18. Hukuk Dairesi Esas No: 2015/9333 Karar No: 2016/5390 Karar Tarihi: 31.03.2016
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2015/9333 Esas 2016/5390 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Dava, Kamulaştırma Yasası uyarınca, bir taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili istenilmesi üzerine açılmıştır. Mahkeme, davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak, Yargıtay 18. Hukuk Dairesi tarafından yapılan incelemede, belirli eksiklikler tespit edilmiştir. Kamulaştırma kapsamında gelen benzer dosyalara dayanarak, dava konusu taşınmazın aynı ürünleri ürettiği ve sulu tarım arazisi olduğu belirtilmiştir. Bu nedenle, bilirkişi raporuna göre hüküm kurulması gerektiği ifade edilmiştir. Ayrıca, bilirkişilerce yapılan değer tespitinde, 2942 Sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasayla değişik 15. maddesinin son fıkrası uyarınca, mahkemeye sunulan belgelerin esas alınması gerektiği vurgulanmıştır. Bu nedenle, tarım arazisi olan dava konusu taşınmazın değerlendirme tarihindeki (2014 yılı) mevkii, şartları ve ürünlerinin esas alınarak bedel tespitinin yapılması gerektiği belirtilmiştir. Kanun maddeleri ise 2942 Sayılı Yasa'nın 4650 Sayılı Yasayla değişik 15. maddesi olarak belirtilmiştir.
18. Hukuk Dairesi 2015/9333 E. , 2016/5390 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, ... İli ... İlçesi .... Köyü 129 ada 15 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak: 1-Dairemizce aynı kamulaştırma kapsamında aynı bölgeden (... Köyü) gelen dosyaların temyiz incelemesi yapılan .... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2014/41 E, 2014/422 K (Dairenin 2015/3027 E - 2015/16838 K) sayılı dosyasında yer alan bilirkişi heyeti raporunda sulu tarım arazisi için birinci yıl buğday (yan ürün saman), ikinci yıl karışık sebze (domates ve kırmızı biber ortalaması), üçüncü yıl karışık baklagil (kuru fasulye (yan ürün saman) ve nohut (yan ürün saman) ortalaması) münavebeye alınarak yapılan değerlendirme sonucu verilen karar Yargıtay denetiminden geçerek onanmıştır. Buna göre dava konusu taşınmazın aynı kamulaştırma kapsamında kalıp ayırt edici bir özelliği de olmadığına göre .... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2014/41 E, 2014/422 K (Dairenin 2015/3027 E - 2015/16838 K) sayılı dosyasındaki aynı ürünleri münavebeye alarak değerlendirme yapan bilirkişi raporuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi, Kabule göre: 2-2942 Sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasayla değişik 15. maddesinin son fıkrası uyarınca bilirkişilerce yapılan değer tespitinde, idarece belgelerin mahkemeye verildiği gün (dava tarihi) esas tutulur. Buna göre tarım arazisi olan dava konusu taşınmazın değerlendirme tarihindeki (2014 yılı) mevkii ve şartlarına (sulu arazi niteliğine) göre ve olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelirinin tespitinde, münavebeye alınan ürünlerin 2014 yılına ait dekar başına asgari ve azami verimi ve üretim giderleri ile kg başına toptan satış fiyatlarının esas alınması gerekir. Kural böyle iken ve karar tarihi itibarıyla 2014 yılı verilerinin belirlenmiş olduğu da gözetilmeden 2013 yılına ilişkin resmi verilere göre, enflasyon katsayısı uygulamak suretiyle usuli kazanılmış hak kuralı da dikkate alınmak suretiyle oluşacak sonuca göre bedel tespitine hükmedilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, Doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edenlerden davalı tarafa iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 31.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.