Danıştay 6. Daire 2021/4561 Esas 2021/9437 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/4561
Karar No : 2021/9437

DAVACILAR :
1- ... Dayanışma ve Kalkındırma Derneği
…
27- …
VEKİLLERİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı - …
VEKİLİ : Av. ...

DAVANIN ÖZETİ : Yalova İli, Altınova İlçesi, … Köyleri ve Çiftlikköy İlçesi, …Köyü ile Kocaeli İli, Karamürsel İlçesi, … ve … Mahallesi mevkinde DSİ 1. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan "Karadere ve Kınalı Barajları, Malzeme Ocakları, Kırma Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santrali" projesi ile ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü tarafından verilen … tarihli, … sayılı "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu" kararının iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Davanın görev yönünden reddi ile dosyanın görevli ve yetkili Bursa İdare Mahkemesine gönderilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca Tetkik Hakiminin raporu ile sözlü açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 24. maddesinde, "1. Danıştay ilk derece mahkemesi olarak; a) Cumhurbaşkanı kararlarına, b) Cumhurbaşkanınca çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri dışındaki düzenleyici işlemlere, c) Bakanlıklar ile kamu kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere, d) Danıştay İdari Dairesince veya İdari İşler Kurulunca verilen kararlar üzerine uygulanan eylem ve işlemlere, e) Birden çok idare veya vergi mahkemesinin yetki alanına giren işlere, f) Danıştay Yüksek Disiplin Kurulu kararları ile bu Kurulun görev alanı ile ilgili Danıştay Başkanlığı işlemlerine, karşı açılacak iptal ve tam yargı davaları ile tahkim yolu öngörülmeyen kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan idari davaları karara bağlar. 2. Danıştay, belediyeler ile il özel idarelerinin seçimle gelen organlarının organlık sıfatlarını kaybetmeleri hakkındaki istemleri inceler ve karara bağlar." hükmüne yer verilmiştir.
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un 5. maddesinde, idare mahkemelerinin, vergi mahkemelerinin görevine giren davalar ve ilk derecede Danıştayda çözümlenecek olanlar dışındaki dava ve işlerden kaynaklanan uyuşmazlıkları çözümleyeceği düzenlenmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, dava dilekçeleri üzerine yapılan ilk inceleme sonunda, idari yargının görevli olduğu konularda, görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek, dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verileceği düzenlenmiş; "İdari davalarda genel yetki" başlıklı 32. maddesinde, "(1) Göreve ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla bu Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması halinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idari işlemi veya idari sözleşmeyi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir. (2) Bu Kanunun uygulanmasında yetki kamu düzenindendir." hükmüne; "Taşınmaz Mallara İlişkin Davalarda Yetki” başlıklı 34. maddesinde, "İmar, kamulaştırma, yıkım, işgal, tahsis, ruhsat ve iskan gibi taşınmaz mallarla ilgili mevzuatın uygulanmasında veya bunlara bağlı her türlü haklara veya kamu mallarına ilişkin idari davalarda yetkili idare mahkeme taşınmaz malların bulunduğu yer idare mahkemesidir." hükmüne yer verilmiştir. Aynı Kanunun 43/1-a maddesinde ise, görevsizlik sebebiyle gönderilen dosyalarda Danıştayın, davayı görevi içinde görmezse dosyanın yetkili ve görevli mahkemeye gönderilmesine karar vereceği, aynı maddenin 3. fıkrasında ise bu kararların kesin olduğu hüküm altına alınmıştır
Dosyanın incelenmesinden; Yalova İli, Altınova İlçesi, … Köyleri ve Çiftlikköy İlçesi, …Köyü ile Kocaeli İli, Karamürsel İlçesi, … ve …Mahallesi mevkinde DSİ 1. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan "Karadere ve Kınalı Barajları, Malzeme Ocakları, Kırma Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santrali" projesi ile ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü tarafından verilen … tarihli, … sayılı "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu" kararının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda; dava konusu "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu" kararının iptali istemiyle açılan işbu davanın çözümünde görevli ve yetkili mahkemenin belirlenmesinde; projenin ana üniteleri olan baraj gövde yapısı, beton santrali, kırma eleme tesisi ve beton şantiye alanının yapılacağı yerin dikkate alınması gerekmekte olup; nihai ÇED raporunun incelenmesinden, Karadere Barajı, Karadere Barajı şantiye alanı, Karadere Barajı beton santrali, Kınalı Barajı ile Kınalı Barajı Beton Santrali'nin büyük kısımları, Kınalı Barajı şantiye alanı ile kırma eleme tesislerinin Yalova İli sınırları içerisinde kalması nedeniyle, uyuşmazlığın çözümünde ilk derece mahkemesi olarak Danıştay görevli olmayıp, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 34/1. maddesi uyarınca, Yalova İli'nin yargı çevresi bakımından bağlı olduğu Bursa İdare Mahkemesinin görevli ve yetkili bulunduğu sonucuna varılmaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1- DAVANIN GÖREV YÖNÜNDEN REDDİNE,
2- 2577 sayılı Kanun'un 15. maddesi'nin 1/a bendi uyarınca dava dosyasının görevli ve yetkili Bursa İdare Mahkemesine gönderilmesine, 14/09/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.