Danıştay 10. Daire 2016/2189 Esas 2021/4034 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/2189
Karar No : 2021/4034


TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : Kendisine asaleten …, …,
… ve …'a velayeten …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : 01/11/2013 tarihinde Ankara ili, Sıhhiye Yenişehir Tren İstasyonunda banliyö treninin çarpması sonucu davacıların murisi olan …'ın vefat etmesi nedeniyle olayda davalı idarenin kusuru bulunduğundan bahisle davacılarca zararlarının ödenmesi istemiyle davalı idareye yapılan başvurunun reddine ilişkin 11/09/2014 tarihli işlemin iptali ile toplamda 300.000,00 TL maddi ve 300.000,00 TL manevi zararlarının olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılan dava sonucunda, … İdare Mahkemesince davanın kısmen incelenmeksizin reddi, kısmen reddi yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

TEMYİZ_EDENLERİN_İDDİALARI : Davacılar tarafından, insanların yoğun olduğu bir noktada ağaçlardan dolayı kör bir noktanın ve raylara inen merdiven bulunmasının olayın meydana gelmesinde etkili olduğu, bu durumda idarenin kusurunun bulunmadığını söylemenin mümkün olmadığı, Mahkemenin olay yerinde keşif yaptırıp bilirkişi raporu alması sonucu karar vermesi gerektiği iddialarıyla temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davacıların temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının reddedilen maddi tazminat için davalı idare lehine nispi vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

A) Temyiz İstemine Konu Mahkeme Kararının, Davanın Kısmen İncelenmeksizin Reddine, Kısmen Reddine İlişkin Kısmı Yönünden İncelenmesi:

İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen davanın kısmen incelenmeksizin reddine, kısmen reddine dair karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

B) Temyiz İstemine Konu Mahkeme Kararının, Reddedilen Maddi Tazminat Nedeniyle Davalı İdare Lehine Nispi Vekâlet Ücretine Hükmedilmesine İlişkin Kısmı Yönünden İncelenmesi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar" başlıklı 49. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, temyiz incelemesi sonunda kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa Danıştay'ın kararı düzelterek onayacağı hükme bağlanmıştır.
21/12/2015 tarih ve 29569 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve Mahkeme kararı tarihi itibarıyla uyuşmazlığa uygulanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin "Tarifelerin üçüncü kısmına göre ücret" başlıklı 13. maddesinde; "(1) Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, (yedinci maddenin ikinci fıkrası, dokuzuncu maddenin birinci fıkrasının son cümlesi ile onuncu maddenin son fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla,) Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir. (2) Ancak, hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez." düzenlemesi,
Aynı Tarifenin "Manevi tazminat davalarında ücret" başlıklı 10. maddesinde ise "(1) Manevi tazminat davalarında avukatlık ücreti, hüküm altına alınan miktar üzerinden Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir. (2) Davanın kısmen reddi durumunda, karşı taraf vekili yararına Tarifenin üçüncü kısmına göre hükmedilecek ücret, davacı vekili lehine belirlenen ücreti geçemez. (3) Bu davaların tamamının reddi durumunda avukatlık ücreti, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümüne göre hükmolunur. (4) Manevi tazminat davasının, maddi tazminat veya parayla değerlendirilmesi mümkün diğer taleplerle birlikte açılması durumunda; manevi tazminat açısından vekalet ücreti ayrı bir kalem olarak hükmedilir." düzenlemesi yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava, davacılar tarafından, Ankara ili, Sıhhiye Yenişehir Tren İstasyonunda banliyö treninin çarpması sonucu davacıların murisi olan …'ın vefat etmesi nedeniyle davalı idarenin kusuru bulunduğundan bahisle zararlarının ödenmesi istemiyle davalı idareye yapılan başvurunun reddine ilişkin 11/09/2014 tarihli işlemin iptali ile toplamda 300.000,00 TL maddi, 300.000,00 TL manevi zararlarının olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davanın kısmen incelenmeksizin reddine, kısmen reddine ve reddedilen maddi tazminat için Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca nispi olarak belirlenen 25.150,00 TL vekalet ücretinin davacılar tarafından davalı idareye ödenmesine karar verilmiştir.
Maddi tazminat talebiyle açılan davalarda, tümden ret veya kısmen kabul kısmen retle sonuçlandığı durumlarda kabul edilen tazminat miktarının önemli kısmının vekalet ücreti olarak davalı idareye ödenmesi, açılan tazminat davasını davacı açısından anlamsız hale getirmekte, bazı olaylarda ise, davacının dava açılmadan önceki durumundan daha kötü bir duruma girmesine neden olmakta, bu durum, gerek Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuru kararlarında gerekse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarında mahkemeye erişim hakkının ihlali olarak değerlendirilmektedir. Tümden ret ya da kısmen kabul, kısmen ret ile sonuçlanan maddi tazminat davalarında, taraflar lehine hükmedilecek vekalet ücretinin, kişilerin hak arama özgürlüğü kapsamındaki mahkemeye erişim hakkını ihlal etmeden ne şekilde hesaplanacağı konusunda Tarifenin 10. maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarına paralel bir düzenlemeye yer verilmemiş olması nedeniyle, reddedilen maddi tazminata ilişkin vekalet ücretinin Tarifenin üçüncü kısmına göre belirleneceğine ilişkin Tarife hükmünün ihmal edilmesi, hakkaniyete daha uygun olacaktır.
Yukarıda yer alan açıklamalar uyarınca, İdare Mahkemesince, tamamı reddedilen maddi tazminat istemi yönünden davalı idare lehine nispi vekâlet ücretine hükmedilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Bu durumda; davalı idare lehine, Mahkeme kararının verildiği tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 1.000,00 TL vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden, Mahkeme kararının hüküm fıkrasında yer alan "reddedilen maddi tazminat için Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 25.150,00 TL avukatlık ücretinin" ibaresinin "Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.000,00 TL maktu vekalet ücretinin" olarak düzeltilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin esas yönünden reddine, vekalet ücreti yönünden kabulüne,
2. Davanın kısmen incelenmeksizin reddi, kısmen reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının hüküm fıkrasında yer alan "reddedilen maddi tazminat için Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen … TL avukatlık ücretinin" ibaresinin "Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen … TL maktu vekalet ücretinin" şeklinde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 13/09/2021 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.



(X)-KARŞI OY :

Dosyanın incelenmesinden, olayla ilgili olarak düzenlenen dijital disk ön izleme tutanağında; "trenin seyir halinde olduğu, görüntünün 2.11 saniyesine kadar normal seyrinde devam ederek banliyö tren istasyonuna giriş yapacağı esnada sağ tarafta bulunan 2 metre yüksekliğinde ağaçlar nedeni ile kör nokta olan alandan tren rayları istikametine ani olarak bir şahsın çıktığı, trenin yaklaşmasına rağmen başka bir hareket yapmadan ve raylardan uzaklaşmak için bir harekette bulunmadan trene arkasını dönmekte olduğu, 2.17 saniyesinde de çarpma olayının meydana geldiği" şekilinde tespitlere yer verildiği, kaza sonucu davacılar murisinin yaşamını yitirdiği anlaşılmaktadır.
Davacıların temyiz dilekçesinde ise istasyondan raylara inen merdivenlerin bulunduğu iddia edilmekte, davalı idarenin yayaların bu alana inişine engel olacak tedbirleri almadığı ifade edilmekte olduğundan; uyuşmazlıkta kazanın olduğu yer dikkate alınarak idarenin böyle bir yükümlülüğünün olup olmadığı, tedbir almasının gerekip gerekmediği, bu yönden bir hizmet kusurunun bulunup bulunmadığı ortaya konulduktan sonra tazminat konusunda bir karar verilmesi gerekirken bu husus incelenmeden, bu haliyle eksik incelemeye dayalı olarak verilen kararda hukuki isabet bulunmamaktadır.
Bu sebeple davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararının bozulması oyuyla, aksi yöndeki Daire kararına katılmıyoruz.