Mahkemesi : Rize 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Tarihi : 24.06.2013
No : 2013/116-2013/490


Davacı, Almanya’da geçen süreleri gözetilerek 25.02.1989 tarihinin Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak tespitine karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, davacının 18 yaşını tamamladığı 25.02.1991 tarihinin Türkiye’de sigorta başlangıcı olduğunun tespitine karar verilmiştir.

Hükmün, taraf avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

A-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen, tüm temyiz itirazlarının reddi gerekir.

B- Davalı Kurum vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;

1-Konuya ilişkin 10.04.1965 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak 01.11.1965 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin uzun vadeli sigorta kollarından olan “Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları (aylıkları)” başlıklı beşinci bölüme 02.11.1984 tarihinde imzalanıp 05.12.1985 tarihli 3241 sayılı Yasayla onaylanıp yürürlüğe giren Ek Sözleşme ile getirilen sözleşmenin 29’uncu maddesinin 4’üncü bent hükmüne göre, bir kimsenin Türk sigortasına girişinden önce, bir Alman R. Sigortasına girmiş bulunması halinde, Alman R. Sigortasına giriş tarihi, Türk Sigortasına giriş tarihi olarak kabul edileceği açıkça ifade edilmiştir.

3201 sayılı Kanununda, borçlanılacak süreler belirtilmiş olup; yukarıda da belirtildiği gibi, sözleşme gereği sigorta başlangıcına esas alınacak çalışmanın R. sigortasına tabi olması gerekir.

Dosyadaki TR-4 belgesinde, davacının Almanya’da 25.02.1990 – 31.07.1990 tarihleri arasında Schulausbildung (okul ğrenimi), 01.08.1990 – 31.10.1990 ve 01.02.1991 – 30.06.1993 tarihleri arasında pflichtbeitragszeit beruflich ausbildung (mesleki eğitim mecburi prim süresi), arada 01.11.1990 – 31.01.1991 tarihleri arasında fachschulausbildung (meslek eğitimi süresi), 01.07.1993 tarihinden itibaren de pflichtbeitragszeit (zorunlu prim süresi) olduğu yazılı olup; Mahkemece, R. sigortasına tabi olan 01.07.1993 tarihinden önceki sigortalılıklarının R. sigortasına tabi olup-olmadığı araştırılmadan sigorta başlangıcı olarak 18 yaşını doldurduğu 25.02.1991 tarihinin esas alınması isabetsiz bulunmuştur. Yapılacak araştırma sonucunda, tespitine karar verilen tarihlerdeki çalışmanın Alman R. sigortasına tabi olmadığının anlaşılması durumunda, 01.07.1993 tarihinden itibaren pflichtbeitragszeit (zorunlu prim) bildirilen çalışmanın R. sigortasında gerçekleştiği gözetilmelidir.

2-Davacı yurtdışında geçen sürelerini 3201 sayılı Yasaya göre borçlanmış ve borçlanma bedelini ödemiş ise de; 06.02.2013 tarihli dilekçe ile borçlanma tasfiye edilerek ödediği bedelin iadesini istediği, Kurum tarafından da ödenen borçlanma bedelinin tamamı için iade işleminin başlatıldığı anlaşılmaktadır.

Sigorta başlangıcı için en az bir günlük sürenin borçlanılması gerekmekte olup; tasfiye işleminin sonucu araştırılarak, tamamen tasfiye edilen borçlanmanın sigorta başlangıcına esas alınamayacağı gözetilmeksizin eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 03.04.2014 gününde oy birliğiyle karar verildi.