MAHKEMESİ: .... Bölge Adliye Mahkemesi ..... Hukuk
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davacılar ... ve arkadaşları vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 26/11/2019 günü için yapılan tebligat üzerine, temyiz eden davacılar ... ve arkadaşları vekili Av. ... ve davalılar Hazine vek.... ve diğer taraftan Orman Yönetimi vekili.....geldiler, başka gelen olmadı, açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Daha sonra dosya içindeki tüm belgeler incelenip, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar vekili Orman Yönetimine husumeti yönelttiği dava dilekçesinde özetle; davaya konu .... ilçesi, .... köyü, 2522 ve 2661 parsel sayılı taşınmazların müvekkillerin adına tapuda hisseli olarak kayıtlı olup, bölgede yapılan orman kadastro çalışmaları neticesinde taşınmazın orman sınırları içerisinde bırakıldığını ve müvekkillerinin mülkiyet haklarının sınırlandırıldığını, taşınmazın tapu kaydına şerh konulduğunu, var olan "orman şerhi" sebebiyle müvekkillerinin mülkiyet hakkından yoksun bırakıldığını ve müvekkillerinin mağdur edildiğini ve maddi olarak zarara uğratıldıklarını ileri sürerek şimdilik 175.000,00 TL tazminatın işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 03/03/2017 tarihli harçlandırdığı ıslah dilekçesi ile talebini 227.776,88 TL"ye arttırarak, dava tarihinden itibaren işleyen yasal faiziyle tahsilini talep etmiş ve Hazineyi davaya dahil etmiştir.
Davalı ... Yönetimi vekili cevap dilekçesi ve karşı dava dilekçesi ile husumet itirazında bulunup öncelikle müvekkili idare bakımından açılan davanın husumet nedeniyle reddine, bunun kabul görmemesi halinde haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın esastan reddine, Değirmendere köyü, 2522 ve 2661 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıt malikleri adına olan tapu kaydının iptaline, taşınmazların tamamının orman vasfıyla Hazine adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Dahili davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde özetle; görev, zamanaşımı ve husumet itirazlarında bulunmuş, esastan da davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonucu; Hazineye açılan davanın kabulü ile 227.776,88 TL tazminatın, 175.000,00 TL kısmının dava tarihi olan 22/10/2015, 52.776,88 TL kısmının ıslah tarihi olan 08/03/2017"den itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Hazineden alınarak tapu kaydındaki hisseleri oranında (malik ... açısından .....Mahkemesinin 2017/139 E. - 2017/135 K. sayılı veraset ilamı doğrultusunda) davacılara verilmesine,
Orman Yönetimine açılan davanın pasif husumet ehliyeti nedeniyle reddine,
Karşı dava açısından davanın kabulü ile dava konusu Kocaeli ili, Gölcük ilçesi, Değirmendere köyü, 2522 ve 2661 parsel sayılı taşınmazların davacılar ve karşı davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile orman vasfıyla Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm tarafların istinaf etmeleri üzerine...... Hukuk Dairesinin 2017/1267 E. - 1318 K. sayılı kararıyla "Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmişse de yeterli inceleme ve araştırma yapılmadan hüküm kurulmuştur. Şöyle ki, dava konusu taşınmaz, arazi niteliğinde olup bilirkişilerce gelir metoduna göre taşınmazın değeri belirlenmişse de bilirkişi raporunda esas alınan münavebe ürünlerinin dekar başına verim miktarları ....., değerlendirme tarihindeki dekar başına üretim masrafları ile hasat dönemindeki ortalama toptan kg. satış fiyatları sorulmamış, dolayısı ile bilirkişi rapor içeriği denetlenememiştir.
Ayrıca, dava konusu taşınmazın tamamının kendiliğinden yetişmiş kestane, ıhlamur, meşe ve gürgen ağaçlarından oluşmuş orman örtüsüyle kaplı olduğu orman bilirkişi raporunda ve mahkeme gözleminde vurgulandığı halde, taşınmazın gelir metoduna göre değeri hesaplanırken taşınmazın tamamı aktif tarım arazisi olarak değerlendirilmiş, taşınmazın kaçıncı sınıf tarım arazisi olduğu da raporda belirtilmemiştir.
O halde, çekişmeli taşınmaz arazisi niteliğinde olduğundan, sulu-kuru olup olmadıkları, yerleşim alanlarına uzaklıkları, iklim şartları, arazilerin toprak ve topografik yapıları ve bölgelerindeki konumları gözetilerek oluşturulacak bilirkişi kurulu yardımıyla çevrede yetiştirilen ürünlerin münavebesi, dekar başına ortalama verim, toptan satış fiyatı ve üretim maliyeti resmî verileri ilçe tarım müdürlüğünden getirtilmek suretiyle yeniden inceleme ve araştırma yapılmalı, taşınmazın tamamının orman bitki örtüsüyle kaplı olduğu gözetilerek kaçıncı sınıf tarım arazisi olduğu belirlenerek tarafların itirazları da gözetilerek kapitalizasyon faiz oranı tayin edilmeli, taşınmazın konumu ve özelliklerine göre objektif değer artışının tatbikinin gerekip gerekmediği değerlendirilerek oluşacak sonuca göre karar verilmelidir." hususlarına değinilerek, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak dosyanın mahkemesine iadesine karar verilmiştir.
Mahkemece yargılama devam ederken, ..... Mahkemesinin 2017/63 E. sayılı dava dosyası eldeki dava dosyası ile birleştirilmiştir.
Birleştirilen .... Hukuk Mahkemesinin 2017/63 E. sayılı dosyasında ise davacı vekili 04/04/2017 tarihli dava dilekçesi ile 2661 sayılı parselde hissedar olan ..... ve ... için şimdilik 80.000 TL tazminatın davalı ... Yönetiminden tahsilini talep ettiği ve bu dosyanın.... Hukuk Mahkemesinin 2017/63 E. sayılı dava dosyası ile birleştirildiği, bu dosyada ise 11/04/2017 tarihli dava dilekçesiyle davacılar vekilinin 2661 sayılı parselde hissedar olan .... ve ... için şimdilik 1.000,00 TL"nin faiziyle birlikte davalı Hazineden tahsilini talep ettiği, 26/12/2018 tarihli harçlandırılmış ıslah dilekçesiyle ..... Hukuk Mahkemesinin birleştirilen 2017/63 E. sayılı dosya için davasını ıslah ederek 75.326,87 TL"nin yasal faiziyle Hazineden tahsilini talep ettiği görülmüştür.
Mahkemece yapılan yargılama sonucu asıl dava açısından;
1) Hazineye açılan davanın kabulü ile 227.776,88 TL tazminatın, 175.000,00 TL kısmının dava tarihi olan 22/10/2015, 52.776,88 TL kısmının ıslah tarihi olan 08/03/2017’den itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Hazineden alınarak tapu kaydındaki hisseleri oranında (malik ... açısından..... Hukuk Mahkemesinin 2017/139 E. - 2017/135 K. sayılı veraset ilamı doğrultusunda) davacılara verilmesine,
2) Orman Yönetimine açılan davanın pasif husumet ehliyeti nedeniyle reddine,
Karşı dava açısından;
1) Davanın kabulü ile dava konusu ....köyü, 2522 ve 2661 parsel sayılı taşınmazların davacılar ve karşı davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile orman vasfıyla Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline,
Birleştirilen .... Mahkemesinin 2017/63 E. sayılı dosyası açısından;
1) Derdest davanın reddine,
Birleşen ..... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/63 E. sayılı dosyası açısından;
1) Hazineye açılan davanın kısmen kabulü ile 75.326,87 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Hazineden alınarak tapu kaydındaki hisseleri oranında davacılara verilmesine,
2) Orman Yönetimine açılan davanın pasif husumet ehliyeti nedeniyle reddine karar verilmiş, hükmün davacılar vekili ve davalı Hazine vekilinin istinafı üzerine, ..... Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesince; "Mahkemenin vakıa ve hukukî değerlendirmesi bakımından usul ve esas yönünden kanuna aykırı bir durum bulunmamasına göre taraf vekillerinin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili ve dahili davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava kişiler tarafından açılan davalar yönünden TMK"nın 1007. maddesi uyarınca açılan tazminat, Orman Yönetiminin davası yönünden ise tapunun iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Yörede 6831 sayılı Kanun uyarınca yapılan 10/12/1994 tarihinde ilan edilen orman kadastrosu ve 2/B madde çalışmaları bulunmaktadır.
Mahkemece davalı ... Yönetiminin karşı davasının kabulü ile dava konusu taşınmazın tapusunun iptali ve orman niteliğiyle Hazine adına tesciline karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamakta olup, hüküm bu yönüyle taraflarca istinaf ve temyiz edilmediğinden kesinleşmiştir. Tazminat istemi yönünden ise 4721 sayılı TMK"nın sorumluluk kenar başlığını taşıyan 1007. maddesinde “Tapu sicilinin tutulmasından doğan bütün zararlardan Devlet sorumludur. Devlet zararın doğmasında kusuru bulunan görevlilere rücu eder.” hükmü yer almakta olup, 4721 sayılı TMK’nın 1007. maddesi gereğince açılacak davalarda, zarardan Hazine sorumludur. Asıl dava ve birleştirilen ..... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/63 E. sayılı davada davacı yanca, Orman Yönetimine husumet yöneltilerek dava açıldığından Orman Yönetimi yönünden açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddi doğru ise de tazminat davasında Orman Yönetimi ve Hazine arasında mecburi dava arkadaşlığı olmadığına ve Hazinenin sonradan davaya dahil edilmiş olmasının ona taraf sıfatı kazandırmayacağına göre hakkında usûlunce açılmış bir dava bulunmayan Hazine aleyhine tazminata hükmolunması ve ..... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/63 E. sayılı birleştirilen dava dosyasında ise davacı yanca husumetin doğru şekilde Hazineye yöneltilmiş bulunmasından dolayı derdestlik nedeniyle reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
Anılan husus gözetilmeksizin, eksik inceleme sonucunda ilk derece mahkemesince yazılı şekilde hüküm tesisi ve bu karara karşı yapılan Hazinenin istinaf başvurusunun esastan reddi kararı hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; dahili davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün bu yönden BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacılar vekilinin temyiz itirazlarının ve diğer hususların incelenmesine yer olmadığına, temyiz isteminin duruşmalı yapılması nedeni ile Yargıtaydaki duruşma tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir edilen 2.037,00.-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak kendisini vekil ile temsil ettiren dahili Hazine ve davalı ... Yönetimine verilmesine, 6100 sayılı HMK"nın 373. madde hükümleri gözetilerek dosyanın Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesine, karardan bir örneğinin ise ilk derece mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde iadesine 26/11/2019 günü oy birliğiyle karar verildi.