialar ön plana çıkarılarak meslekten çıkarılmasıyla ilgili olarak, yargıçla ilgili iddiaların bu kişinin mesleğine icrasına etkisinin somut olarak ortaya konulamadığı hususuna vurgu yaptığı,
Öte yandan, kamuda görev yapan personelin, özünde öncelikle birer birey oldukları, (statü rejimine uygun olduğu ölçüde) kendilerini dış görünüşleriyle, fiziksel özellikleriyle ifade edebilecekleri hususunun, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin geniş olarak yorumladığı bir özgürlük olan ifade özgürlüğünü karşımıza çıkardığı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ifade özgürlüğüne sağladığı korumanın yalnızca içerik açısından olmayıp, bilgi ve düşüncelerin dile getirildiği, iletildiği ve bunlara ulaşıldığı farklı biçim ve araçları da kapsadığı, benzer hususların Anayasa bakımından da geçerli olduğu, Anayasa Mahkemesinin de sıklıkla ifade ettiği gibi Anayasa'da sadece düşünce ve kanaatlerin değil, ifadenin tarzları, biçimleri ve araçları da güvence altına alındığı, (Yüksek Mahkeme, bir kararında, cezaevinde yemek almamayı ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirmiştir). Somut olayda olduğu gibi, bireylerin kendilerini saçlarının veya favorilerinin uzun veya kısa olmasıyla ifade edebileceklerinin de unutulmaması gerektiği,
Bir düzenleyici idari işlemin, hiyerarşik olarak bağlı olduğu üst hukuk normlarında düzenlenen konuları, genel ve objektif kuralları açıkça içermesi gerektiği, üst hukuk normlarında açık bir düzenlemeye yer verilmediği durumlarda bir hakkın kullanımının engellenmesi ya da kısıtlanması sonucunu doğuran bir idari düzenleme yapılmasının hukuken mümkün olmadığı,
Anayasa ve tarafı olduğumuz uluslararası sözleşmeler ile güvence altına alınan temel hak ve özgürlüklerin ancak bu maddelerde belirlenen sebeplerin varlığı halinde özlerine dokunulmaksızın ve bu sebeplere dayalı olarak kanunla kısıtlanabilmesinin mümkün olduğu, bu kısıtlamaların ise, Anayasa'nın özüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve laik cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamayacağının yine Anayasa'da düzenlendiği,
Bu açıklamalardan anlaşılacağı üzere; dava konusu edilen Yönetmelik maddesinde, dayanağı Kanun'da yer almayan bu ibarelere yer verilmek suretiyle Kanun'un amacını aşan nitelikte bir düzenleme yapıldığı ve böylece dava konusu kuralın, dayanağı Kanun'a aykırı bir niteliğe dönüştüğü, dayanağı üst hukuk normunda herhangi bir kısıtlama ya da engelleme bulunmadığı halde söz konusu maddede yer alan bu belirlemenin, Anayasa ve tarafı olduğumuz uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınmış olan hak ve özgürlüklerin ihlal edilmesi sonucunu doğuracağı,
Bu durumda, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmeliğin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde (erkek personel için) yer alan "Kulak ortasından aşağıda favori bırakılmaz. Saçlar, kulağı kapatmayacak biçimde ve normal duruşta enseden gömlek yakasını aşmayacak şekilde uzatılabilir, temiz bakımlı ve taranmış olur..." cümlesinde yer alan, "Kulak ortasından aşağıda favori bırakılmaz saçlar kulağı kapatmayacak biçimde ve normal duruşta enseden gömlek yakasını aşmayacak şekilde uzatılabilir" ibaresinin yapılan açıklamalar uyarınca üst hukuk normlarına uygun olmadığı,
Yazılı olarak ikaz edilmeye ilişkin dava konusu bireysel işlem yönünden;
Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürlüğü ... Dairesi Başkanlığında sözleşmeli mühendis olarak görev yapan davacının, defalarca uyarılmasına rağmen saçlarını kesmemesi eylemi nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (g) alt bendi uyarınca uyarma cezası ile cezalandırılması gerektiği ancak davacının geçmiş yıllara ilişkin olumlu çalışmaları ve sicilleri sebebiyle ceza verilmemesine, kılık kıyafet ile ilgili mer'i mevzuatta düzenlenmiş olan kurallara uyması konusunda daha dikkatli davranması gerektiğinin yazılı olarak bildirilmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin dayanağı olan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmelik'in iptal edilen ibaresi nedeniyle artık davacının saçlarını günlük hayatta kullandığı şekliyle işyerinde de kullanmasının disiplin suçu olarak değerlendirilmesi hukuken olanaklı bulunmadığı,
Bu durumda, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmelik'in davacının yazılı olarak ikaz edilmesine ilişkin işleme esas alınan maddesinin hukuka aykırı bulunarak iptal edilmesi nedeniyle, hukuki dayanaktan yoksun kalan dava konusu işlemde de hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle,
Dava konusu Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmeliğin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan (erkek personel için) "Kulak ortasından aşağıda favori bırakılmaz. Saçlar kulağı kapatmayacak biçimde ve normal duruşta enseden gömlek yakasını aşmayacak şekilde uzatılabilir" şeklindeki ibarenin ve davacının yazılı olarak ikaz edilmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idarelerden Cumhurbaşkanlığı tarafından, 657 sayılı Kanun'un Ek 19. maddesinde "Devlet memurları, kanun, tüzük ve yönetmeliklerin öngördüğü kılık ve kıyafet kurallarına uymak mecburiyetindedirler." hükmüne yer verildiği, Anayasa'nın 124. maddesi ile ilgili Kanunlarında verilen yetkiye istinaden hazırlanan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmeliğin yürürlüğe konulduğu, Yönetmeliğin amacının kamu personelinin Atatürk devrim ve ilkelerine uygun, uygar ve aşırılığa kaçmayacak şekilde sade bir kılık ve kıyafette olmalarını, kılık ve kıyafette birlik ve bütünlük içinde bulunmalarını sağlamak olduğu, Yönetmeliğin 5. maddesinde de kadın ve erkekler için kılık ve kıyafet düzenlemesinin yer aldığı, Yönetmeliğin iptali istenen kısmında Yönetmeliğin amacına uygun olarak çağdaşlığı, sadeliği, temizliği, birlik ve bütünlüğü hedeflediğinin görüldüğü, idare hukukunda kamu görevlilerinin kılık ve kıyafet yükümlülüğünün, kamu hizmetinin yerine getirilmesinde eşitlik ve tarafsızlık ilkelerinin de bir gereği olduğu; Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından, Devlet memurlarının kıyafet mecburiyeti ve kılık kıyafetlerine ilişkin düzenlemenin kanun ve yönetmeliklerle belirlendiği, davacının bu hükümlere uymakla yükümlü olduğu, davacı hakkında usulüne uygun olarak muhakkik tayin edilerek soruşturma yapıldığı, soruşturmanın usulüne uygun olarak yapıldığı, davacının savunmasının alındığı, davacının eyleminin sendikal bir hakkın kullanılması anlamını taşımadığı, tüm bu sebeplerle tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine,
2.Dava konusu işlemlerin iptaline ilişkin Danıştay İkinci Dairesinin 18/11/2020 tarih ve E:2017/665, K:2020/3432 sayılı kararının ONANMASINA,
3.Kesin olarak, 13/09/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY
X- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin "İfade özgürlüğü" başlıklı 10. maddesinde, "Herkes ifade özgürlüğü hakkında sahiptir. Bu hak, kamu makamlarının müdahalesi olmaksızın ve ülke sınırları gözetilmeksizin, kanaat özgürlüğünü ve haber ve görüş alma ve de verme özgürlüğünü de kapsar. Bu madde, Devletlerin radyo, televizyon ve sinema işletmelerini bir izin rejimine tabi tutmalarına engel değildir.
Görev ve sorumluluklar da yükleyen bu özgürlüklerin kullanılması, yasayla öngörülen ve demokratik bir toplumda ulusal güvenliğin, toprak bütünlüğünün veya kamu güvenliğinin korunması, kamu düzeninin sağlanması ve suç işlenmesinin önlenmesi, sağlığın veya ahlakın, başkalarının şöhret ve haklarının korunması, gizli bilgilerin yayılmasının önlenmesi veya yargı erkinin yetki ve tarafsızlığının güvence altına alınması için gerekli olan bazı formaliteler, koşullar, sınırlamalar veya yaptırımlara tabi tutulabilir." hükmüne yer verilmiştir.
Dava konusu düzenleyici işlemin dayanağı olan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun, "Kıyafet mecburiyeti" başlıklı Ek 19. maddesinin dava konusu bireysel işlemin tesis edildiği tarihteki yürürlükte olan halinde, "Devlet memurları, kanun, tüzük ve yönetmeliklerin öngördüğü kılık ve kıyafet kurallarına uymak mecburiyetindedirler." hükmü yer almaktadır.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin yukarıda metnine yer verilen ifade özgürlüğüne sağladığı koruma yalnızca içerik açısından olmayıp, bilgi ve düşüncelerin dile getirildiği, iletildiği ve bunlara ulaşıldığı farklı biçim ve araçları da kapsamaktadır. Benzer hususlar Anayasa bakımından da geçerli olup, Anayasa Mahkemesinin de sıklıkla ifade ettiği gibi Anayasa'da sadece düşünce ve kanaatler değil, ifadenin tarzları, biçimleri ve araçları da güvence altına alınmıştır. Bu kapsamda, bireyler kendilerini saçlarının ve/veya favorilerinin uzun ve/veya kısa olmasıyla ifade edebileceklerdir. Somut olaydaki gibi, toplumun birer bireyi olan kamu görevlilerinin de bu Anayasal haktan faydalanmaları gerektiği kuşkusuzdur.
Öte yandan dava konusu düzenlemenin dayanağı olan 657 sayılı Kanun'un Ek 19. maddesiyle idareye kamu görevlilerinin kılık ve kıyafetiyle ilgili düzenleme yetkisi verildiği görülmekle birlikte bu yetkinin, Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile güvence altına alınan, kılık, kıyafet ve fiziksel görünüşü da kapsar şekilde geniş yorumlanan ifade özgürlüğünü yasaklayacak nitelikte düzenleme yapılabileceği şeklinde yorumlanması mümkün değildir.
Bu bilgiler ışığında, dava konusu düzenlemenin "Kulak ortasından aşağıda favori bırakılmaz... (saçlar) kulağı kapatmayacak biçimde ve normal duruşta enseden gömlek yakasını aşmayacak şekilde uzatılabilir." şeklindeki kısmının Kanun'la verilen yetkiyi aşar nitelikte, ölçülülük ilkesine ve hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, Daire kararının düzenleyici işlemin iptaline ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği oyuyla, karara gerekçe yönünden katılmıyoruz.

KARŞI OY
XX- İdare adına faaliyet yürüten ve yetki kullanan kamu görevlilerinin çalışma esasları, hak ve sorumlulukları yasalarla düzenlenmekte ve görevleri nedeniyle bunlara yönelik bir kısım sınırlandırmalara gidilmektedir. Bu sınırlandırmalardan birini de kılık ve kıyafet yükümlülüğü oluşturmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Kıyafet mecburiyeti" başlıklı Ek 19. maddesinde; Devlet memurlarının, Kanun, tüzük ve yönetmeliklerin öngördüğü kılık ve kıyafet kurallarına uymak mecburiyetinde oldukları hükme bağlanmıştır.
657 sayılı Kanun'un Ek 19. maddesine dayanılarak hazırlanan ve 25/10/1982 tarih ve 17849 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmelik ile de kamu personeli için kılık ve kıyafet yükümlülüğü detaylı bir şekilde belirlenmiştir.
Yönetmeliğin 1. maddesinde; bu Yönetmeliğin, kamu personelinin Atatürk devrim ve ilkelerine uygun, uygar ve aşırılığa kaçmayacak şekilde sade bir kılık ve kıyafette olmalarını, kılık ve kıyafette birlik ve bütünlük içinde bulunmalarını sağlamayı amaçladığı belirtilmiştir.
Cinsiyet ayrımına dayanan, Yönetmeliğin 5. maddesi ise, kadın ve erkekler için farklı kılık ve kıyafet düzenlemesini içermekte olup, anılan maddenin, erkek personelle ilgili (b) bendinde, kamu görevinde bulunan erkek personelin kılık ve kıyafette uyacağı hususlar arasında, dava konusu edilen "...Kulak ortasından aşağıda favori bırakılmaz. Saçlar, kulağı kapatmayacak biçimde ve normal duruşta enseden gömlek yakasını aşmayacak şekilde uzatılabilir, ..." ifadesine yer verilmiştir.
İdare hukukunda kamu görevlileri yönünden var olan kılık ve kıyafet yükümlülüğü, kamu hizmetinin verilmesinde eşitliğin, tarafsızlığın ve apolitik olmanın bir gereği olması yönüyle ele alınmaktadır. Kamu hizmetinin daha nesnel sunulmasını sağlamak amacıyla kamu görevlilerine tarafsızlığı sağlayacak nitelikte kılık ve kıyafet yükümlülüğü getirilmiştir.
Bu itibarla; 657 sayılı Kanun'un Ek 19. maddesine dayanılarak hazırlanan Yönetmelik'te yer alan, erkek olan kamu görevlisinin kılık ve kıyafetiyle ilgili dava konusu düzenlemede ve bu düzenlemeye dayanılarak söz konusu Yönetmelik hükmüne uygun hareket edilmesi hususunda davacının yazılı olarak ikaz edilmesine ilişkin bireysel işlemde hukuka aykırılık görülmediğinden, Daire kararının bozulması gerektiği görüşüyle, karara katılmıyorum.

KARŞI OY
XXX- 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 7/4. maddesinde, "İlanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlar. Ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililer, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilirler. Düzenleyici işlemin iptal edilmemiş olması bu düzenlemeye dayalı işlemin iptaline engel olmaz." hükmüne yer verilmiştir.
Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine İlişkin Yönetmeliğin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (erkek personel için) "... Bina içinde ve görev mahallinde baş daima açık bulundurulur. Kulak ortasından aşağıda favori bırakılmaz. Saçlar, kulağı kapatmayacak biçimde ve normal duruşta enseden gömlek yakasını aşmayacak şekilde uzatılabilir, temiz bakımlı ve taranmış olur..." ibareleri dava konusu edilmiştir.
Dava dosyasındaki bilgi ve belgeler ile savunma istem yazısı ve dava konusu bireysel işlemin incelenmesinden; davacının MKE Genel Müdürlüğü ... Dairesi Başkanlığında sözleşmeli mühendis olarak görev yaptığı, saçlarının uzun olduğu ve uyarılmasına rağmen saçlarını kestirmediği ve savunması alınmak suretiyle dava konusu yazılı ikaza ilişkin işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda metnine yer verilen dava konusu düzenlemede "favori"nin saçtan ayrı olarak düzenlendiği, davacı hakkında tesis edilen yazılı ikaza konu işlemin ise yalnızca saçının uzun olduğundan bahisle tesis edildiği, bu nedenle yazılı ikaz işleminin, dava konusu düzenlemenin "..Kulak ortasından aşağıda favori bırakılmaz.." şeklindeki ibaresinin uygulama işlemi niteliğinde olmadığı, dolayısıyla "...Kulak ortasından aşağıda favori bırakılmaz..." ibaresinin iptali istemi yönünden davada süre aşımı bulunduğu anlaşıldığından, Daire kararının anılan ibarenin iptaline ilişkin kısmının bozulması gerektiği oyuyla, kararın bu kısmına katılmıyoruz.