Danıştay 6. Daire 2019/12870 Esas 2021/9387 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/12870
Karar No : 2021/9387

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı /…
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Muğla ili, Menteşe İlçesi, … Mahallesi, … Mevkii, … ada, … parsel sayılı taşınmaza ilişkin 1/1000 ölçekli Ortaköy Uygulama İmar Planının 1/100000 ölçekli çevre düzeni planına göre revize edilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarihli, … sayılı karar ile dayanağı … tarihli, … sayılı belediye meclis kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli Ortaköy Uygulama İmar Planının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava konusu 1/1000 ölçekli Ortaköy Uygulama İmar Planında davacıya ait taşınmaz için yol, su sporları göleti, olimpik spor alanı arazi kullanım kararının getirildiği, 1/25.000 ölçekli Muğla Nazım İmar Planında ise aynı taşınmazın spor alanı olarak belirlendiği, dava konusu uygulama imar planının üst ölçekli plan olan nazım imar planına uygun olduğu, alanda sosyal altyapı kullanımlarının birlikte oluşturdukları ve dere yatağı boyunca devam eden bir süreklilik bulunduğu, imar planında davacının taşınmazına verilen fonksiyonlarda planlama teknik ve esaslarına, planlar hiyerarşisi ile şehircilik ilkelerine aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemler hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu taşınmaza ilişkin 1/25.000 ölçekli nazım imar planının tamamının iptal edildiği, bu kararın kesinleştiği, bu nedenle Mahkeme kararının gerekçesinin dayanaksız kaldığı, nazım imar planı olmayan yerde uygulama imar planı yapılamayacağından uygulama imar planının konusuz kaldığı, dava konusu planın 1/100000 ölçekli çevre düzeni planına aykırı olduğu, olimpik spor alanının kamusal hizmet alanı olduğu ve kamu ortaklı payı ile oluşturulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Dava konusu alanda 12.10.2017 tarihli Muğla Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla 1/25000 ölçekli nazım imar planının onaylandığı ve bu planda da dava konusu taşınmazın kullanım kararında herhangi bir değişiklik yapılmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Muğla ili, Menteşe ilçesi, … Mahallesi, … Mevkii, … ada, … parsel sayılı taşınmazın … tarihli, … sayılı belediye meclis kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli Ortaköy Uygulama İmar Planında yol, su sporları göleti, olimpik spor alanı olarak belirlendiği, … tarihli, … sayılı mülga Muğla Belediye Meclisi kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planında olimpik spor alanı, yaya yolu ve su sporları göleti olarak belirlendiği, … tarihli, … sayılı Muğla Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla onaylanan 1/25000 ölçekli nazım imar planında spor alanı olarak belirlendiği, … tarihinde onaylanan 1/100.000 ölçekli Aydın-Muğla-Denizli Çevre Düzeni Planında kırsal yerleşim alanı lekesi içerisinde kaldığı, davacı tarafından 1/1000 ölçekli Ortaköy Uygulama İmar Planının çevre düzeni planına göre revize edilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddi üzerine, … tarihli, … sayılı ret işlemi ile 1/1000 ölçekli Ortaköy Uygulama İmar Planının taşınmazına ilişkin kısmının iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 8. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, " İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. " kuralı yer almaktadır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca çıkarılan 14.06.2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 4.maddesinin 1.fıkrasının (c) bendinde, "Çevre düzeni planı: Varsa mekânsal strateji planlarının hedef ve strateji kararlarına uygun olarak orman, akarsu, göl ve tarım arazileri gibi temel coğrafi verilerin gösterildiği, kentsel ve kırsal yerleşim, gelişme alanları, sanayi, tarım, turizm, ulaşım, enerji gibi sektörlere ilişkin genel arazi kullanım kararlarını belirleyen, yerleşme ve sektörler arasında ilişkiler ile koruma-kullanma dengesini sağlayan 1/50.000 veya 1/100.000 ölçekteki haritalar üzerinde ölçeğine uygun gösterim kullanılarak bölge, havza veya il düzeyinde hazırlanabilen, plan notları ve raporuyla bir bütün olarak yapılan planı ifade eder." kuralı yer almaktadır.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 5. maddesinin birinci fıkrasınıın (i) bendinde:" Sosyal altyapı alanları: Birey ve toplumun kültürel, sosyal ve rekreatif ihtiyaçlarının karşılanması ve sağlıklı bir çevre ile yaşam kalitelerinin artırılmasına yönelik kamu veya özel sektör tarafından yapılan eğitim, sağlık, dini, kültürel ve idari tesisler, açık ve kapalı spor tesisleri ile park, çocuk bahçesi, oyun alanı, meydan, rekreasyon alanı gibi açık ve yeşil alanlara verilen genel isimdir." düzenlemesi yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Stratejik mekânsal planlama, kentsel gelişimi yalnızca fiziksel gelişim kapsamında ele alan bir yaklaşım değildir. Fiziksel gelişmenin yanı sıra, kentteki sosyal, kültürel, ekonomik, yerel örgütsel gelişime ilişkin stratejileri de içerir. Çevre düzeni planları, bölgesel nitelikte genel arazi kullanım kararları getirmekte olup, stratejik bir plan olması sebebiyle sadece fiziki kullanım kararları içermemektedir. Dolayısıyla, 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planında belirlenen arazi kullanım kararları, niteliği itibariyle çevre kirliliğinin oluşmadan önce önlenebilmesi ve sağlıklı çevrenin oluşturulmasına yönelik hedef, ilke, strateji ve politikaları sağlayacak plan kararları olup, bu yönüyle çevre düzeni planına dayanılarak yapılacak 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planlarda öngörülen ve parsel bazında fiziki kullanım durumunu belirleyen arazi kullanım kararlarından farklılık arz ettiği kuşkusuzdur.
Dosyanın incelenmesinden, Aydın-Muğla-Denizli Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planının 8.1.2.2. nolu plan notunda; ''Kırsal yerleşme alanlarında konut, tarım ve hayvancılık amaçlı yapılar, turizm tesisleri, ticaret üniteleri, kamu hizmetine yönelik yapılar, sosyal ve teknik altyapı alanları, açık ve yeşil alanlar yer alabilir.'' düzenlemesinin yer aldığı, Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinde açık ve kapalı spor alanlarının sosyal alt yapı alanları tanımı içinde düzenlendiği dikkate alındığında, taşınmazın belediye olimpik spor alanı olarak belirlenmesinin üst ölçekli plana uygun olduğu anlaşıldığından dava konusu işlemlerde bu yönüyle de hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen ek gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine, 14/09/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.