Danıştay 10. Daire 2019/4739 Esas 2021/4063 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No: 2019/4739
Karar No: 2021/4063

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : Özel … Eğitim Kurumları İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, iptale ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, sürücü kursunda usta öğretici olarak çalışan kişilerin işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri ile aylık prim ve hizmet belgelerinin süresinde Kuruma verilmediğinden bahisle 5510 sayılı Kanun’un 102. maddesi uyarınca toplam 67.746,00 TL idari para cezası verilmesine ilişkin Uşak Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davalı idarece yeterli araştırma yapılmaksızın salt Uşak İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nce gönderilen mesleki bilgi formlarından hareketle dava konusu işlemin tesis edildiği, bu durumun söz konusu kişilerin davacıya ait iş yerinde çalışmakta olduğunun tespiti anlamına gelmeyeceği ve davacının iş yerinde çalıştığı iddia edilen kişilerin de anılan tarihlerde iş yerinde çalışmadıklarına ilişkin beyanda bulundukları görüldüğünden, idari para cezasının 53.293,00 TL'lik bölümünde; hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin 53.293,00 TL idari para cezasına ilişkin kısmının iptaline, davanın ... isimli çalışanın söz konusu tarihlerde başka bir iş yerinde sigortalı olarak çalıştığının belirlenmesi sebebiyle, kesilen idari para cezasının bu çalışana isabet eden kısmına ait tahakkukların davalı idare tarafından iptal edildiği görüldüğünden idari para cezasının bu kısmıyla ilgili olarak konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Uşak Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğü'nün resmi yazısı karşısında Kurumun araştırma yapma zaruretinin olmadığı, bunun aksinin düşünülmesi halinde dahi Milli Eğitim Müdürlüğü'nden gerekli belgelerin getirtilerek karar verilmesi ve kararın iptale ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Danıştay Başkanlık Kurulu'nun 07/03/2019 tarih ve 2019/24 sayılı kararıyla Danıştay Onbeşinci Dairesinin kapatılması üzerine Danıştay Onuncu Dairesine gönderilen dava dosyasında, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı şirkete ait sürücü kursunda usta öğretici olarak çalışacak şahısların, Uşak İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından mesleki bilgi formlarının davalı idareye bildirilmesinden sonra davalı idarece yapılan incelemede, Uşak İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bildirilen 18 şahısla ilgili olarak işe giriş, işten ayrılış ve aylık prim ve hizmet belgelerinin bildirilen tarihleri kapsar şekilde verilmediğinin anlaşılması üzerine Uşak sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işlemiyle 5510 sayılı Kanun'un 102/ (a-2), (c-4) ve (j) maddeleri uyarınca toplam 67.747,00 TL idari para cezası verildiği, bu işleme karşı yapılan itirazın reddi üzerine de bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 4. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, bu Kanunun kısa ve uzun vadeli sigorta kolları uygulaması bakımından hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların sigortalı sayılacağı;
8. maddesinde, işverenlerin, 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılan kişileri, 7. maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalılık başlangıç tarihinden önce, sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirmekle yükümlü olduğu, 9. maddesinde, birinci fıkranın (a), (c) ve (d) bentlerine göre sigortalılığı sona erenlerin durumlarının işverenleri tarafından en geç on gün içinde kuruma bildirileceği, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 86. maddesinde, "İşveren bir ay içinde 4 üncü ve 5 inci maddeye tâbi çalıştırdığı sigortalıların ve sosyal güvenlik destek primine tâbi sigortalıların; a) Ad ve soyadlarını, T.C. kimlik numaralarını, b) 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlarını, c) Prim ödeme gün sayıları ile prim tutarlarını gösteren ve örneği Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenen asıl veya ek aylık prim ve hizmet belgesini, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındakiler için en geç Kurumca belirlenecek günün sonuna kadar, diğer sigortalılar için ise ait olduğu ayı takip eden ayda Kurumca belirlenecek günün sonuna kadar Kuruma vermekle veya sigortalı çalıştırmadığı takdirde, bu hususu sigortalı çalıştırmaya son verdiği tarihten itibaren, onbeş gün içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdür. İşveren, işyeri sahipleri; işyeri defter, kayıt ve belgelerini ilgili olduğu yılı takip eden yıl başından başlamak üzere on yıl süreyle, kamu idareleri otuz yıl süreyle, tasfiye ve iflâs idaresi memurları ise görevleri süresince, saklamak ve Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilen memurlarınca istenilmesi halinde onbeş gün içinde ibraz etmek zorundadır. İşverenin, sigortalıyı, 4857 sayılı İş Kanununun 7 nci maddesine göre başka bir işverene iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devretmesi halinde, sigortalıyı devir alan, geçici iş ilişkisi süresine ilişkin birinci fıkrada belirtilen belgelerin aynı süre içinde işverene ait işyerinden Kuruma verilmesinden, işveren ile birlikte müteselsilen sorumludur.(......)" hükmüne;
102. maddesinin 1. fıkrasının (a-2) bendinde, "8 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen bildirgenin verilmediğinin, mahkeme kararından veya Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden ya da diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarının kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelerden veya bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde bildirgeyi vermekle yükümlü olanlar hakkında her bir sigortalı için asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır." hükmüne;
(c-4) bendinde, "86 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca verilmesi gereken belgeleri, Kurumca belirlenen şekilde ve usûlde vermeyenler ya da Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler veya belirlenen süre içinde vermeyenlere her bir fiil için; belgenin mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden, hizmetleri veya kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiği anlaşılan sigortalılarla ilgili olması halinde, belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği dikkate alınmaksızın, aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır." hükmüne (j) bendinde ise; ...... sigortalılığı sona erenlere ilişkin bildirimi süresinde yapmayanlar hakkında .... asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanır." hükmüne;
(j) bendinde ise ; ''... sigortalılığı sona erenlere ilişkin bildirimi süresinde yapmayanlar hakkında... asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanır.'' hükmüne yer verilmiştir.
5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun "Kurumlarda çalıştırılacak personel" başlıklı 8. maddesinde''...uzman öğretici, usta öğretici ve öğretmenlik yapma nitelik ve şartlarını taşıyan diğer Devlet memurlarına, ilgili birimlerin izniyle haftada on saati geçmemek üzere ücretli ders görevi verilebilir.
Ders saati ücretli olarak görevlendirileceklerle ilgili diğer hususlar yönetmelikle belirlenir.
Kurumların müdürleri, kurucu/kurucu temsilcisi tarafından; diğer yönetici ve öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticileri ise müdürlerince seçilir ve çalışma izinleri valiliğin iznine sunulur. Valiliğin izni alınmadan müdür ile diğer yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticiler işe başlatılamaz.
Gerekli şartları taşıyan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticiler için valilikçe çalışma izni düzenlenir. Çalışma izninin iptali yine valilikçe yapılır...'' hükümleri bulunmaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının incelenmesinden, dava konusu idari para cezasının Uşak İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nce Uşak Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'ne gönderilen mesleki bilgiler formlarına dayanılarak tesis edildiği, gönderilen belgelerde usta öğreticilerin göreve başlama ve ayrılış tarihleri ile ayrılanların ayrılış sebeplerine ilişkin bilgilerin bulunduğu anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, sürücü kursunda çalışan usta öğreticilerin 5580 sayılı Kanun uyarınca çalışma izin belgelerinin düzenlenmesi ve iptallerinin valilikler tarafından yapıldığı, sürücü kursları ve çalışanlarının faaliyetlerinin valiliklerin de denetiminde olduğu, Valiliğe bağlı Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından düzenlenen usta öğreticilere ait hizmet belgelerinin çalışma başlangıç ve bitiş tarihlerini bildiren resmi belge olması nedeniyle, davalı idare tarafından bahse konu resmi belgelere dayanılarak idari para cezası uygulandığı görülmektedir.
Bu durumda, davalı idarece resmi belgelere dayanılarak tesis edilen idari para cezası işleminde hukuka aykırılık, yeterli araştırma yapılmaksızın salt Uşak İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nce gönderilen mesleki bilgi formlarından hareketle dava konusu işlemin tesis edildiği, bu durumun söz konusu kişilerin davacıya ait iş yerinde çalışmakta olduğunun tespiti anlamına gelmeyeceği ve davacının iş yerinde çalıştığı iddia edilen kişilerin de anılan tarihlerde iş yerinde çalışmadıklarına ilişkin beyanda bulundukları gerekçesiyle idari para cezasının 53.293,00 TL'lik kısmının iptali yolundaki İdare mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin 53.293,00 TL idari para cezasına ilişkin kısmının iptaline, davanın … isimli çalışan nedeniyle verilen idari para cezasına ilişkin kısmıyla ilgili karar verilmesine yer olmadığı yolundaki ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyize konu iptale ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3.Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14/09/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.