Danıştay 6. Daire 2021/3336 Esas 2021/9386 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/3336
Karar No : 2021/9386

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) :
1-…
2-…
3-…
4-…
5- …
6- …
7- …
8- …
9- …
10- …
11- …
12- …
VEKİLLERİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : İzmir İli, Seferihisar İlçesi, … Mahallesi mevkiinde Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı III. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan "Akarca Balıkçı Barınağı" projesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü tarafından verilen … tarih, E…. sayılı "Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararının iptali istemiyle açılan davanın süre aşımı nedeniyle reddi yolunda ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Davacılar Durmuş Şirin ve Naciye Hilal Aktopuk'un yönünden kararın bozulması, diğer davacılar yönünden ise düzelterek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın ONANMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 20/A-2-(i) maddesi uyarınca, karar düzeltme yolunun kapalı olduğunun duyurulmasına, 14/09/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY (X) :

Dava; İzmir İli, Seferihisar İlçesi, … Mahallesi mevkiinde Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı III. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan "Akarca Balıkçı Barınağı" projesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü tarafından verilen … tarih, E… sayılı "Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; İzmir İli, Seferihisar İlçesi, … Mahallesi mevkiinde Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı III. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan balıkçı barınağı projesi için verilen "Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararının iptali için, civarda bulunan ... ve ... Mahallerinde ikamet eden ve taşınmaz sahibi olan davacılar tarafından projeden etkilenildiği iddiası ile dava açıldığı, İdare Mahkemesi tarafından dava konusu işlemin 17/06/2019 tarihinde İzmir Valiliği internet sitesinde duyurusunun yapıldığı, davanın ise bu tarihten çok sonra 12/06/2020 tarihinde açıldığı belirtilerek, süre aşımı nedeniyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Ancak Dairemizce verilen ara karar üzerine, davalı idare tarafından; dava konusu işlemin ... Mahallesinde 03/07/2019 ila 17/07/2019 tarihleri arasında Muhtarlık ilan panosuna asılarak ilan edildiğinin belirtildiği, ...Mahallesinin ise projeden etkilenmesinin söz konusu olmadığı bildirilmiştir.
İptal davası açılabilmesi için gerekli olan menfaat ilişkisi kişisel, meşru, güncel bir menfaatin bulunması halinde gerçekleşecektir. Başka bir anlatımla; iptal davasına konu olan işlemin davacının menfaatini ihlal ettiğinden söz edilebilmesi için, davacıyı etkilemesi, yani davacının kişisel menfaatini ihlal etmesi, işlem ile davacı arasında ciddi ve makul bir ilişkinin bulunması gerekmektedir. Çevreyi ilgilendiren projere ilişkin uyuşmazlıklarla ilgili olarak ise Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuru üzerine verdiği … tarihli ve Başvuru No:… sayılı kararında da belirtildiği gibi, davacıların öznel koşulları dikkate alınarak, projeden etkilenme potansiyeli bulunan kişilerin dava açmalarına imkan tanınması mahkemeye erişim hakkının bir gereğidir.
Bu durumda; dava konusu proje her ne kadar ... Mahallesi sınırlarında bulunduğu bildirilmiş ise de, … Mahallesinin projeye ve … Mahallesine uzaklığı göz önüne alındığında, projeden etkilenme potansiyeli olduğu konusunda tereddüt meydana geldiği, bu nedenle … Mahallesi halkının projeden etkilenme olasılığı değerlendirilerek, burada ikamet eden ve taşınmazı bulunan davacılar … ve … yönünden davanın süresinde açılıp açılmadığının incelenerek sonucuna göre yeniden karar verilmek üzere İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği oyu ile çoğunluk kararına katılmıyorum.

KARŞI OY (XX) :

Dava; İzmir İli, Seferihisar İlçesi, … Mahallesi mevkiinde Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı III. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan "Akarca Balıkçı Barınağı" projesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü tarafından verilen … tarih, E… sayılı "Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararının iptali istemiyle açılmıştır.
2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesinin 3. fıkrasında, dilekçelerin sırayla a) görev ve yetki, b) idari merci tecavüzü, c) ehliyet, d) idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, e) süre aşımı, f) husumet, g) 3. ve 5. maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden inceleneceği belirtilmiş; 15. maddenin 1. fıkrasının (b) bendinde ise, 14. maddenin 3. fıkrasının (c), (d) ve (e) bendlerinde yazılı hallerde davanın reddine karar verileceği hüküm altına alınmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; İzmir İli, Seferihisar İlçesi, … Mahallesi mevkiinde Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı III. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan balıkçı barınağı projesi için verilen "Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararının iptali için, civarda bulunan ... ve ...Mahallerinde ikamet eden ve taşınmaz sahibi olan davacılar tarafından projeden etkilenildiği iddiası ile dava açıldığı, İdare Mahkemesi tarafından dava konusu işlemin 17/06/2019 tarihinde İzmir Valiliği internet sitesinde duyurusunun yapıldığı, davanın ise bu tarihten çok sonra 12/06/2020 tarihinde açıldığı belirtilerek, süre aşımı nedeniyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Ancak Dairemizce verilen ara karar üzerine, davalı idare tarafından; dava konusu işlemin … Mahallesinde 03/07/2019 ila 17/07/2019 tarihleri arasında Muhtarlık ilan panosuna asılarak ilan edildiğinin belirtildiği, söz konusu projenin tamamının deniz alanında, kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında, devletin hüküm ve tasarrufu altında olan alanda, fiziki olarak ... Mahallesi sınırlarının deniz kısmında yer aldığı, … Mahallesine karadan sınırı da bulunmadığından, … Mahallesinin projeden etkilenmesinin söz konusu olmadığı bildirilmiş, Proje Tanıtım Dosyasında ise … Mahallesinin projeden etkilenebileceği yönünde hiçbir bilgiye yer verilmemiştir.
Bu durumda; tüm dosya kapsamına göre ...Mahallesinin projeden etkilenmesinin söz konusu olmadığı kanaatine varıldığı, burada ikamet eden ve taşınmaz sahibi olan davacılar … ve …'un dava açmakta kişisel, meşru, güncel bir menfaatin bulunmadığı, bu nedenle 2577 sayılı Kanunun 15. maddesi uyarınca öncelikle bu davacılar yönünden ehliyet ret kararı verilmesi gerekirken, süre ret kararı yolundaki İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği görüşü ile çoğunluk kararına katılmıyorum.