MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-

Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacılar, mirasbırakanları ...’in maliki olduğu 1229 ada 157 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki 2 nolu bağımsız bölümü, eşi ...’e muvazaalı olarak temlik ettiğini, daha sonra ... ’in vasiyetname ile mal varlığını eşi ...’e bıraktığını, her ikisinin de mirasçı bırakmadan öldüğü gerekçesiyle çekişme konusu yerin davalı ... adına tescil edildiğini, ancak ... 3.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2005/339 Esas, 2005/293 Karar sayılı ilamı ile murisin mirasçılarının belirlendiğini ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tescile karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddianın sabit olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; mirasbırakan ...’in evli ve çocuksuz olarak 23.03.2005 tarihinde öldüğü, eşi Nebahat’in ise 27.11.2011’de ölümü ile geriye mirasçı olarak kendisinden önce ölen kardeşi ... ’den olma davacı yeğenleri ... ve ... ile dava dışı ... ’ın kaldıkları, dava konusu 1229 ada 157 parsel sayılı taşınmazdaki 2 nolu bağımsız bölüm mirasbırakan adına kayıtlı iken 14.04.1982 tarihinde eşi Nebahat’e satış suretiyle 400.000 ETL bedel ile devrettiği, 07.11.1994 tarihinde de eşi Nebahat’in ½ payını mirasbırakana temlik ettiği, çekişme konusu taşınmazın ½ payı mirasbırakan, ½ payı ise eşi Nebahat adına kayıtlı iken mirasbırakanın ölümü üzerine intikalin yapıldığı, bunun üzerine eşi Nebahat’in taşınmazda ¾ pay sahibi olduğu, diğer payların davacılara ve dava dışı ... ’a isabet ettiği, ... ’in 2011 yılında mirasçı bırakmadan ölümü üzerine ¾ payının ... adına tescil edildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere; uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada mirasbırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir.
Bu durumda, yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu"nun (TMK) 706., Türk Borçlar Kanunu"nun (TBK) 237. (Borçlar Kanunu"nun (BK) 213.) ve Tapu Kanunu"nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
Hemen belirtmek gerekir ki; bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle mirasbırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır.
Bunun için de ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, mirasbırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alım gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.
Öte yandan muvazaa iddiasına dayalı davalarda mirasbırakanın kastının açık bir şekilde saptanması gerekmektedir. Bu kapsamda HMK 190 ve TMK 6. maddeleri uyarınca herkes iddiasını ispatla mükelleftir.
Somut olaya gelince, dinlenen davacı tanıkları beyanlarında, mirasbırakanın diğer mirasçılardan mal kaçırma amacıyla temliki yaptığı hususunda somut bir olgu ortaya koyamamışlardır. Mirasbırakan ve eşinin çocukları yoktur. Davacılar da dava dilekçelerinde mirasbırakanın ölümü halinde eşinin güvencesi olsun diye temliki yaptığını belirtmişlerdir. Bu dahi temlikin mal kaçırma amacıyla yapılmadığı anlamını ihtiva etmektedir.
O halde, yukarıda değinilen somut olgular açıklanan ilkeler çerçevesinde değerlendirildiğinde, mirasbırakanın gerçek amaç ve iradesinin mirasçılardan mal kaçırmak olmadığı ve bu amaçla temlikin gerçekleştirilmediğinin kabulü gerekmektedir.
Hal böyle olunca davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması doğru değildir.
Davalının yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile yukarıda açıklanan nedenlerden ötürü hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 13.03.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.