18. Hukuk Dairesi Esas No: 2015/9343 Karar No: 2016/5391 Karar Tarihi: 31.03.2016
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2015/9343 Esas 2016/5391 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Dava, Kamulaştırma Yasasına göre, davacının sahip olduğu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili istemiyle açılmıştır. Mahkeme davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak, temyiz incelemesi sonrasında, Yargıtay 18. Hukuk Dairesi, benzer kamulaştırma dosyalarından farklı olarak, mahkemenin değer takdiri esnasında aynı ürünleri kullanması gerektiğini ve tarım arazisi olduğu dikkate alınarak 2014 yılına ait dekar başına asgari ve azami verim, üretim giderleri, kg başına toptan satış fiyatlarının esas alınması gerektiğini belirtmiştir. Bu nedenle, mahkeme kararı bozulmuş ve kanun maddesi olarak, 2942 Sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasayla değişik 15. maddesi ile bilirkişilerce yapılan değer tespitinde, idarece belgelerin mahkemeye verildiği gün (dava tarihi) esas alınması gerektiği belirtilmiştir.
18. Hukuk Dairesi 2015/9343 E. , 2016/5391 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, ... İli ... İlçesi ... Köyü 128 ada 4 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak: 1-Dairemizce aynı kamulaştırma kapsamında aynı bölgeden (... Köyü) gelen dosyaların temyiz incelemesi yapılan ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2014/41 E, 2014/422 K (Dairenin 2015/3027 E - 2015/16838 K) sayılı dosyasında yer alan bilirkişi heyeti raporunda sulu tarım arazisi için birinci yıl buğday (yan ürün saman), ikinci yıl karışık sebze (domates ve kırmızı biber ortalaması), üçüncü yıl karışık baklagil (kuru fasulye (yan ürün saman) ve nohut (yan ürün saman) ortalaması) münavebeye alınarak yapılan değerlendirme sonucu verilen karar Yargıtay denetiminden geçerek onanmıştır. Buna göre dava konusu taşınmazın aynı kamulaştırma kapsamında kalıp ayırt edici bir özelliği de olmadığına göre ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2014/41 E, 2014/422 K (Dairenin 2015/3027 E - 2015/16838 K) sayılı dosyasındaki aynı ürünleri münavebeye alarak değerlendirme yapan bilirkişi raporuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi, Kabule göre: 2-2942 Sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasayla değişik 15. maddesinin son fıkrası uyarınca bilirkişilerce yapılan değer tespitinde, idarece belgelerin mahkemeye verildiği gün (dava tarihi) esas tutulur. Buna göre tarım arazisi olan dava konusu taşınmazın değerlendirme tarihindeki (2014 yılı) mevkii ve şartlarına (sulu arazi niteliğine) göre ve olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelirinin tespitinde, münavebeye alınan ürünlerin 2014 yılına ait dekar başına asgari ve azami verimi ve üretim giderleri ile kg başına toptan satış fiyatlarının esas alınması gerekir. Kural böyle iken ve karar tarihi itibarıyla 2014 yılı verilerinin belirlenmiş olduğu da gözetilmeden 2013 yılına ilişkin resmi verilere göre, enflasyon katsayısı uygulamak suretiyle usuli kazanılmış hak kuralı da dikkate alınmak suretiyle oluşacak sonuca göre bedel tespitine hükmedilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edenlerden davalı tarafa iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 31.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.