Danıştay 13. Daire 2020/2171 Esas 2021/2825 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/2171
Karar No:2021/2825

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- …
2- …

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu

VEKİLİ : Av. …

MÜDAHİL
(DAVALI İDARE YANINDA) : … Elektrik Üretim Anonim Şirketi

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdarî Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Erzincan ili, Merkez ilçesi ve … ilçesi sınırları dahilinde Fırat Nehri/Karasu üzerinde … Elektirik Üretim A.Ş. tarafından yapılması planlanan 202,15 MWm/197,90 MW'e kurulu gücündeki Kemah Barajı Hidroelektrik Santrali HES I-HES II Projesi için verilen … tarih ve … sayılı üretim lisansının iptali edilmesi istemiyle 24/08/2017 tarihinde yapılan başvurunun reddine dair … tarih ve E…. sayılı işlem ile bildirilen … sayılı ve … tarihli Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava dışı ... Elektrik Üretim A.Ş. firmasına Erzincan ilinde kurulması planlanan rezervuarlı 202,15 MWm/197,90 MWe kurulu gücündeki ''Kemah Barajı ve HES'' projesi için 01/04/2009 tarih ve EÜ/2041-8/1453 sayılı dava konusu üretim lisansının yetkili olan davalı idare tarafından verildiği, anılan üretim lisans tarihinden sonra … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı ile … tarihli ve … sayılı Kurul kararları ile söz konusu üretim lisansında belirlenmiş olan tesis tamamlanma tarihinin tadil edilerek inşaat öncesi sürenin 01/11/2019 ve tesis tamamlanma tarihinin ise 01/05/2023 olarak tadil edildiği, en son alınan … tarih ve … sayılı Kurul kararında, ''Şirketin 17/03/2017 tarihli yazısında belirtilen gerekçeler doğrultusunda Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği kapsamında mücbir sebep olarak değerlendirilerek şirketin süre uzatım talebine ilişkin olarak inşaat öncesi süreye 19 (ondokuz) ay ek süre verilmek suretiyle 108 (yüz sekiz) ay olan inşaat öncesi süresinin 127 (yüz yirmi yedi) ay tesis tamamlanma tarihinin 01/05/2023 olarak belirlendiğinin görüldüğü,
Bu durumda, üretim lisansı vermeye yetkili olan davalı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun kararıyla dava dışı üretim lisansı sahibi şirketin Mahkeme kararları, yaşanan gelişmeler neticesinde yaptığı başvurusu (ek süre içerikli) üzerine Kurul tarafından takdiren mücbir sebep olarak değerlendirmek suretiyle inşaat öncesi sürenin ve tesis tamamlanma tarihlerinin tadil edildiği ve bu hususlara karar verme yetki ile takdirinin de bulunduğu, kamulaştırma işlemlerinin iptalinin ise söz konusu lisansın iptalini gerektirmediği sonucuna varıldığından, Erzincan ili, Kemah ilçesi, … Köyü … sayılı parselde yer alan taşınmazın maliki davacılar tarafından, Erzincan İli, Merkez İlçesi ve Kemah İlçesi sınırları dahilinde Fırat Nehri/Karasu üzerinde … Elektirik Üretim A.Ş. tarafından yapılması planlanan 202,15 MWm/197,90 MW'e kurulu gücündeki Kemah Barajı Hidroelektrik Santrali HES I-HES II Projesi için verilen … tarih ve … sayılı üretim lisansının iptali isteminin reddine dair dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesi ... İdarî Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacılar tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, dava konusu proje için müdahil şirket ile DSİ arasında imzalanan 23/07/2012 tarih ve 18242 sayılı Su Kullanım Hakkı Anlaşması’nın ... İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile iptal edildiği, böylece dava konusu üretim lisansının esaslı şartlarından birinin daha geçersiz hâle geldiği, dava konusu edilen üretim lisansının … Enerji Firması tarafından alındığı, ... Enerji firmasının ise müdahil … Elektrik Üretim A.Ş. tarafından devralınmasında sonrasında mevzuat uyarınca eskinin devamı mahiyetinde yeni bir lisans verilmesi gerekirken yenileme işleminin yapılmadığı, dava konusu üretim lisansı alınmadan önce ÇED olumlu kararının alınmadığı, uyuşmazlığa konu üretim lisansının 01/04/2009 tarihli olduğu, 30/09/2009 tarihinde yayımlanan Yönetmeliğin Geçici 36. Maddesi uyarınca Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce alınan lisanslar için 300 gün içinde ÇED olumlu kararının ibraz edilmesi gerektiğinin kurala bağlandığı, bu süre içerisinde ÇED olumlu kararının alınmadığı, lisans tarihinin 01/04/2009 olmasına karşın geçen 11 yılda projenin ilerleme oranının Temmuz 2019 itibarıyla %3 olduğu, üretim lisansının defalarca 6446 sayılı Kanun’a aykırı olarak tadil edilerek uzatıldığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, müdahil şirket ile DSİ arasında imzalanan … tarih ve … sayılı Su Kullanım Hakkı Anlaşması’nın ... İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:… sayılı kararı ile yürütmesinin durdurulması üzerine söz konusu lisansa ilişkin yükümlülüklerin askıya alındığı, lisansın iptali ya da yeni bir lisans verilmesinin söz konusu olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
Davalı idare yanında müdahil tarafından, bakılan davanın süresinde açılmadığı, dava konusu işlemin kesin ve yürütülmesi zorunlu olmadığı DSİ ile aralarında yargı kararına uygun olarak su kullanım hakkı anlaşmasının imzalandığı, Kurul tarafından 09/07/2020 tarihli toplantıda lisansın askıdan indirilmesine karar verildiği, daha önce lisans devrinin değil lisans sahibi şirketin devrinin söz konusu olduğu dolayısıyla yeni bir lisans verilmesine gerek olmadığı, gelinen aşamada lisansın iptalini gerektirecek herhangi bir hukuka aykırılığın bulunmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... İdarî Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdarî Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 14/09/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.