MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ...Nakliyat ve Ticaret Ltd. Şti. vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 23/07/2012 gününde verilen dilekçe ile tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 15/12/2016 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Mahkeme gerekçeli kararında, dava tarihinin 23/07/2012 olması gerekirken 20/07/2017 tarihi olarak yazılması mahallinde düzeltilebilir maddi hata olarak görülmekle bozma sebebi yapılmamıştır.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Davalının diğer temyiz itirazlarına gelince;
a-Dava, haksız el koyma nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, istemin kısmen kabulüne karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, müvekkili şirkete ait araca kaçakçılık suçunda kullanıldığı iddiasıyla el konulduğunu, yapılan ceza yargılaması sonucunda sanıkların beraatine ve aracın ruhsat sahibine iadesine karar verildiğini, bu süreçte araçta oluşann değer kaybının, mahrum kalınan kazancın ve yediemine ödenmek zorunda kalınan otopark ücretinin davalıdan tazmini isteminde bulunmuştur.
Davalı idare vekili, araca kaçakçılık suçunda kullanılması nedeniyle yasa gereği el konulduğunu, kendilerine atfedilebilir bir kusur bulunmadığını belirterek, istemin reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece verilen ilk karar, Dairemizin 11/01/2016 gün ve 2015/820 -2016/102 sayılı ilamıyla, davacının el koyma öncesi döneme ait gelir araştırması yapılarak, gerekli bilgi ve belgeler dosya içine alındıktan sonra, ...Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanlığı ile ...Esnaf Kefalet Kooperatifinden gelen verilerle birlikte, dosyanın konusunda uzman bilirkişiye tevdi edilerek alınacak rapor sonucuna göre karar verilmek üzere bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilmiş ise de bozma ilamında belirtilen eksiklikler giderilmeden, davanın kısmen kabulü ile 73.072,67 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesi üzerine, davalı idare vekilinin temyiz yoluna başvurması ile Dairemizce yapılan incelemede; 17/04/2017 gün, 2017/1646 esas ve 2017/2012 karar sayılı ilamla ilk bozmada belirtilen eksiklikler giderildikten sonra dosyanın yeniden bilirkişiye tevdi edilerek alınacak rapor sonucuna göre karar verilmek üzere bozma kararı verilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak, alınan bilirkişi raporuna göre bu defa 100.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Taraflardan yalnız birinin temyizi halinde, Yargıtay, hükmü temyiz edenin aleyhine bozamaz. (Aleyhe bozma yasağı). Bundan başka, taraflardan yalnız birinin hükmü temyiz etmesi halinde, Yargıtay"ın (temyiz eden tarafın lehine olarak) verdiği bozma kararına uyan yerel mahkeme de artık, temyiz eden tarafın, önceki (bozulan) karara oranla daha aleyhine olan bir hüküm veremez. Buna da "aleyhe hüküm verme yasağı" denir. Taraflardan yalnız birinin temyizi üzerine verilen bozma kararına uyan mahkemenin temyiz eden tarafın, önceki (bozulan) karara oranla daha aleyhine olan bir hüküm vermemesi ilkesi, usule ilişkin kazanılmış hak müessesesi ile de yakından ilgilidir." (Prof.Dr. Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, 6. Baskı, Cilt;5, 2001, s; 4732 -4737). Şu halde; Dairemizin, 17/04/2017 gün, 2017/1646 esas ve 2017/2012 karar sayılı ikinci bozma ilamı öncesinde davalı aleyhine hükmedilen tazminat miktarı 73.073,62 TL olup karar davalı ... temyizi üzerine davalı yararına bozulmuş olmasına ve yerel mahkemece bozma ilâmına uyulmasına karar verilmesine rağmen, açıklanan aleyhe hüküm verme yasağına aykırı olarak, bozma sonrası alınan bilirkişi raporuna göre 100.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesi usul ve yasaya uygun düşmemiştir.
b-Davaya konu aracın muhafaza altında kaldığı dönemde yıllara göre muhtemel kazancının bildirilmesi için ...Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odasına yazılan müzekkereye verilen 28.10.2013 tarihli cevabi yazıda, 1994 model akaryakıt tankerinin muhafaza altında kaldığı süre olan 24.04.2004-09.02.2012 tarihleri arasında net geliri 2004 yılı için 545,00 TL, ...., 2012 yılı için 1.040,00 TL olarak belirtildiği halde, 03.08.2016 tarihli cevabi yazıda net geliri; 2004 yılı için 1.500,00 TL, ..., 2012 yılı için 2.400,00 TL olarak belirtilmiştir. Mahkemece bu çelişki giderilmeden dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi de sebep göstermeksizin olay tarihine daha yakın ve dosya kapsamına uygun olan 2013 yılı verileri yerine 2016 yılında düzenlenen müzekkere cevabına göre hesaplama yapmış olup mahkemece dosya kapsamına uygun olmayan bilirkişi raporuna göre karar verilmesi usul ve yasaya uygun düşmemiştir.
c-Gebze Ağır Ceza Mahkemesinin 2004/302 esas ve 2007/363 karar sayılı dosyası kapsamından, davacı şirkete ait 41 F 0868 plaka sayılı araca kaçakçılık suçunda kullanıldığı iddiasıyle el konulduğu, açılan kamu davasında sanıkların beraatine ve aracın ruhsat sahibine iadesine karar verildiği, kararın temyiz edilmesi üzerine de Yargıtay 7. Ceza Dairesinin 19.09.2011 gün, 2010/6362 esas ve 2011/15911 karar sayılı ilamıyla kamu davasının zamanaşımı nedeniyle ortadan kaldırılmasına, nakilde kullanılan dava konusu 41 F 0868 plakalı aracın sanığa iadesine ve bu aracın ruhsat kaydındaki satılamaz, devredilemez şerhinin kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır. Davaya konu araca el konulmasına yol açan eylem incelendiğinde ise Petrol Kimya San.Ltd.Şti"nin Gebze İhtisas Müdürlüğü vasıtası ile ... Gümrük Antrepolarından çekilen hegzan ve white spreet maddesinin Tuzla Tepeörendeki tesislerinde işleyip tiner haline getirmek ve piyasaya o şekilde sürmek yerine piyasaya doğrudan benzin ve motorin olorak satılması amacıyla hiç işleme tabi tutulmadan hegzan ve white spreet maddesinin satışının yapıldığı, 24/02/2004 tarihinde sanık Hüseyin Alkan’ın kullandığı 41 F 0868 plakalı araçla sevk irsaliyesinde tiner yazılı olmasına rağmen araçta hiç işleme tabi tutulmamış hegzan ve white spreet maddesinin bulunduğu, Petrol Kimya San. Ltd.Şti"nce ithal edilen hegzan maddesine hava kurutmalı tiner, white spreet maddesine sentettik tiner irsaliyesi kesilerek tankerlerin mühürleri dahi sökülmeden hiç bir işleme tabi tutulmaksızın sanık Hüseyin Dülgerbaki’nin talimatı ile piyasaya verildiği, bu maddelerin mazot ve benzin olarak piyasaya satışı yapılarak haksız kazanç elde edildiği ve böylece sanıkların 4926 sayılı yasanın 3/e maddesinde tanımlanan özel kanunları gereğincebelirli işler için vergiden tamamen yada kısmen muaf olarak ithal olunan eşyayı ithal amacı dışında kullanıp sattıkları şüphesiyle el konulmasında, sanıkların savunmalarında 41 F 0868 plaka sayılı aracın solventaş deposundan hegzan maddesini yükledikten sonra Tuzla Tepeörendeki üretim tesislerine gittiği bir müddet burada durduğu daha sonra şoför tarafından alıcı firmaya teslim edilmek üzere üretim tesislerinden çıktığı, Hegzan maddesinin sentetik tinere dönüştürme işleminin sehven yapılamadığının kabulü halinde dahi bu durum ilk görünüşte araca el konulmasına sebebiyet vereceğinden zararın oluşmasında davacının da müterafik (bölüşük) kusuru bulunduğu açıktır. Bu durumda, hükmedilecek tazminat miktarından BK. 43 ve 44 (TBK.51,52) maddeleri gereğince uygun miktarda indirim yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya uygun düşmemiş, bu durum kararın bozulmasını gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (2/a,b,c) sayılı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA, davalının diğer temyiz itirazlarının ilk bentte açıklanan nedenlerle reddine 04/11/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.